Yaþýn ilerlemesi nedeniyle çalýþma gücünün azalmasý sonucu gelir kayýplarýna uðrayan sigortalýlarýn geçimlerini saðlamak amacý ile kurulmuþ bir sigorta koludur.
SGK tarafýndan gerekli þartlarý taþýyanlara yaþlýlýk aylýðý baðlanmakta veya yaþlýlýk toptan ödemesi yapýlmaktadýr.
5510 sayýlý Kanun gereði malullük, yaþlýlýk ve ölüm sigortalarýna prim ödeyenlere yapýlmasý gereken yardýmlara hak kazanýp kazanmadýklarýnýn tespitinde,
- Sigortalýlýk süresi,
- Prim ödeme gün sayýsý ve
- Yaþ, þartlarýnýn ayný anda gerçekleþmesi gerekmektedir.
Emeklilikte baðlanacak aylýklarýn hesabýnda ise ortalama aylýk kazanç ile yine prim ödeme gün sayýsýna göre iþlem yapýlmaktadýr.
4/a sigortalýlarý için sýklýkla karþýlaþýlan bir durumdur. Ýþe giriþ tarihi ile primlerin ödenmeye baþladýðý tarih farklý ise, prim ödenmeye baþlanan tarih sigortalýlýk süresinin baþlangýcý olarak alýnýr. Sigortalýnýn iþe giriþ tarihi ile malullük, Yaþlýlýk Ölüm (MYÖ) prim ödeme tarihi arasýnda fark varsa MYÖ prim ödemesinin baþladýðý tarih sigortalýlýk baþlangýç tarihi olarak deðerlendirilir.
Birden fazla sigortalýlýk haline tabi olan sigortalýlarýn, bu sigortalýlýk hallerinden baþlangýç tarihi en eski olaný sigortalýlýk süresinin baþlangýcýdýr.
Farklý sosyal güvenlik kanunlarýna tabi hizmetlerin mülga 2829 sayýlý Kanun hükümlerine göre birleþtirilmesi halinde, birleþtirilen hizmetlerin baþlangýç tarihi sigortalýlýk süresinin baþlangýcý olarak deðerlendirilir.
1999 yýlýnda 4447 sayýlý Kanunla emeklilikte kademeli yaþ uygulamasýnýn getirilmesi, bir çok kiþinin yaþýný büyüterek emeklilik yolunu denemesine neden olmuþtur.
Hem sosyal güvenlik reformu öncesinde ve hem de sosyal güvenlik reformu sonrasýnda yer alan mevzuata göre, ilk defa sigortalý olarak çalýþmaya baþladýðýnýz tarihte nüfus kaydýndaki doðum tarihiniz emeklilik açýsýndan geçerli olacaktýr. Sigortalý olarak ilk defa çalýþmaya baþladýktan sonra mahkeme kararý ile yapýlan yaþ düzeltmeleri emeklilik iþlemlerinde geçerli kabul edilmemektedir. Ancak, sigortalý olunan tarihten önce yapýlan yaþ büyütmeleri emeklilik açýsýndan kabul edilmektedir.
5510 sayýlý Kanunda hizmet borçlanmasý 41 inci maddede, borçlanmanýn usul ve esaslarý ise Sosyal Sigorta Ýþlemleri Yönetmeliðinde açýklanmýþtýr. 41 inci maddeye göre, Kanuna göre tespit edilen sigortalýlýðýn baþlangýç tarihinden önceki süreler için borçlanma yapýlmasý halinde, sigortalýlýðýn baþlangýç tarihi, borçlandýrýlan gün sayýsý kadar geriye gidilmek suretiyle tespit edilir.
SGK’lýlarýn emeklilik için gereken gün sayýlarýnýn yeterli olmamasý durumunda, gün sayýsýný tamamlamak için askerlik borçlanmasý yapýlabiliyor. Askerlikte geçen sürelerin sosyal güvenlik açýsýndan deðerlendirilmesinde iki etkisi olmaktadýr.
5510 sayýlý Kanuna göre, sigortalýlýðýn baþlangýç tarihinden önce askerlik yapanlar için askerlik borçlanmasý ile hem sigortalýlýðýn baþlangýç tarihi borçlandýrýlan gün sayýsý kadar geriye götürülmekte, hem de prim gün sayýsý artmaktadýr.
Bu nedenle askerlik öncesi SSK, Bað-Kur, T.C. Emekli Sandýðý (Özel Banka-Borsa Sandýðý dahil) kapsamýnda bir iþe girmemiþ kiþilerin askerlik borçlanmasý yapmalarý emeklilik yaþ ve günlerini öne çekmesi nedeniyle tavsiye edilir.
