Türkiye’nin içi kaynarken, dýþarý da durgun deðil. Dýþ dünyadan gelen haberler genelde kötü, ancak biri var ki Türkiye için çok büyük sürpriz oldu. Avrupa Ýnsan Haklarý Mahkemesi (AÝHM) geçtiðimiz hafta Perinçek v. Ýsviçre Davasý’nda ‘Ermeni iddialarýný soykýrým olarak kabul etmemek suç olamaz’ dedi. AÝHM bu baðlamda Ýsviçre’yi Avrupa Ýnsan Haklarý Sözleþmesi’nin ifade özgürlüðünü tanýmlayan 10. maddesini çiðnediði için cezalandýrdý.
Ýç gündemin yoðunluðu nedeniyle Türkiye bu kararýn çok da farkýnda olamadý, ancak Ermeniler yedikleri aðýr darbenin farkýndalar. AÝHM’e adeta ateþ püskürüyorlar. Pek çok Ermeni derneði mahkemeyi onursuzlukla, tarafgirlikle vs. suçluyor. Çünkü Ermeniler çok iyi biliyor ki AÝHM kararý orada olduðu sürece 2015 hedeflerine ulaþabilmeleri çok zordur.
***
Bilindiði üzere Ermeniler 1915 yýlýnda yaþanan ölümleri ‘soykýrým’ olarak tanýmlýyor ve tehcirin 100. yýlý olan 2015’e kadar tüm dünyanýn olaylarý soykýrým olarak tanýmasýný bekliyor. Ermeniler, AÝHM kararýna kadar bu yolda epey yol da katetmiþlerdi:
Ermeni ölümlerini ‘soykýrým’ olarak kabul eden ilk ülke 1965 yýlýnda Uruguay olmuþtur. Uruguay’ý 1982’de Kýbrýs Rum Kesimi, 1995’de Rusya takip etmiþtir. 1990’lý ve 2000’li yýllarda bu eðilim hýzlanmýþ ve 30’a yakýn ülke 1915 olaylarýna ‘soykýrým’ demiþtir. 2001 yýlýnda Fransa’nýn da bu kervana katýlmasý Türkiye için aðýr bir darbe olmuþtur. Ýsviçre ise Ermeni iddialarýný kabul etmekle kalmamýþ, tersini savunmayý da suç haline getirmiþtir.
Özgürlükler diyarý olarak bilinen Ýsviçre, 2005 yýlýnda Türk Tarih Kurumu Baþkaný Prof. Dr. Yusuf Halaçoðlu hakkýnda, Ermeni iddialarýný reddettiði için dava açmýþ ve Interpol aracýlýðýyla ifadeye çaðýrmýþtýr. Yapýlan, resmen Türk tezlerini susturma ve sindirme çabasýdýr.
Ayný yýl, Ýþçi Partisi’nden Doðu Perinçek ve bir grup arkadaþý Ýsviçre’nin koyduðu bu yasaðý bilerek çiðnemiþ ve Ýsviçre’de ‘soykýrým uluslararasý bir yalandýr’ sloganlarýyla konuþma yapmýþtýr. Perinçek Lozan’da yaptýðý konuþma nedeniyle yargýlanmýþ ve 8 Mart 2007’de 90 gün ertelenmiþ hapis cezasýna ve 3.000 Ýsviçre franký para cezasýna çarptýrýlmýþtýr. Alýnan bu karar tam anlamýyla bir hukuk skandalýdýr. Avrupa’nýn kalbinde bir kiþi tarih görüþleri nedeniyle ceza almýþtýr.
Ýþte AÝHM’in en son kararý bu dava ile ilgilidir. AÝHM, Ýsviçre’nin Perinçek’e verdiði cezayý ifade özgürlüðünün çiðnenmesi olarak görmüþ ve Perinçek’in 1915 olaylarýný ‘soykýrým’ olarak görmeyerek hiçbir suç iþlemediðini ilan etmiþtir.
AÝHM, kararýnda hassas ve tartýþmalý konularýn tartýþýlmasýnda serbestlik olduðunu ifade ederek bir yönüyle Ermeni iddialarýný ‘soykýrým’ olarak tanýmamýþ ve tartýþmalý bir konu olarak görmüþtür. Bu da en az kararýn diðer kýsmý kadar önemlidir.
AÝHM, çoðulcu toplumlarla diktatörlükler arasýndaki en önemli fark farklý görüþlere hoþgörü ve ifade özgürlüðünün varlýðýdýr diyerek Ýsviçre’yi eleþtirmiþtir.
***
Bugün Türkiye bu kararýn ne kadar hayati önemde olduðunu belki fark etmiyor, ancak Ermeniler durumun farkýnda. AÝHM kararý durduðu sürece Ermenilerin Avrupa’da hedeflerine ulaþabilmeleri imkânsýz. Nitekim Ermeni iddialarýný kabul etmeyenlere ceza vermeyi düþünen Fransa bu kararla birlikte karýþtý. Türkiye, hiç beklemediði bu kararla birlikte Ermeni sorununda büyük bir avantaj yakalamýþ oldu. Eðer kararýn takipçisi olursak 2015 çok daha kolay geçecektir.