Geçtiðimiz hafta Ýzmir’in trafiði epey yoðundu. Zeytin, zeytinyaðý, süt ve süt ürünlerini kapsayan “Organik Ürünler Fuarý” ile “Urla Enginar Festivali” ayný haftaya denk geldi.
Belki de “getirildi” demek daha doðru olur çünkü birbirlerinden habersiz olmalarý çok mümkün deðil. Ýzmir Fuarý’nda yapýlan 7. Zeytin ve Zeytinyaðý Fuarý için yurt içi ve yurt dýþýndan önemli isimler bir araya geldi. Urla ise tüm Ýzmirlilere, Ýstanbullulara, yerli ve yabancý turistlere ev sahipliði yaptý. Her iki programa katýlamayanlar benim gibi birinden birini tercih etti. Ben Urla’daydým bu yýl. Festival için Urla’ya gelenler üç gün boyunca bol bol enginarlý yemekler tattý, enginarlý þovlarý izledi ve evlerine torba torba sakýz enginarlarý paketleyip götürdü. Üstelik bu yýl festival kapamýnda Koruncuk Vakfý yararýna Demircili köyünde düzenlenen törende katýlýmcýlar, çocuklar için yardýmda bulundu. Urla Belediye Baþkaný Sibel Uyar yaptýðý konuþmada “Hem üreticinin hem esnafýn hem de katýlanlarýn enginarla ilgili farkýndalýðýnýn arttýðýný gördük. 1200 tezgah vardý. Bu 1200 tezgahýn 250’si direk üreticiye aitti. Her bir üreticinin 8 bin ile 20 bin adet enginar satýþýný tezgahtan gerçekleþtirdiðini öðrendik. Bu da 2 milyon enginar ediyor.” dedi.
Ýzmir Urla’da yýlda ortalama 9 milyon adet enginar üretimi yapýlýyor. Bu yýlki festival öyle yoðun ilgi gördü ki, çiftçiler bu rakamýn 2 milyonunu üç gün içinde satmýþ oldu. Fiyatlarý bir veya iki lira arasý deðiþen enginara ilgi oldukça fazlaydý. Sakýz enginarýn lezzeti hakikaten baþkadýr, sonuçta bu ilgiyi hak eden bir lezzet var karþýmýzda. Muhtemelen bu talep, enginar tarlalarýnýn daha da yaygýnlaþmasýna vesile olacaktýr. Zaten elde edilen bilgiler de bu yönde. Bu yýl üçüncüsü yapýlan festival ilk baþladýðý günden bu yana yüzde 43 oranýnda ekili alanýn artmasýna vesile olmuþ. Müthiþ bir rakam bu. Buradan þunu anlýyoruz; doðru yerde, doðru bir festival yerel üretici için can simidi olabilir. Üstelik enginarla yapýlan olaðanüstü yemekler de hýzla artarak hayat buluyor, bu da madalyonun diðer yüzü. Urla’daki yerel þefler olaðanüstü lezzetler keþfediyor veya var olaný dört elle koruyor. En lezzetli yemeði yapmak için aþçýlar kollarý sývýyor. Sonuçta enginar yetiþtiren de kazanýyor, satan da, lokantalarda, ziyaretçi de, Urla da…
Festivalin ilk tohumlarý
Tam beþ sene önceydi. Urla Beðendik Abi’nin sahibesi Handan Kaygusuzer’le oturmuþ sohbet ediyorduk. Küçücük bir sofrada, iki kiþi arasýnda,Urla aþkýyla heyecanla yapýlan sohbet Handan hanýmýn çok istediði festival meselesine gelmiþti. “Bu bölge çok derin, kimliði var ve iyi bir festivali hak ediyor” demiþti bana. Enginardan bahsettik, Urla’ya enginar yakýþýr dedim gözlerinin içine bakarak. O an gözlerindeki kývýlcýmý görmeliydiniz. Handan haným yemek yapmaya ayrý, enginara ayrý aþýk bir kadýn. Enginar olsun buranýn kahramaný diye noktalamýþtýk sohbetimizi. Bu konuþmadan yedi ay sonra Handan haným beni telefonla aradý, müjdemi isterim Aydan haným bu festivali kýsmetse yapýyoruz dedi. O gün bu iþin çok ama çok iyi olacaðýný hissetmiþtim. Tahminlerim de doðru çýktý. Urla Belediyesi projeye sahip çýktý, bizim minik bebek, Belediye ve Ýzmir Ekonomi Üniversitesi gönüllülerinin elinde üç yýl içinde kocaman bir çocuk oldu. Gördüklerimden gurur duyuyorum. Elbette her festival gibi eksikleri var, ilçenin hacmi ve alt yapýsý bu kadar yüksek sayýda ziyaretçiyi kaldýrmýyor olabilir. Son gün trafikte Urla’ya giriþ yapmak isteyenler ayrý, ayrýlmak için yola çýkanlar ayrý dert çekti. Kasabanýn yerlisi için geniþ ve uzun olan sanatçýlar sokaðý festival dönemi bu kalabalýða yeterli gelmiyor. Park yerleri sorunlu, sokaklar tozlu ama her þeye raðmen bu festival bir gün Türkiye’nin en iyi festivali olabilir. Çünkü enginar güçlü bir sebze; tarlada onu ne böcek yok edebilir, ne de adý yemek tarihinden silinir. Organizasyon her yýl eksiklerini tamamlar, hatalarýný görürse ve en önemlisi Urla’ya gönül verenler uyanýklarýn çelmelerine takýlmazsa, çiftçiye ve Urla’nýn yerlisine her zaman daha fazla alan açýlýrsa bu festival parmakla gösterilecek boyuta gelecektir.
