Türk futbolunun yerlerde süründüğünü artık herkes kabul ediyor, bu nedenle kalabalıklar statlardan kaçıyor ama; dünya futbolu da sandığımız kadar iyi gitmiyor. Yüksek kaliteli, heyecanlı ve seyir zevk veren ülke liglerinin sayısı, iki-üçü geçmiyor... 56 ülkeli koca Avrupa içinden; Premier Lig, La Liga ve Bundesliga’yı çıkar, geriye futbolun posası kalır.
Eskiden naklen yayınlar yoktu ya da çok nadir ekrana gelirdi. İletişim şimdiki gibi gelişmiş olmadığı için, ünlü futbolcuların fotoğrafları bile öyle çok sık yayınlanmazdı. Buna rağmen herkes Hollanda, Alman, İtalyan ve İngiliz ligleri ve milli takımlarının kadrolarını ezbere bilirdi. Şimdikiler de biliyor ama, zevk aldıklarından değil; Bahis oynamak ve para kazanmak için takip ettiklerinden biliyorlar... İki örnek arasında dağlar kadar fark var. İddaa ve ona bağlı olarak yerli-yabancı bahis sitelerine erişim yasaklansın, onlar dünya futbolunun yüzüne bakmaz.
***
Genel kalitenin düşme süreci, Bosman Kararları’nın uygulanmasından sonraki döneme denk gelir. Eskiden; futbolcuların sözleşme süresi dolsa dahi, kulüpler bonservis bedeli alırdı. Bosman kararıyla özgür kaldılar... Derken, kulübünden alacağını tahsil edemeyen futbolculara kolay kaçış imkanı sağlandı. Bunu belgeleyen futbolcuya kulübünü terk etme ve geçici lisans verme dönemi başladı. Parasını alamayan, Ribery gibi kolay kaçar oldu... Maç başı paralar ve imza bedeli istemeler gibi haklar da, vazgeçilmez kural haline geldi.
Oluşan yeni düzen, “Futbolcunun dini-imanı para” konseptini getirdi. Eskiden tek tip sözleşmeler yapılırdı. Şimdi ise, ligde kaç maç oynayacağını önceden garanti altına alan uçuk sözleşme metinleri var. Teknik direktörlerin eli-ayağı bağlandı.
Futbolculara tanınan haklar, onların özgür olmasını değil; birçok ülkede sorumsuz olmasını teşvik etti. Sözleşmesini sağlama alanlar ve A klas liglerde oynamayanlar; kendi çaplarında derebeylik oluşturdular. Türkiye gibi ülkeler sorunlarla boğuştu.
Bosman Kararları; gelişmiş ülkelerde de sıkıntı yarattı ama, en azından onlar başetmeyi becerebildiler. Gene de, futbolun DNA’sındaki “Amatörlük heyecanı” sarmal dışında kaldı. Futbolun genetiği bozuldu. Spor olmaktan çıktı, sanayi oldu.
Eski lezzetleri özlememiz, işte bu yüzden!
