Uzun zamandan beri, Amerikan stratejilerinin bir kolunun da Kafkasya üzerinden dizayn edildiði izlenimi yazmaktaydým. Paþinyan dönemi ile kazanýlan Kadife Devrim, bunun kýrýlma noktasý oldu.
Burada, dünyadaki etkisi ile bilinen ve dizaynýndan bu tarafa, coðrafyanýn kaderinde Rusya ve Batý endeksli lehte tutumu ile bir o tarafa, bir diðer tarafa yönelen Ermeni diasporasý da, bu devrimin kilit aktörü oldu.
Sarkisyan’ýn sessiz geri adým atmasýnda da, diasporanýn bir tutumu etkili oldu!
Rusya’ya yönelik Amerikan hamlelerine baktýðýmýzda, burada savaþýn Amerika ile Rusya arasýnda gittiðini görebiliyoruz. Ermenistan da, týpký Ukrayna gibi “anahtar rolünü” oynayacak gibi durmaktadýr.
Paþinyan’ýn hükümet içerisindeki deðiþimleri ve Batý yönlü isimlerle devam etmek istemesi bile, devrimin ikinci ve sonraki aþamalarýnýn rengini ve motifini iþaret etmekte.
Öncelikle “iktidarýnda muktedir olma” yolunda yürüyen Paþinyan, baktýðýnýzda akýllýca adýmlar atmakta. Devletin içindeki dengeleri doðru dizayn etmesi, ilerideki adýmlarýnýn þeklini belirleyeceðini bilmekte. Rusya tedirgin ama bu tedirginliði geri adým atmasýna zemin oluþturmayacak. Dahasý var! Rusya’nýn bu durumda, Azerbaycan üzerinden yine de kendinin çýkarlarý doðrultusunda adýmlarýný pekiþtirmek istediði ortada. Peki, Azerbaycan hangi oranda, Rusya stratejilerini dengede tutabilecek? Bu önemli soru! Yani Azerbaycan’ýn denge politikasý, Rusya’nýn tam renk belirleme isteklerine zýt konumda. Dolayýsý ile Rusya’nýn, sadece Azerbaycan’a dayanarak hareket etmeyeceðini de anlayabiliyoruz. Yani Azerbaycan’ýn iþgal altýndaki Karabað bölgesi üzerinden, Rusya’nýn Ermenistan ve Azerbaycan’a direk etki etme gücünü biliyoruz. Diðer taraftan Ýran’la sýnýrlara hâkimiyet, Rusya için çok önemli. Yani söz konusu sadece Ermenistan üzerindeki etki deðildir. Hem de Ýran’la baðlý ABD planlarýna karþý, Ýran-Kafkasya sýnýrlarýný özelikle Azerbaycan bölgesinden kontrol etmek, Rusya için hayatidir.
Ýþte tam da buraya odaklanmak lazým! Ermenistan, Rusya’sýz ve diaspora desteði olmadan ayakta duramýyor. Ekonomik olarak hep dýþarýdan gelene destekle sýkýntýlarýný aþmakta. Ýþgal altýndaki Karabað’da yapýlandýrmalara inþa edilen yeni projelere baktýðýmýzda, uzun vadeli Batý perspektifini görebiliyoruz. Lakin Rusya burada kritik dengedir. Ve bu denge, topyekûn ortadan kalkmayacak veya þöyle yazayým; Rusya kesinlikle bu coðrafyadan topyekûn kalkmayacak. Hem Ýran’a yönelik olaylarýn gidiþatý, hem de Ermenistan üzerinden Güney Kafkasya’daki Batý dizayný, Rusya açýsýndan dönüm noktasý niteliðindedir. “Büyük kavga savaþa dönüþür mü” bunu þimdiden söylemek zor. Lakin bu kavga; Rusya-Amerikan cephesinde, aðýrlýðýn kimden yana oluþacaðý sorusunu etkileyeceði, yalýngözle bakýldýðýnda gözükmektedir!