Festivalin ilkini de görme þansým olmuþtu. Bu yýl daha fazla enginarlý yemek çeþidi vardý festivalde; boyoz, börek, midye dolma, otlu yemekler, tatlýlar her birinin içinde enginar olduðunu düþünün. Bu arada küçük bir itiraf: Enginarla tatlý yapmak meselesine bir türlü sýcak bakamýyorum. Herkes yaptýðý yemekle dikkat çekmek istiyor ama elimizdeki sebze öyle böyle þifalý deðil, gerçekten ilaç gibi, bir saðlýk kaynaðý var karþýmýzda. Þov amaçlý bile olsa enginarý rafine þekere bulamak bana ihanet gibi geliyor. Üstelik girdiði tüm yemeklere lezzet katan, anlaþamadýðý hiç bir malzeme olmayan, tadý baskýn fakat nasýl oluyorsa alçak gönüllü olan bir sebze enginar. Þevketi bostan, girit kabaðý, otlar, hamurlar, ister balýk, ister et olsun fark etmez, deniz ürünleriyle onu tencereye atýn hiç mi hiç sorun olmaz. Enginar, saydýðým her bir malzemeyletencerede keyifle dans eder.
Gençlerin enginarlý þovu
Ýzmir Ekonomi Üniversitesi’nin genç þefleri de, enginardan; cupcake, macoron, kokoreç, limonata, reçel, suþi gibi birbirinden farklý enginarlý lezzetleri festival konuklarýna sundu. Onlar henüz çok genç, dünya lezzetlerine yerel malzemeyi katma heyecanlarý elbette anlaþýlýr. Urla Cumhuriyet Meydaný'nda kurulan atölyelerde, ÝEÜ Mutfak Sanatlarý ve Yönetimi Bölümü'nün dünyaca ünlü þefleri de enginarýn farklý tariflerini izleyicilere aktardý.
YENÝ KEÞFÝM:
KONVOY COUNTRY CLUB/BADEMLER KÖYÜ
Bu yýl festival için Urla’ya 15 dakikalýk mesafede olan Bademler Köyündeki Konvoy Otel’de kaldým. Atlarý, köpekleri, horozlarýyla doðaya aþýk biri için olaðanüstü bir yer. Gittiðiniz yerlerde insan faktörü bir yeri sevmenizde veya sevmemenizde önemli rol oynar. Gözünüze pembe gözlükler de takabilir, tam tersi tatil fiyaskoyla da sonuçlanabilir. Otel ekibi öyle müthiþti ki, Urla’ya 15 dakika yol varmýþ, etrafta in cin top atýyormuþ pek de umurunuzda olmuyor. Tesiste yemekler harika ve en önemlisi samimi bir misafirperverlikleri var. Konvoy, tam olarak bir otel sayýlmaz. Burasý 20 odalý, devasa bir at çiftliði, at sevgisini, onlarýn bakýmýný, binicilerin eðitimini, biniciliðin kurallarý dahilinde sürdürmeyi ilke edinmiþ, donanýmlý uluslararasý bir merkez.
Yolu Seferihisar’a düþenlerin aklýnda olmalý, hele binicilikle ilgileniyorsanýz mutlaka görmelisiniz. Kahvaltýsý ve yemekleri gerçekten çok iyi. Eðer enginar mevsiminde giderseniz her sabah kahvaltý sonrasý yapýlan enginar suyu seromonisiyle mideniz ve karaciðeriniz mis gibi temizlenmiþ olur. Pazar günleri Bademler köyüne 20 dakika uzaklýkta olan Sýðacýkta kurulan Türkiye’nin en iyi pazarlarýndan biri olan kadýnlar pazarýný da not etmekte fayda var.