Yazýlarýmý takip eden okuyucularým engellilerin sorunlarýna olan duyarlýlýðýmý bilirler. Bu köþeden defalarca engellilerin sorunlarýna deðindim. Son yýllarda AK Parti Hükümetleri döneminde baþta engelliler olmak üzere sosyal güvencesi olmayan dul kadýnlar, yaþlýlar ve korunmaya muhtaç diðer kesimlere yönelik çok sayýda destek ve yardým programý ile dertlerine çözüm üretilmektedir.
Engellilerimize sadece bakým parasý verilmiyor, ayný zamanda sosyalleþmeleri ve ailelerinin de daha mutlu olabilmesi için birçok diðer yardým ve desteklerden faydalanma imkanlarý saðlanýyor. Verilen hizmetlerin belli baþlýlarýný sýralamak gerekirse:
-Engelliye evde bakým parasý
Ýlgili mevzuat uyarýnca bakmakla yükümlü olunan birey sayýsýna göre kendilerine düþen ortalama aylýk gelir tutarý, bir aylýk net asgari ücret tutarýnýn 2/3’ünden daha az olan bakýma muhtaç engellilerin isterler ise ikametgâhlarýnda, isterler ise resmî veya özel bakým merkezlerinde bakýmlarýnýn saðlanmasý güvence altýna alýnmýþtýr.
Her ne ad altýnda olursa olsun her türlü gelirler toplamý esas alýnmak suretiyle, hane içinde kiþi baþýna düþen ortalama aylýk gelir tutarý, asgari ücretin aylýk net tutarýnýn 2/3’ünden (halen 572,64 TL) daha az olan engellilerin muhtaç sayýlacaðý ve bunlardan bakýma ihtiyacý olan engellilerin evde bakýmýnýn desteklenmesi amacýyla sosyal yardým ödeneceði, ortalama aylýk gelir tutarýnýn hesaplanmasýnda, hanede birden fazla bakýma ihtiyacý olan engelli bulunmasý halinde, birinci bakýma ihtiyacý olan engelliden sonraki her bakýma ihtiyacý olan engellinin iki kiþi sayýlacaðý düzenlenmiþtir.
Bakýma muhtaç engelli yardýmlarýndan faydalanma koþulunun iki temel þartý olup, bunlar engelliye ait ‘Aðýr Engelli’ saðlýk kurulu raporu ve ‘Gelir Durumu’dur. Bu koþullarýn her ikisi de gerçekleþmediðinde engelliler evde bakým parasýndan yararlanamamaktadýr.
Kasým 2014 verileri doðrultusunda Evde Bakým Hizmetinden yaralanan engelli birey sayýsý 450.036 kiþidir. Bakýma ihtiyacý olan engellilere özel bakým merkezlerinde sunulacak bakým hizmetinin karþýlýðý olarak belirlenecek kiþi baþýna aylýk bakým ücreti tutarý, (20.000) gösterge rakamý ile memur aylýk katsayýsýnýn çarpýmý sonucu bulunacak tutardan fazla olamaz. Bakýma ihtiyacý olan engellinin evde bakýmýna destek için ise (10.000) gösterge rakamý ile memur aylýk katsayýsýnýn çarpýmý sonucu bulunacak tutar kadar (Halen 793,08 TL) aylýk sosyal yardým yapýlýr.
Yani her ay 450.036 kiþiye evde engelli akrabasýna baktýðý için 793,08 TL (Toplamda aylýk 450.036x793,08= 356.914.550,88 TL) ödeme yapýlmaktadýr.
-Engellilere ücretsiz bakým hizmeti
Yatýlý Bakým ve Rehabilitasyon Merkezlerinde bakýma muhtaç engellilerimizin herhangi bir gelirinin olup olmamasýna bakýlmaksýzýn ücretsiz olarak bakýmý hizmeti sunulmaktadýr. Kasým 2014 tarihi itibariyle 85 Yatýlý Bakým ve Rehabilitasyon Merkezimizde 5.778 engelli birey yatýlý bakým hizmeti almaktadýr.
