Ýsrail’in 2009’da Gazze’ye düzenlediði kara harekatý sýrasýnda Türkiye’de ve dünyanýn bir çok ülkesinde hangi belgesel yayýnlandý biliyor musunuz? Yormayayým sizi, Hamas’ýn intihar saldýrýlarýnda ölen Ýsrail vatandaþlarýnýn belgeseli yayýnlandý. Türkiye dahil bir çok ülkede yayýn yapan Amerika merkezli History Channel yayýnladý bu belgeseli.
Atýlan füzelerin menzili, bombalarýn imha gücü, kurþunlarýn etki alaný vardýr. Oysa medya sayesinde izleyen, dinleyen, okuyan herkesin düþüncesini hedef almak ve vurmak mümkündür.
***
Medyanýn gücü 2. Dünya Savaþý sýrasýnda keþfedildi. Nazilerin propaganda yayýnlarý sonra BBC’nin Alman kamplarýnda esir olan subaylara radyo yayýnlarý yoluyla yolladýðý þifreli mesajlar... Soðuk savaþ dönemi sýrasýnda Amerika’nýn Sesi tam 38 dilde haftada 800 saat yayýn yapýyor bu yayýnlarý dünyanýn çeþitli bölgelerine ulaþtýrmak için toplam gücü 15 milyon Watt’lýk 100 verici kullanýyor ve bu harcamalarý da Dýþiþleri Bakanlýðý bütçesinden karþýlýyordu.
Sovyetler de boþ durmuyor hem Moskova’nýn Sesi hem de tüm Demir Perde ülkelerinde çok dilli radyolar kurup propagandasýný yapýyordu. Üstelik bu sayede ülkelerinde sorun yaþayan “yoldaþ”lara da o radyolarda iþ ve maaþ veriliyordu. Sömürgecileri de es geçmemek lazým. Baðýmsýzlýk hareketinin güçlendiði dönemlerde Ýngiliz BBC daha çok Hint Okyanusu çevresinde, Fransýzlarýn Radio France Internationale’si de daha çok Afrika ülkelerinde yayýn yapar olmuþtu. Medya topun tüfeðin gerçekleþtiremeyeceði kültürel iþgalin tek silahý oldu sonuçta.
***
Dün sabah BBC’de Ortadoðu muhabiri Kevin Connolly’nin bir analizini okudum. Ýran artýk Hamas’a yardým etmiyor diye dikkat çeken bir cümle kurmuþ muhabir sonra da Ýsrail’in ev yapýmý roketlerin etkisine deðil ardýndaki niyete baktýðýný vesaire anlatmýþ.
Analizin özeti Hamas para bulmak için ateþkesi bozdu diye özetlenebilir ama eski medya oyunlarýna bakýnca þüpheye düþüyor insan. Mesela “Ýran artýk Hamas’a yardým etmiyor” vurgusu acaba Londra’nýn Tahran’daki etkisini arttýrmak için kurulmuþ ve “iyi iliþkiler kurarsak dünya üzerindeki algýnýzýn iyi olmasýný saðlayabilirim” mesajý mý ayný zamanda? Size çok þüpheci gelmiþ olabilir bu.
Ama BBC Dünya Servisi çeþitli dillerde yayýnlarýný kapatma kararý aldýðýnda Ýngiltere’nin en ciddi gazetelerinde “yapmayýn, diplomatlardan çok daha etkili bir güç bu servis” yorumlarý çýktýðýný da biliyoruz. Sonuç olarak en etkili füze halen medya...
