Anayasamızın 61'inci maddesi ile engellilerin hayat standartlarının iyileştirilmesi ve geliştirilmesi güvence altındadır.
Devletin, engellilerin korunmaları ve topluma katılımlarını sağlayıcı tedbirler alacağı ve bu amaçlarla gerekli teşkilat ve tesisler kuracağı veya kurulmasını sağlayacağı da hükümler arasında yer almaktadır.
Bu kapsamda, engelli vatandaşların koşullarının iyileştirilmesine katkıda bulunmak, sosyal ve ekonomik hayata katılımlarını kolaylaştırmak amacıyla vergi mevzuatında çeşitli düzenlemeler de yapılmıştır.
Vergi indiriminden kimler faydalanabilir?
Kendisi, bakmakla yükümlü olduğu eşi veya çocuğu engelli olan işçi, memur ve serbest meslek erbabı ayrıca basit usule tabi mükellefler (Kapıcılar, serbest bölgelerdeki iş yerlerinde çalışanlar, gemi adamları ile yurtdışında inşaatlarda çalışanların ücretlerinden vergi kesintisi yapılmadığı için vergi indirimi talep edilemez) vergi indiriminden yararlanabilecektir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 31'inci maddesinde engelli çalışanların vergi indirimi yer almaktadır.
Engellilik oranları
Çalışma gücünün;
-Asgarî %80'ini kaybetmiş bulunan hizmet erbabı birinci derece engelli,
-Asgarî %60'ını kaybetmiş bulunan hizmet erbabı ikinci derece engelli,
-Asgarî %40'ını kaybetmiş bulunan hizmet erbabı ise üçüncü derece engelli sayılmaktadır.
Engellilik dereceleri itibarıyla belirlenen aylık tutarlar, hizmet erbabına vergi avantajı sağmaktadır.
Engellilik indirimi tutarları
2024 yılı için geçerli olan engellilik indirimi tutarları şu şekildedir:
-Birinci derece engelliler 6.900 TL,
-İkinci derece engelliler için 4.000 TL,
-Üçüncü derece engelliler için 1.700 TL.
Ücretli çalışanın kendisi engelli ise engellilik indirimi tutarı gelir vergisi kesintisi yapılırken ücret matrahından indirilerek uygulanır. Bu indirimden bakmakla yükümlü olduğu engelli kişi bulunan hizmet erbabı da yararlanabilmektedir.
Ancak Gelir Vergisi Kanunu'nun 36'ncı maddesine göre dar mükellefiyete tabi kimseler hakkında bu indirim uygulanmayacaktır.
Bu tutarlar, engelli ücretlilerde ve bakmakla yükümlü olduğu engelli kişi bulunan ücretlilerde aylık gelir vergisi matrahından indirilmektedir.
Ücret gelirlerini yıllık beyanname ile beyan eden ve bakmakla yükümlü olduğu engelli kişi bulunan hizmet erbabı, Gelir Vergisi Kanunu'nun 31 inci maddesinde yer alan esaslara göre hesaplanan engellilik indiriminden yararlanabilecektir.
Ancak, yıl içinde ücret matrahından indirim konusu yapılan engellilik indirimi tutarının ikinci kez yıllık beyannamede indirim konusu yapılması mümkün olmayacaktır.
Engellilik indirimi başvurusu
Engellilik indiriminden yararlanmak isteyen engelli çalışanlar başvuru belgeleriyle birlikte Vergi Dairesi Başkanlığı olan illerde ilgili Grup Müdürlüğüne, Vergi Dairesi Başkanlığı olmayan illerde ise Defterdarlıklara (Gelir Müdürlüğüne), Bağımsız Vergi Dairesi bulunan ilçelerde Vergi Dairesi Müdürlüğüne, Vergi Dairesi bulunmayan ilçelerde ise Mal Müdürlüklerine bir dilekçe ile başvurmaları gerekmektedir.
Engelli çalışanlar için gerekli olan başvuru belgeleri ise şu şekildedir:
-Müracaat formu
-Çalıştığı işyerinden alınacak çalıştığına dair işveren tarafından imzalanıp kaşelenmiş yazı,
-T.C. Kimlik Numarasını içerir nüfus cüzdanı fotokopisi,
-Sağlık Kurulu Raporu olanlar için rapor aslı veya noter tasdikli örneği ya da raporu düzenlemiş olan hastanece tasdikli örneği.