-Umut Evleri Projesi
Engelli bireylerin küçük gruplar halinde bir apartman dairesinde veya müstakil bir evde diðer komþularý ile birlikte yaþamalarýný sürdürmesinin daha yararlý olacaðý öngörüsü ile Bakým ve Rehabilitasyon Merkezlerinde bakýlmakta olan engelli bireylerden durumlarý uygun olanlarýn, kuruluþlarýn ek ünitesi konumunda olan ‘Umut Evi’ olarak isimlendirilen evlerde, toplum yaþamýna aktif katýlýmlarýnýn saðlanarak, bakýmlarýnýn gerçekleþtirilmesi hedeflenmiþtir. Kasým 2014 itibarýyla ülke genelinde 84 Umut Evi bulunmaktadýr.
-Yatýlý bakým ve rehabilitasyon merkezi
Engellilerin Bakýmý Rehabilitasyonu ve Aile Danýþmanlýðý Hizmetlerine Dair Yönetmelik kapsamýnda, ailesinin yanýnda bakýlan engelli bireylerin ihtiyaç duyulmasý halinde, Yatýlý Bakým ve Rehabilitasyon Merkezlerine baðlý resmi bakým merkezlerinde geçici ve misafir olarak bakýmlarýnýn saðlanmasý hususu düzenlenmiþtir. Buna göre, bir engelli birey bir yýl içinde en fazla otuz gün geçici ve misafir olarak Yatýlý Bakým ve Rehabilitasyon Merkezlerinde kalabilmektedir. Bu imkan sayesinde evde bakým parasý alan kiþilerin de dinlenmesi ya da özel günlerine katýlabilmeleri saðlanmaktadýr.
-Evde bakýma destek hizmeti
2010 yýlýnda yapýlan yasal düzenleme neticesinde, engelli bakým hizmetleri alanýnda yeni bir hizmet modeli olan ‘evde bakýma destek hizmeti’ için gerekli düzenlemeler yapýlmýþtýr. Bu hizmet modeli ile evinde bakýlan ancak evde bakým ücreti veya kurumsal bakým hizmeti gibi hizmetlerden yararlanmayan bakýma muhtaç engellinin, talep etmesi halinde Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlýðý’nca görevlendirilecek bakýcý personel tarafýndan evinde bakýmý saðlanabilmektedir.
-Özel bakým merkezleri
Bakmakla yükümlü olunan birey sayýsýna göre kendilerine düþen ortalama aylýk gelir tutarý, bir aylýk net asgari ücret tutarýnýn 2/3’ünden daha az olduðu tespit edilen bakýma muhtaç engellilerin isterler ise ikametgâhlarýnda, isterler ise resmî veya özel bakým merkezlerinde bakýmlarýnýn saðlanmasý güvence altýna alýnmýþtýr.
Kasým 2014 itibarýyla 149 özel bakým merkezinde 10.277 engelli birey bakým hizmeti almaktadýr.
Tüm bu hizmetlerden yararlanmak için Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlýðý Ýl Müdürlüklerine baþvurulmasý gerekmektedir. Engelli yakýnlarýnýn sadece maddi olarak desteklenmemesi ayný zamanda bu kiþilere bakan kiþilere de sosyal hayatlarýný yaþamalarýný saðlamaya yönelik düzenlemeler yapýlmasý gerçekten gurur verici bir geliþme. Hükümetimizin engellilere verdiði hizmetlerin nitelik ve niceliðinin attýrýlmasýnda katkýsý olan baþta Cumhurbaþkanýmýz Recep Tayyip Erdoðan ve Baþbakanýmýz Ahmet Davutoðlu olmak üzere engellilerimiz adýna þükranlarýmý sunuyorum.
