Engellilere ‘patronluk fýrsatý’

AK Parti Genel Baþkaný ve Baþbakan Ahmet Davutoðlu, TBMM Grup Toplantýsýnda engelli vatandaþlarýmýzdan kendi iþlerini kuranlara 36 bin TL’ye kadar hibe vermeyi kararlaþtýrdýklarý müjdesini verdi.

Engellilerin istihdam edilebilirliklerinin önündeki tüm engelleri kaldýrmaya kararlý olan hükümet kendi iþini kurmak isteyen engellilere ve engellilerin iþe uyumlarýný ve istihdamlarýný saðlayacak projelere karþýlýksýz hibe desteði Türkiye Ýþ Kurumu tarafýndan verilecek.

Destek verilecek alanlar nelerdir?

1.Kuruluþ iþlemleri desteði: Ýþyeri kuruluþu için yapýlan resmi iþlemler, onaylar, izinler, ruhsatlar gibi masraflar için en fazla 2.000 TL.

2.Ýþletme gideri desteði: Kurulan iþletmeye 12 ay boyunca fatura karþýlýðý olmak üzere iþletme giderlerinin (su, elektrik, iletiþim, ýsýnma) en fazla yüzde 60’ýný geçmeyecek þekilde yýllýk toplamda en fazla 4.000 TL.

3.Kuruluþ desteði: Ýþletmenin kuruluþundan itibaren 12 ay boyunca fatura karþýlýðý olmak üzere iþletmenin temel faaliyet alaný ile ilgili makine, teçhizat, yazýlým, donaným, sarf malzemesi, ofis malzemesi gibi maliyetler için en fazla 30.000 TL.

Destek verilen proje kapsamýnda kurulan iþletmenin kuruluþ tarihinden itibaren en az 2 yýl fiili olarak faaliyetine devam etmesi þart olup aksi durumun tespiti halinde kuruluþ desteði olarak yapýlan ödemeler yasal faizi ile birlikte geri alýnacak.

Kimler proje hazýrlayabilecek?

Kendi iþini kurma yönünde projeleri sadece engelli olan gerçek kiþiler sunabileceklerdir. Engelliler ikamet ettikleri il içinde uygulanmak üzere proje sunabilirler. Engelli bireylerin fiili olarak kendilerinin iþbaþýnda olacaklarý projeler desteklenecek olup, engelli birey adýna sadece vasi olanlarýn kendileri için iþ kurmayý amaçlayan projeler ile halen engelli birey tarafýndan iþletilen faal iþletmelerin geliþtirilmesine yönelik projeler desteklenmeyecektir.

Ayrýca emekli olan engellilerin proje baþvurularý da kabul edilmeyecektir.

Destek verilen diðer konular

Engellinin bir iþyerinde iþ bulmasýný, iþe uyumunu, etkin ve güvenli bir þekilde çalýþmasýný saðlayacak destek teknolojileri ile ilgili projeler,

Engelli bireylerin iþe kabulü için hazýrlanmasýný, iþe yerleþmesini, iþe ve iþyerine uyumunun saðlanmasýný temin edecek projeler,

Engellilerin toplumsal entegrasyonuna ve rehabilitasyonuna hizmet eden, istihdam edilebilirliklerini artýrmayý amaçlayan mesleki eðitim ve rehabilitasyon amaçlý projeler.

Baþvuru yeri ve son baþvuru tarihi

Baþvuru Rehberinde (www.iskur.gov.tr adresinde bulunmaktadýr) belirtilen kurallara uygun olarak hazýrlanacak projelerin, 28 Haziran 2015 tarihi akþamýna kadar bütün illerde bulunan Çalýþma ve Ýþ Kurumu Ýl Müdürlüklerine istenilen bilgi ve belgelerle birlikte elden veya posta ile teslim edilmelidir.

81 ilde bulunan Çalýþma ve Ýþ Kurumu Ýl Müdürlükleri veya Hizmet Merkezlerinden veya 444 75 87 numaralý telefondan ayrýntýlý bilgi alýnabilir.

Engelli çocuðu olan erken emekli olur!

5510 sayýlý Kanun’un 28. maddesinde 1.10.2008 tarihinde yapýlan düzenlemeyle çalýþma hayatýnda bulunan kadýnlardan bakýma muhtaç olan engelli çocuklarý bulunanlarýn 1.10.2008 sonrasýnda geçen çalýþma sürelerinde, kadýn sigortalýya gün sayýsý kazandýrýlarak daha erken emekli olma hakký getirilmiþtir. Söz konusu hüküm gereðince “Emeklilik veya yaþlýlýk aylýðý baðlanmasý talebinde bulunan kadýn sigortalýlardan baþka birinin sürekli bakýmýna muhtaç derecede aðýr engelli çocuðu bulunanlarýn, bu kanunun yürürlüðe girdiði tarihten sonra geçen prim ödeme gün sayýlarýnýn dörtte

Saðlýktan ne kadar faydalanabilirim?

Okurumuz Oya Zehrin “05.02.2014 tarihinde çalýþtýðým iþyerinden 28.02.2014 tarihinde ayrýldým. Baþka da bir çalýþmam yok. Babam devlet memuru. Ýþyerimden çýkýþ tarihinden itibaren kaç gün süre ile saðlýk hizmetlerinden faydalanabilirim” diye soruyor.

Son bir yýl içinde 90 günden az prim gününüz olmasý nedeniyle iþten ayrýldýðý tarihten itibaren 10 gün daha GSS’den kendi üzerinizden faydalanabileceksiniz. 10 gün sonra GSS’den kendi üzerinizden faydalanamayacaksýnýz. Babanýz 01.10.2008 öncesi emekli sandýðýna tabi olup halen çalýþmasýna devam ediyorsa evlenene ya da iþe girene kadar babanýz üzerinden GSS’den faydalanabilirsiniz. biri, prim ödeme gün sayýlarý toplamýna eklenir ve eklenen bu süreler emeklilik yaþ hadlerinden de indirilir.”

