Esas mesele kültürel çatışma

Ukraynalı profesör arkadaşım ağlayarak aradı. Oğlu asker. Gelini ve torunu Kiev'de. Hastaneye düşen bombanın etkisiyle oğlu işitme kaybı yaşamış. Milyonlarca insanın hayatını etkileyen bu savaşta Ukrayna'daki hastane patlaması dünyanın umurunda değil.

Küresel hibrit savaş devam ederken ve her gün insanlar ölürken NATO liderler zirvesi başladı. Zirvenin gündeminde ise Ukrayna'ya verilecek destek var.

UKRAYNA'YA F-16 JETLERİ

ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken, "ABD yapımı ilk parti F-16 savaş jetleri halihazırda Danimarka ve Hollanda'dan Ukrayna'ya transfer ediliyor" dedi ve bu jetlerin bu yaz Ukrayna semalarında uçacağını belirtti. Ayrıca Blinken, Rusya'nın zafere giden yolunun imkânsız olduğunu ve bu jetlerin Vladimir Putin'in aklını başına getireceğini savundu. Bu hamlenin Putin'i kışkırtacağı ve küresel hibrit savaşı derinleştireceği belli.

Ukrayna Devlet Başkanı Zelensky, geçen hafta hava savunma kapasitesini artırmak için daha fazla Patriot hava savunma sistemine ihtiyaç duyduklarını belirtmişti. NATO üyeleri de ülkeye beş Patriot sistemi teslim ettiklerini açıkladı.

ABD Başkanı Biden, Ukrayna'ya gelecek aylarda "onlarca ek taktik hava savunma sistemi" göndereceklerini duyurdu. Biden, Putin'in Ukrayna'yı haritadan silmek istediğini ve Ukrayna'nın bunu durduracak güce sahip olduğunu söylerken sanırım 4 ay sonraki başkanlık seçimini hesaba katmıyordu.

NATO'nun gündemini Ukrayna'yla sınırlamak Rusya'yla devam eden hibrit savaşın cephesinin keskinliğini gösteriyor bize. Putin her ne kadar Viktor Orban ve Erdoğan gibi liderlerle temas kurabilse de NATO'nun adımlarını önceden seziyor. Ukrayna'ya verilecek F-16 savaş uçaklarına karşı nasıl bir hamle gelecek, önümüzdeki haftalarda göreceğiz.

SOĞUK SAVAŞ BİTTİ Mİ?

NATO genişlemeleri 1999-2004-2009 tarihlerinde Doğu Avrupa ve Baltık havzasında ilerledi. Bu genişlemedeki üyelerin çoğu Varşova Paktı'na üyeydi. Bir kısmı da bağlantısız Yugoslavya'dan doğan ülkelerdi. Soğuk Savaş gerçekten bitseydi bu genişlemeler olmazdı. Ukrayna, Gürcistan, Ermenistan derken AB ve NATO ticaret ve savunma pazarını büyütme derdinde.

KÜLTÜREL ÇATIŞMA ZEMİNİ

Rusya-Ukrayna savaşını jeopolitik açıdan pek çok yazımızda tartıştık. Ancak çatışmanın kültürel arka planını da masaya yatırmak zorundayız.

Rusların ve Ukraynalıların yüzlerce ortak noktası varken farklılıkları öne çıkarıldı. Din, dil ve kimliğin ayrıştırılması için milyonlarca Euro fon dağıtıldı. Kiev'de hangi vakıfların hangi aktörleri hazırladığına dair internette kısa bir araştırma yaptığınızda fonlanan projelere ve dokümanlara erişebiliyorsunuz. Tarihi havzasında yaşanan toplum mühendisliğini ve kültürel değişimi fark eden Rus aklı kimlik inşasına önem vermeye başladı. Rusya'da son yıllarda çıkan "kültür, değerler, aile..." vurgusu boşuna değil.

Bu savaşı hazırlayan kültürel çatışma zemini irdelenmeden bir ülkenin yok oluşu anlaşılamayacaktır. Batı kampı masayı değil kapıyı zorladıkça Ukrayna daha çok toprak ve kan kaybedecek görünüyor.