Ýkinci turda Cumhur Ýttifakýnýn adayý Erdoðan'ý destekleyeceðini açýklayan Sinan Oðan'ýn aldýðý 5,17'lik oylarýn önemli bir bölümünü muhtemelen "mülteci karþýtlýðý" oluþturuyor.
Nereden biliyoruz bunu?
Kamuoyu araþtýrmalarýndan, Oðan'ýn karar konuþmasýnda konuya yaptýðý vurgudan, yüzde 2,23 oranýnda oy alan Zafer Partisi lideri Ümit Özdað'ýn mülteci düþmanlýðýndan baþka siyasi sermayesinin olmamasýndan...
Öte yandan Suriye iç savaþýnýn baþladýðý 2012'den beri sýnýrlarýmýza dayanan Suriyelilerin, Türkiye iç siyasetinde baský oluþturduðu da bir gerçek.
Muhalefet partileri konunun üzerinde hunharca sörf yapsa da gözden kaçýrýlmamasý gereken, incelikle yönetilen noktalar var.
Önce þunu tespit edelim.
Þükür ki toplumumuzda bir "mülteci düþmanlýðý" yok. Ama bir rahatsýzlýk oluþtuðu açýk. Ekonomik zorluklarýn arttýðý döneme denk gelen, bazýlarýnýn "merhamet yorgunluðu" diye tarif ettiði tahammülün azaldýðý bir zorlanma hali...
Bu yorgunluðu öfkeye, nefrete, korkuya dönüþtürmek, toplumsal huzuru bozmak amacýyla sürekli kaþýmak siyaset deðildir olamaz. Buradan Türkiye'ye bir fayda gelmez. Destekçisi de olmaz. Ümit Özdað'ýn iktidara geleceðim deyip aldýðý oyun düþüklüðü, sokaða çýktýðýnda halktan gördüðü tepki bunun bir delili sayýlabilir.
Siyasetçiler Suriyeliler, sýðýnmacýlar konusunda politika üretebilir, geri dönüþlerle ilgili tepkileri talepleri dile getirebilir elbette ama yabancý istihbarat örgütlerinin oyununa gelmemesi lazým gelir.
FAY HATTI AÇILMAK ÝSTENÝYOR, DÝKKAT!
Daha önce Türk-Kürt, laik-dindar, Alevi-Sünni diye oluþturulan toplumsal fay hatlarý artýk iþlemiyor.
Bilakis Erdoðan'ýn yýllardýr 81 ili dolaþarak pekiþtirdiði toplumsal sözleþmenin kýymetini bilmek gerekir.
"Tek devlet, tek millet, tek vatan, tek bayrak, bir olacaðýz, diri olacaðýz, birlikte Türkiye olacaðýz" ahdi toplumsal kardeþliðin yeni sözleri.
Ama birilerinin Türkiyeliler-Suriyeliler fay hattý oluþturmaya çalýþtýðýný da görmek ve tedbirli dikkatli olmak gerekir.
Bu noktada duralým ve kim ne yapýyor bakalým.
Devletin ve cumhurun baþý Erdoðan, sýðýnmacýlar konusunda ne yapýyor? Rakamlar ne diyor?
Kýlýçdaroðlu'nun dediði, "Türkiye'de 10 milyon sýðýnmacý var, 10 milyon daha getirecek" iddiasý doðru olabilir mi?
RAKAMLAR KILIÇDAROÐLU'NU YALANLIYOR
Ýlk gerçek þu: Rakamlar, istatistikler Kýlýçdaroðlu'nu doðrulamýyor.
Kýlýçdaroðlu da bunu biliyor ama seçmeni yeterince korkutursa, Oðan'a giden oylarýn kendisine geleceðini düþünüyor.
Kýlýçdaroðlu daha dün akþam, "10 milyon sýðýnmacý var, 30 milyon daha gelecek" diyerek korku siyasetinde el yükseltti.
Þimdi rakamlar konuþsun.
Ulusal-uluslararasý kuruluþlarýn, STK'larýn rakamlarýna göre, Türkiye'deki yabancý uyruklu sayýsý 5,5 milyon.
2011'den itibaren Türkiye'ye giren 5,5 milyon Suriyelinin 3,5 milyonu halihazýrda burada.
Mülteciler.org sitesinin, 19 Nisan 2023 tarihli verilerine göre, yýlbaþýndan itibaren 125 bin kiþi azalmýþ. 3 milyon 411 bin 29 kiþi olmuþ.
Zaten 2018'den itibaren Türkiye'ye yeni giriþ yok. Sýnýrlar sýmsýký kapalý.
Ve baþýndan bu yana geri dönüþlerin toplamý yarým milyonu çoktan aþmýþ. Göç Ýdaresi Baþkanlýðý verilerine göre tam rakam 554 bin 107.
