Engellilerin topluma kazandýrýlmasý amacýyla AK Parti hükümetleri döneminde çok önemli düzenlemeler yapýldý. Sayýn Cumhurbaþkanýmýz Recep Tayyip Erdoðan’ýn engellilere ve ailelerine özel bir deðer vermesi sonucu engellilerin baþta evde bakým parasý, saðlýk hizmetlerinden yararlandýrýlmasý, 2022 aylýklarýnýn artýrýlmasý, sosyal yardýmlarýn ve rehabilitasyon-bakým merkezlerinin sayýsýnýn ve hizmetlerinin artýrýlmasý bunlardan sadece bir kaçýný oluþturuyor. Elbette ki ayný deðer ve engelli haklarýna bakýþ Baþbakanýmýz sayýn Ahmet Davutoðlu tarafýndan da devam ettiriliyor.
Özellikle engelli okurlarýmýzdan nasýl engellilerin emekli olacaklarýna, burada hangi statülerin dikkate alýnacaðýna, prim ödeme gün sayýsýnýn ne olmasý gerektiði konusunda sorular geliyor. Biz de bugün engellilerin emeklilik koþullarýný paylaþalým istedim.
Erken emeklilik ve yaþ þartýna tabi olmadan emekli olunmasýný saðlayan düzenlemelerden birisi de engelli vergi indirim raporu alan kiþiler için getirilmiþtir. Vergi indrim belgesiyle emeklilik, malulen emeklilikten farklýdýr.
Buna göre, emeklilik için gereken sigortalýlýk süresi, prim gün sayýsý þartlarýný yerine getiren engelliler vergi indiriminden de faydalanmalarý halinde yaþ aranmaksýzýn emekli olabilmektedir. Engelli emekliliðinde kriterlerin belirlenmesi açýsýndan özellikle tarihler önem arz etmektedir.
- 06.08.2003 kritik tarih
1- Sigortalý olarak ilk defa çalýþmaya baþladýðý tarihten önce 506 sayýlý Sosyal Sigortalar Kanununun 53 üncü maddesine göre malûl sayýlmayý gerektirecek derecede (2/3 oranýnda) hastalýk veya engeli bulunan ve bu nedenle malullük aylýðýndan yararlanamayan sigortalýlar, yaþlarý ne olursa olsun en az 15 yýldan beri sigortalý bulunmak ve en az 3600 gün malullük, yaþlýlýk ve ölüm sigortalarý primi ödemiþ olmak þartýyla yaþlýlýk aylýðýndan yararlanýrlar.
2- Ýlk defa 06.08.2003 tarihinden önce çalýþmaya baþlayan ve sakatlýðý nedeniyle vergi indiriminden yararlandýðýný belgelendiren engelli sigortalýlar için kademeli bir geçiþ öngörülmüþ olup aþaðýda belirtilen sigortalýlýk süreleri ve prim gün sayýlarýyla yaþlýlýk aylýðýndan yararlanacaklardýr. Sigorta baþlangýç tarihi 18 yaþýn dolduðu tarihten baþlar.
1 Ekim 2008 öncesi sigortalýlar aþaðýda belirtilen iþe giriþ tarihleri ile çalýþma gücü kaybý oraný ve derecesine göre belirli bir prim günü ve sigortalýlýk süresi ile yaþlýlýk aylýðý baðlanabiliyor.
A- 1 Ekim 2008 öncesi iþe girenlerin engelli emekliliði
1 Ekim 2008 öncesi iþe giren engelli sigortalýlarýn kontrol muayenelerine gönderilmeleri SGK tarafýndan yapýlacak ancak, saðlýk kurulu raporlarý deðerlendirilmek üzere yine Maliye Bakanlýðý Merkez Saðlýk Kuruluna gönderilecek. Sakatlýðý nedeniyle vergi indiriminden yararlananlarýn saðlýk kurulu raporlarý SGK saðlýk kurullarýna gönderilmeyecek.
B- 1 Ekim 2008 sonrasý iþe girenlerin engelli emekliliði
Bu sigortalýlardan talepte bulunanlarýn, 01.10.2008 tarihinden önce alýnan saðlýk kurulu raporlarý dikkate alýnmayýp, öncelikle hastaneye sevk iþlemleri yapýlarak, bunlarýn yeni tarihli saðlýk kurulu raporlarý deðerlendirilmek üzere Kurum Saðlýk Kuruluna gönderilecek. 1 Ekim 2008 tarihinden sonra sigortalý olan engelliler ise aþaðýda belirtilen rapor oraný ve derecesine göre emekli olabiliyorlar. SGK tarafýndan yukarýdaki tablolara baðlý olarak iþlem yapýlsa da; 1.10.2008’ de yürürlüðe giren 5510 sayýlý Kanunun lehte hükümlerinin uygulamaya alýnmasý; engelli emekliliðini kolaylaþtýracak ve birçok kiþinin maðduriyetinin önüne geçilebilecektir .