Düzenleme gereðince bakýma muhtaç engelli çocuðu olup da 1.10.2008’den sonra çalýþmasý devam eden kadýn sigortalýlarýn yasanýn yürürlük tarihinden sonra geçen çalýþma sürelerinin yüzde 25’i oranýnda çalýþma gün sayýsýnýn hizmetlerine ilave edilmesi, ayný sürenin emeklilik yaþ haddinden indirilerek daha erken emekli olma imkaný bulunmaktadýr.

SORU-CEVAP

Saðlýktan ne kadar faydalanabilirim?

Okurumuz Oya Zehrin “05.02.2014 tarihinde çalýþtýðým iþyerinden 28.02.2014 tarihinde ayrýldým. Baþka da bir çalýþmam yok. Babam devlet memuru. Ýþyerimden çýkýþ tarihinden itibaren kaç gün süre ile saðlýk hizmetlerinden faydalanabilirim” diye soruyor.

Son bir yýl içinde 90 günden az prim gününüz olmasý nedeniyle iþten ayrýldýðý tarihten itibaren 10 gün daha GSS’den kendi üzerinizden faydalanabileceksiniz. 10 gün sonra GSS’den kendi üzerinizden faydalanamayacaksýnýz. Babanýz 01.10.2008 öncesi emekli sandýðýna tabi olup halen çalýþmasýna devam ediyorsa evlenene ya da iþe girene kadar babanýz üzerinden GSS’den faydalanabilirsiniz.

Sandýktan sonra yurtdýþýnda çalýþtým, emekli olabilir miyim?

Okurumuz Aynur Yýlmaz “Özel bir banka sandýðýna tabi çalýþýrken, 14.12.1990 tarihinde istifa ettikten sonra Amerika’da yaþamaya baþladým. Bankadan ayrýlýrken de Tekaüt Sandýðý sigorta primleri bana iade edildi. SGK’ya toplu ödeme yapýp emekli olabilir miyim” diye soruyor.

Yurtdýþýnda çalýþmasý olmayan kadýn Türk vatandaþlarý yurtdýþýndaki ikamet ettikleri süreleri borçlanarak SGK’dan emekli olabilir. Ancak, Türkiye’de hiç çalýþmasý olmayanlarýn yapacaklarý bu borçlanma Bað-Kur kapsamýnda deðerlendirilerek emeklilik þartlarý Bað-Kur sigortalýlýðýna göre belirlenir. SSK’dan 15 yýl 3600 prim ödeme günü ile emekli olabilinmekte iken Bað-Kur’da bu süre 15 yýl 5400 gün olarak düzenlenmiþtir. Dolayýsý ile Bað-Kur emekliliðinde SSK’ya göre daha fazla prim ödeme gün sayýsý istenildiðinden borçlanma tutarý da daha fazla olabilir. Baðlanacak maaþ tutarýnda da SSK, Bað-Kur’dan daha avantajlýdýr.

Yurtdýþýnda bulunan kadýn Türk vatandaþý Türkiye’ye geldiðinde birkaç gün SSK’lý olarak çalýþýp, akabinde borçlanma yaparsa emeklilik þartlarý da SSK statüsünden belirlenecektir. Bu nedenle, öncelikle Türkiye’den birkaç gün de olsa SSK’lý olarak çalýþmanýzý ve daha sonra yurtdýþý borçlanmasý yaparak emekli olmanýzý öneririm. Ayrýca, yurtdýþýna gitmeden önce çalýþtýðýnýz sandýktan aldýðýnýz primlerin sandýða iade edilip edilmeyeceði bilgisini alarak hareket etmenizde yarar var. Bu sebeple çalýþtýðýnýz banka ile görüþüp bu imkaný sorgulayabilirsiniz. Primlerin iadesi söz konusu olursa sandýk sigortalýlýk baþlangýcý emeklilik sigortalýlýk baþlangýcý kabul edilerek hizmet birleþtirilmesi yapýlacak ve daha az borçlanma imkaný olacaktýr.

Emekli olduktan sonra çalýþtým, aylýðým kesildi. Ne yapmam gerekir ?

Okurumuz Ahmet Koca “2014 yýlýnda SSK’dan emekli oldum. 05.01.2015 tarihinde baþka bir iþyerinde çalýþmaya baþladým. Çalýþmam sonrasý emekli aylýðým kesildi. Eðer aylýðým tekrar baðlanmayacaksa iþyerimden ayrýlmayý düþünüyorum. Ne yapmam gerekir” diye soruyor.

SSK’dan emekli olduktan sonra baþka bir iþveren nezdinde çalýþmaya baþlamanýz halinde aylýðýnýzýn kesilmeyip, ücretinizden SGDP kesilmesi gerekmektedir. Muhtemelen iþvereninize emekli olduðunuzu belirtmediniz. Bu durumda da iþveren tüm sigorta kollarýna tabi olarak sizi bildirdi. Durumu öncelikle iþvereninize bildirmeniz ve SGK’ya ibraz edilmek üzere iþvereninize ‘SGDP’ye tabi çalýþmak istediðinize iliþkin bir talep’ bildirmeniz gerekmektedir. Bununla birlikte iþvereniniz sizin için SGK’ya verdiði 01- tüm sigorta kollarýna tabi bildirimleri iptal ederek 02- sosyal güvenlik destek primine tabi çalýþmaya iliþkin belge ile SGK’ya bildirmesi gerekmektedir.