Anayasamýzýn 61'inci maddesi ile engellilerin hayat standartlarýnýn iyileþtirilmesi ve geliþtirilmesi güvence altýndadýr.
Devletin, engellilerin korunmalarý ve topluma katýlýmlarýný saðlayýcý tedbirler alacaðý ve bu amaçlarla gerekli teþkilat ve tesisler kuracaðý veya kurulmasýný saðlayacaðý da hükümler arasýnda yer almaktadýr.
Bu kapsamda, engelli vatandaþlarýn koþullarýnýn iyileþtirilmesine katkýda bulunmak, sosyal ve ekonomik hayata katýlýmlarýný kolaylaþtýrmak amacýyla vergi mevzuatýnda çeþitli düzenlemeler de yapýlmýþtýr.
Vergi indiriminden kimler faydalanabilir?
Kendisi, bakmakla yükümlü olduðu eþi veya çocuðu engelli olan iþçi, memur ve serbest meslek erbabý ayrýca basit usule tabi mükellefler (Kapýcýlar, serbest bölgelerdeki iþ yerlerinde çalýþanlar, gemi adamlarý ile yurtdýþýnda inþaatlarda çalýþanlarýn ücretlerinden vergi kesintisi yapýlmadýðý için vergi indirimi talep edilemez) vergi indiriminden yararlanabilecektir.
193 sayýlý Gelir Vergisi Kanunu'nun 31'inci maddesinde engelli çalýþanlarýn vergi indirimi yer almaktadýr.
Engellilik oranlarý
Çalýþma gücünün;
-Asgarî %80'ini kaybetmiþ bulunan hizmet erbabý birinci derece engelli,
-Asgarî %60'ýný kaybetmiþ bulunan hizmet erbabý ikinci derece engelli,
-Asgarî %40'ýný kaybetmiþ bulunan hizmet erbabý ise üçüncü derece engelli sayýlmaktadýr.
Engellilik dereceleri itibarýyla belirlenen aylýk tutarlar, hizmet erbabýna vergi avantajý saðmaktadýr.
Engellilik indirimi tutarlarý
2024 yýlý için geçerli olan engellilik indirimi tutarlarý þu þekildedir:
-Birinci derece engelliler 6.900 TL,
-Ýkinci derece engelliler için 4.000 TL,
-Üçüncü derece engelliler için 1.700 TL.
Ücretli çalýþanýn kendisi engelli ise engellilik indirimi tutarý gelir vergisi kesintisi yapýlýrken ücret matrahýndan indirilerek uygulanýr. Bu indirimden bakmakla yükümlü olduðu engelli kiþi bulunan hizmet erbabý da yararlanabilmektedir.
Ancak Gelir Vergisi Kanunu'nun 36'ncý maddesine göre dar mükellefiyete tabi kimseler hakkýnda bu indirim uygulanmayacaktýr.
Bu tutarlar, engelli ücretlilerde ve bakmakla yükümlü olduðu engelli kiþi bulunan ücretlilerde aylýk gelir vergisi matrahýndan indirilmektedir.
Ücret gelirlerini yýllýk beyanname ile beyan eden ve bakmakla yükümlü olduðu engelli kiþi bulunan hizmet erbabý, Gelir Vergisi Kanunu'nun 31 inci maddesinde yer alan esaslara göre hesaplanan engellilik indiriminden yararlanabilecektir.
Ancak, yýl içinde ücret matrahýndan indirim konusu yapýlan engellilik indirimi tutarýnýn ikinci kez yýllýk beyannamede indirim konusu yapýlmasý mümkün olmayacaktýr.
Engellilik indirimi baþvurusu
Engellilik indiriminden yararlanmak isteyen engelli çalýþanlar baþvuru belgeleriyle birlikte Vergi Dairesi Baþkanlýðý olan illerde ilgili Grup Müdürlüðüne, Vergi Dairesi Baþkanlýðý olmayan illerde ise Defterdarlýklara (Gelir Müdürlüðüne), Baðýmsýz Vergi Dairesi bulunan ilçelerde Vergi Dairesi Müdürlüðüne, Vergi Dairesi bulunmayan ilçelerde ise Mal Müdürlüklerine bir dilekçe ile baþvurmalarý gerekmektedir.
Engelli çalýþanlar için gerekli olan baþvuru belgeleri ise þu þekildedir:
-Müracaat formu
-Çalýþtýðý iþyerinden alýnacak çalýþtýðýna dair iþveren tarafýndan imzalanýp kaþelenmiþ yazý,
-T.C. Kimlik Numarasýný içerir nüfus cüzdaný fotokopisi,
-Saðlýk Kurulu Raporu olanlar için rapor aslý veya noter tasdikli örneði ya da raporu düzenlemiþ olan hastanece tasdikli örneði.
