Esas mesele kültürel çatýþma

Ukraynalý profesör arkadaþým aðlayarak aradý. Oðlu asker. Gelini ve torunu Kiev'de. Hastaneye düþen bombanýn etkisiyle oðlu iþitme kaybý yaþamýþ. Milyonlarca insanýn hayatýný etkileyen bu savaþta Ukrayna'daki hastane patlamasý dünyanýn umurunda deðil.

Küresel hibrit savaþ devam ederken ve her gün insanlar ölürken NATO liderler zirvesi baþladý. Zirvenin gündeminde ise Ukrayna'ya verilecek destek var.

UKRAYNA'YA F-16 JETLERÝ

ABD Dýþiþleri Bakaný Anthony Blinken, "ABD yapýmý ilk parti F-16 savaþ jetleri halihazýrda Danimarka ve Hollanda'dan Ukrayna'ya transfer ediliyor" dedi ve bu jetlerin bu yaz Ukrayna semalarýnda uçacaðýný belirtti. Ayrýca Blinken, Rusya'nýn zafere giden yolunun imkânsýz olduðunu ve bu jetlerin Vladimir Putin'in aklýný baþýna getireceðini savundu. Bu hamlenin Putin'i kýþkýrtacaðý ve küresel hibrit savaþý derinleþtireceði belli.

Ukrayna Devlet Baþkaný Zelensky, geçen hafta hava savunma kapasitesini artýrmak için daha fazla Patriot hava savunma sistemine ihtiyaç duyduklarýný belirtmiþti. NATO üyeleri de ülkeye beþ Patriot sistemi teslim ettiklerini açýkladý.

ABD Baþkaný Biden, Ukrayna'ya gelecek aylarda "onlarca ek taktik hava savunma sistemi" göndereceklerini duyurdu. Biden, Putin'in Ukrayna'yý haritadan silmek istediðini ve Ukrayna'nýn bunu durduracak güce sahip olduðunu söylerken sanýrým 4 ay sonraki baþkanlýk seçimini hesaba katmýyordu.

NATO'nun gündemini Ukrayna'yla sýnýrlamak Rusya'yla devam eden hibrit savaþýn cephesinin keskinliðini gösteriyor bize. Putin her ne kadar Viktor Orban ve Erdoðan gibi liderlerle temas kurabilse de NATO'nun adýmlarýný önceden seziyor. Ukrayna'ya verilecek F-16 savaþ uçaklarýna karþý nasýl bir hamle gelecek, önümüzdeki haftalarda göreceðiz.

SOÐUK SAVAÞ BÝTTÝ MÝ?

NATO geniþlemeleri 1999-2004-2009 tarihlerinde Doðu Avrupa ve Baltýk havzasýnda ilerledi. Bu geniþlemedeki üyelerin çoðu Varþova Paktý'na üyeydi. Bir kýsmý da baðlantýsýz Yugoslavya'dan doðan ülkelerdi. Soðuk Savaþ gerçekten bitseydi bu geniþlemeler olmazdý. Ukrayna, Gürcistan, Ermenistan derken AB ve NATO ticaret ve savunma pazarýný büyütme derdinde.

KÜLTÜREL ÇATIÞMA ZEMÝNÝ

Rusya-Ukrayna savaþýný jeopolitik açýdan pek çok yazýmýzda tartýþtýk. Ancak çatýþmanýn kültürel arka planýný da masaya yatýrmak zorundayýz.

Ruslarýn ve Ukraynalýlarýn yüzlerce ortak noktasý varken farklýlýklarý öne çýkarýldý. Din, dil ve kimliðin ayrýþtýrýlmasý için milyonlarca Euro fon daðýtýldý. Kiev'de hangi vakýflarýn hangi aktörleri hazýrladýðýna dair internette kýsa bir araþtýrma yaptýðýnýzda fonlanan projelere ve dokümanlara eriþebiliyorsunuz. Tarihi havzasýnda yaþanan toplum mühendisliðini ve kültürel deðiþimi fark eden Rus aklý kimlik inþasýna önem vermeye baþladý. Rusya'da son yýllarda çýkan "kültür, deðerler, aile..." vurgusu boþuna deðil.

Bu savaþý hazýrlayan kültürel çatýþma zemini irdelenmeden bir ülkenin yok oluþu anlaþýlamayacaktýr. Batý kampý masayý deðil kapýyý zorladýkça Ukrayna daha çok toprak ve kan kaybedecek görünüyor.