10 yýl önce yürürlüðe giren ve halk arasýnda sosyal güvenlik reformu olarak adlandýrýlan 5510 sayýlý kanunla, sosyal güvenlikte ciddi deðiþiklikler yapýldý. Emeklilikle, saðlýkla veya diðer sosyal güvenlik haklarýna iliþkin yapýlan deðiþikliklere dikkat etmeyenler için telafisi zor sonuçlar doðabilir.
Aralýk ayýnýn son haftasýnda birçok okurumuzdan, çocuklarýnýn Aralýk ayýnda sigortalý iþe giriþi yapýlýrsa daha erken emekli olabileceði yönünde sorular geldi.
Yani okurlarýmýz diyor ki, erken fýrsatý kaçtý mý?
Özellikle hemen hatýrlatalým ki, emeklilik planlamasýný iyi yapmak, ileride doðabilecek maðduriyetleri önler.
Bugün, yeni yýlýn ilk köþe yazýsýnda özellikle emeklilik planlamasý yapanlar için bazý önemli hususlarý açýklamak istiyorum.
Erken emeklilik elbette bir çok kiþinin hayali, ama en son 2008 yýlýnda yapýlan düzenleme ile kademe getirilmiþ olup, yeni bir düzenleme yoktur. Buna göre, 4 (a) kapsamýndaki sigortalýlar için 01/05/2008 ve sonrasýnda sigortalý olanlar için kadýn ise 58, erkek ise 60 yaþýný doldurmuþ olmasý ve en az 7200 gün malûllük, yaþlýlýk ve ölüm sigortalarý primi bildirilmiþ olmasý þartlarý aranmaktadýr.
Ancak, bu yaþlar 2036 yýlýna kadar 7200 gün þartýný tamamlamalarý halinde geçerlidir. 7200 prim gün sayýsý þartýný 01/01/2036 tarihinden sonra tamamlayanlar için emeklilik yaþý kademeli bir artýþla her iki yýlda bir yaþ arttýrýlarak erkeklerde 2044 yýlýnda, kadýnlarda ise 2048 yýlýnda 65 yaþýna çýkacaktýr.
4 (a) kapsamýndaki sigortalýlar için 2008 yýlýndan baþlamak üzere kademelendirilmiþ olup, gün sayýsýna iliþkin geçiþ süreci aþaðýdaki tabloda gösterilmiþtir.
Ýlk defa 01.05.2008 tarihinden sonra sigortalý olacak erkeklerden 4/(a) bendi kapsamýnda sigortalý sayýlanlar için prim gün sayýsý þartý 7200 gün olarak uygulanýr.
Ayrýca 7200 gün sayýsýnýn doldurulduðu tarihe göre de yaþ þartý aranýr. Buna göre;
1) 1/1/2036 ilâ 31/12/2037 tarihleri arasýnda erkek için 61,
2) 1/1/2038 ilâ 31/12/2039 tarihleri arasýnda erkek için 62,
3) 1/1/2040 ilâ 31/12/2041 tarihleri arasýnda erkek için 63,
4) 1/1/2042 ilâ 31/12/2043 tarihleri arasýnda erkek için 64,
5) 1/1/2044 ilâ 31/12/2045 tarihleri arasýnda erkek için 65,
6) 1/1/2046 ilâ 31/12/2047 tarihinden itibaren erkek için 65,
olarak uygulanýr. Ancak yaþ hadlerinin uygulanmasýnda 7200 prim gün sayýsý þartýnýn doldurulduðu tarihte geçerli olan yaþ hadleri esas alýnýr.
Bu tabloya göre 58-60 yaþ sonrasý erken emeklilik fýrsatý olarak görülüyorsa, böyle bir fýrsat yok. 1 Aralýk 2018 ile 1 Ocak 2019 arasýnda sadece 30 günlük sigorta prim günü farký var.
Sonuç olarak, 2018 aralýk ayýnda sigortalý olmakla 2019 ocak ayýnda sigortalý olmak arasýnda sadece 7200 gün sayýsýný bir ay erken tamamlama farký vardýr.
Bu arada fiilen çalýþanlarýn sigortalý olmasý gerektiðini ve çalýþmadan sigortalý gösterilmeden yasalara aykýrý olduðunu da buradan hatýrlatmýþ olayým.