Engellilerin Emekliliði

Okurumuz S.Ö., bir çok kiþiyi ilgilendiren engellilerin emekliliði konusunu soruyor. 

Diyor ki okurumuz, “23 Mayýs 1974 doðumluyum. 25 Ocak 2001 tarihinden itibaren primlerim yatmaya baþladý. Toplamda 5070 gün primim var. 11 yasýndan beri epilepsi hastasýyým. Sürekli ilaç kullanýyorum. 2 defa bu rahatsýzlýktan ötürü beyin ameliyatý oldum. Nöbetler hafiflemiþ olmakla beraber devam ediyor. "Dirençli epilepsi" hastasý olduðum vurgulandý.

Devletin erken (engelli) emeklilik hizmetinden faydalanmak istiyorum.

Ýstanbula akrabalarýmý ziyarete geldim, çalýþtýðým iþyeri Ýstanbul dýþýndadýr. Benim sorum;

1)Vergi indirimi ve eðer gerçekleþirse emeklilik sürecini Ýstanbul'dan devam ettirebilir miyim? Þartlar buna uygun mu?

2)Þu anki prim miktarým ve süre %40 (en düþük) engelli raporu için yeterli mi?

3)Bir de 2003'ten önceki engelliler için yapýlan emeklilik ile ilgili bir  düzenlemede "6 Aðustos 2003 tarihinden önce sigortalý olmadan engelli olanlar yaþlarý ne olursa olsun en az 15 yýl sigortalýlýk süresi ve 3600 gün prim ödeme þartlarýna tabidir."

Ben hangi kapsama giriyorum?

Öncelikle okurumuza saðlýklar diliyorum. 

Engelliler için hem malulen emeklilik, hem vergi indirim belgesiyle emeklilik olmak üzere farklý seçenekler bulunmaktadýr. 

Okurumuzun sorusu, engellilerin vergi indirim belgeleri almalarý durumunda nasýl emekli olabileceklerine iliþkindir. 

Buna göre öncelikle engelli çalýþanlarýn vergi indirim belgesi almalarý gerekmektedir. 

Vergi indirim belgesi, iþyerinin baðlý olduðu vergi dairesinden alýnýr. 

Bunun için iþyerinin bulunduðu il vergi dairesine baþvurmalýsýnýz. 

Vergi indirim belgesi almak için bir iþyerinde çalýþýyor olmak ve en az yüzde 40 engelli olmak gerekir. Çalýþmayanlar için vergi indirim belgesi verilmez. http://eviss.ivdb.gov.tr/sayfasýndan engelli vergi indirim baþvurusunun durumu sorgulanabiliyor. 

Ancak Ýstanbul’dan alýnmýþ bir engelli saðlýk kurulu raporuyla da baþka ildeki vergi dairesine baþvuru yapýlabilir. 

En az yüzde 40 engelliliðinizin olduðunun saðlýk raporuyla tevsiki ve Maliye Bakanlýðý Saðlýk Kurulunun onayý ile Vergi indirim belgesi alýrsanýz 19 yýl sigorta 4240 gün prim þartlarýndan 25.1.2020’de emekli olursunuz. 

Bu tarihten önce askerlik yapmýþsanýz en az 6 ay askerlik borçlanýrsanýz 18 yýl sigorta 4080 gün prim þartlarýndan emekli olursunuz. 

Ýlk defa sigortalý olduðu tarihte malul olanlar yani yüzde 60’dan fazla engelliliði olanlar 15 yýl sigorta 3600 gün þartlarýndan emekli olabilir. 

Engellilik dereceniz hakkýnda yorum yapýlmasý mümkün olmayýp bu týbbi deðerlendirmeyle tespit edilir. Vergi indirim belgesi almak için baþvurunca engellilik derecenizi de öðrenmiþ olursunuz. 

Vergi indirim belgesi ile emekli olanlar, malulen emeklilerden farklý olarak emekli olduklarýnda da çalýþabilirler. Malulen emekli olanlar ise emekli olduktan sonra çalýþamazlar, çalýþtýklarýnýn tespiti halinde emekli aylýklarý kesilir.