Ve demografik daðýlým... Türkiye'deki Suriyelilerin yüzde 72'si kadýn ve çocuklardan oluþuyor.
Okul yaþýndaki çocuklarýn 900 bini okulda ama 432 bini okul dýþýnda.
Daha önce defalarca bilinçli bir yalaný dolaþýma sokmuþtu Kýlýçdaroðlu. "Suriyeliler istedikleri üniversiteye sýnavsýz giriyor, sýnavsýz doktor oluyor" þeklinde. Hakikat öyle deðil tabi. Yalan.
Hakikat þu.
YÖK'ün þartlarýna baðlý ve sýnavlý olarak Türkiye'deki üniversitelerde okuyan Suriyeli sayýsý 48 bin 192.
Ticaret Bakanlýðýna kayýtlý sahibi Suriyeli olan iþyeri sayýsý 15 bin.
Suriyelilerin 1 milyona yakýný ekonomik hayatýn içinde. Türklerin çalýþmadýðý iþlerde istihdam edildiklerini, tarlada tapanda çarklarýn bu sayede döndüðünü bilhassa meselenin tüm boyutlarýný iyi bilenler söylüyor.
Bir yanlýþý daha düzeltelim.
Asayiþ sorunu nedeniyle 2016'dan 2022'ye sýnýr dýþý edilenlerin sayýsý 20 binden fazla. 3 buçuk milyona kýyaslandýðýnda rakamý düþük buluyor uzmanlar.
1 MÝLYON SURÝYELÝ YAKINDA DÖNÜYOR
Cumhurbaþkaný Erdoðan'ýn da yýllardýr tekrarladýðý gibi Suriye'nin kuzeyinde oluþturulan güvenli bölgede þartlar olgunlaþtýkça gönüllü geri dönüþler daha da hýzlanacak.
Sivil toplum kuruluþlarý aracýlýðýyla þu ana kadar yüz bine yakýn briket ev yapýldý güvenli bölgede.
Cumhurbaþkaný Erdoðan, sýðýnmacýlarýn dönüþünü Kýlýçdaroðlu gibi son dakika ortaya atmadý.
Ýlk olarak 2019'da Fýrat'ýn doðusunda inþa edilecek yerleþim yerlerine 2 milyon sýðýnmacýyý döndürme planýný BM Genel Kurulu'na sundu.
Bu plana göre 32 kilometre derinliðindeki þeritte ilk etapta 1 milyon sýðýnmacý için 10 ilçe ve 140 köy inþa edilecek, 2. aþamada ise M-4 yolunun altýndan Deyrez-Zor'a kadar olan alana 1 milyon sýðýnmacý yerleþtirilecekti. Ancak BM ve Avrupa ülkeleri bu planýn mali askeri boyutunu desteklemedi ve Türkiye bu sorunla bir kez daha baþ baþa býrakýldý.
2020'de þekillenen, 3 Mayýs 2022'de adý konularak çok boyutlu çalýþmalarýna baþlanan, 1 milyon Suriyelinin Suriye'ye gönüllü dönüþünü saðlayacak konut projesinde ilk kazma haftaya vuruluyor.
Finansmaný Katar Vakfý ile yerli-yabancý STK'lar saðlayacak.
DÖRT KOLDAN DÝPLOMASÝ
Cumhurbaþkaný Erdoðan, Suriye iç savaþýnýn sonlanmasý için etkili bir diplomasi yürütüyor. Bir yandan Þam yönetimiyle iliþkilerin tesisi, diðer yandan Rusya ve Ýran'ýn da katýlýmýyla çoklu diplomatik çabalar sürüyor.
KEMAL BEY'ÝN SIÐINMACI HATASI
Kýlýçdaroðlu ise, "Esat ile konuþup hepsini geri göndereceðiz" diyor ama nasýl ve hangi takvimde yapacaðýný anlatmýyor.
Öte yandan iktidara geldiðinde, Mehmetçiðin güvenli bölgeden geri çekileceðini de söylüyor Kemal Bey. PKK'nýn da bunu istediði gerçeðini þimdilik bir kenara býrakalým. Ama þu gerçeði hatýrlatalým.
Türkiye kuzey Suriye'den çekilirse, bölgedeki sayýlarý milyonlarý bulan Türkmenler, Kürtler ve Araplar PKK-YPG teröründen kaçmak için sýnýrýmýza dayanacak.
Buradakileri geri gönderemediði gibi güvenli bölgede Türkiye'nin gölgesinde hayata tutunan milyonlarca Suriyelinin Türkiye sýnýrýna dayanmasýna sebep olacak Kýlýçdaroðlu.
