Erdoðan’a dostluk veya düþmanlýk edenler onun kutsallýðýna veya insani kötülüðüne deðil, siyasal fonksiyonuna tavýr alýyorlar. Erdoðan’ýn siyasal hayatýmýz için önemli olmasýnýn en az beþ nedeni var. Erdoðan bu toplumda %50 civarýnda sosyolojik karþýlýðý olan tek kiþi. 13 yýl buyunca iktidarda kalan ve iktidar mücadelesini muhafazakar dindarlar lehine çevirebilen bir fonksiyon gördü. AK Parti’yi bir disiplin altýnda ve bir arada tutmayý baþardý. Türkiye gibi yönetimi oldukça zor bir ülkeyi yönetebilme becerisi gösterdi. Bu süreçte, diðer coðrafyalarda de etki alaný oluþturdu. Tüm bunlar muazzam siyasal fonksiyonlar. Erdoðan’ýn önemi iþte bu fonksiyonlarýndan geliyor. Erdoðan’ýn bu siyasal fonksiyonlarýna karþý mücadele edenler, onu alaþaðý etmek veya sýnýrlamak için fýrsat yakaladýklarýný düþünüyorlar. Ve bizden Erdoðan’ý istiyorlar.
Erdoðan ne yapacak?
Erdoðan’ýn zihin dünyasý ve kiþilik özelliklerinden anladýðým kadarýyla Erdoðan, siyasal fonksiyonunu sýnýrlayacak çabalara boyun eðmez. Eðer partiler Erdoðan’la iþbirliði içinde çalýþma perspektifinde olursa, Erdoðan radikal kararlar almaksýzýn, uyumlu çalýþabilir. Aksi durumda ise tepkiler verir.
Kanaatimce, hangi koalisyon seçeneði olursa olsun, Erdoðan’ýn siyasal fonksiyonunu sýnýrlamak isteyecektir. Bu durumda Erdoðan’ýn radikal kararlar alarak, siyasal mücadelesine devam edeceðini tahmin ediyorum. Dünya oldukça realist iþliyor. Erdoðan da realist davranmazsa, hem kiþisel hem de temsil ettiði kitle acý hallere düþürülür.
HDP nasýl bir siyaset izleyecek?
HDP’nin bu seçimdeki baþarýsýný takdir etmek gerekiyor. Oldukça realist bir politika izlediler. Hem Kürt seçmeninde “Kürtlük için hayati seçim psikolojisi” ile pozitif bir psikoloji, tehdit ile de “korku psikolojisi” oluþturdular. Bu ikisi bir araya gelince Kürt seçmeni ikna etmeyi baþardýlar. Kürt olmayan AK Parti karþýtý kesimlere de Erdoðan ve AK Parti’yi durdurabilecek tek güç olduklarý mesajýný verdiler. Bu mesajlarý kabul görünce de Erdoðan ve AK Parti’nin siyasal fonksiyonuna karþý olanlarýn platformu haline geldiler. Sosyalist solun, Gezi muhalefetinin, Cihangir Türklerinin ve Doðan Medya’sýnýn aktif desteðini almak da meþruiyet sorunlarýnýn azalmasýna sebep oldu. Bu kesimlerin oy sayýsý yüksek olmasa da bu destek HDP’nin PKK baðlantýsýný ve Doðu’daki realist þiddet politikasýný gizledi. Sonuçta, Batý da pozitif bir kampanya açýða çýktý. HDP’li olmak pozitif anlamlara dönüþtü.
HDP için yeni dönem önemli zorluklar içeriyor. Yýkma becerileri kadar inþa etme becerilerinin olup olmadýðýný göreceðiz. HDP ve Demirtaþ’ýn baðýmsýz ve özgün siyasetler mi üreteceði yoksa, PKK vesayeti altýnda mý kalacaðý açýða çýkacak. Ýlk iþaretler PKK vesayetinin devam edeceðini gösteriyor.
HDP kampanyasý sebebiyle AK Parti kitlesinden psikolojik olarak iyice uzaklaþtý ve tam karþýt pozisyonuna düþtü. MHP ile seçim döneminde sürdürdükleri karþýlýklý çatýþmama politikasýný sürdürüp sürdüremeyeceklerini de göreceðiz. Karþýlýklý gerilimin ilk sinyalleri oluþmaya baþladý. Sonuçta, çözüm sürecini mümkün kýlan tüm yapýsal faktörler daðýlmýþ oldu.
Liberal sol HDP koalisyonu ne olacak?
Türkiye’nin önemli sorunlarýndan biri de liberal sol elitleri. Bu kiþiler sayýlarý az olmalarýna raðmen, siyasal öznelikleri ve iddialarý çok yüksek. Söylem üretebiliyorlar. Avrupa ile yakýn iliþkileri var. Patronaj hakký istiyorlar. Bir dönem AK Parti ile bu türden bir iliþki kurmaya çalýþtýlar. Þimdi ayný patronajý Kürt hareketine yapmaya baþladýlar. Kürt hareketinin ise kendi ajandasý var. Bu konjuktürel iþbirliðinin ne kadar süreceðini göreceðiz. Ýþbirliðinin devam edip etmeyeceðinin ilk göstergesi de, bu kesimin Erdoðan’a karþý “intikam arayýþýna” HDP’nin nasýl cevap vereceði üzerinden olacak.
