Eşlerin birbirine kulak kesilip, birbirlerinin dünyasından haberdar olmaları ve birbirlerine eşlik etmeleri beklenir. “Eşim nasıl bir duygu atmosferinde?”, “Eşimle cinsel uyumumuz nasıl gidiyor?”, “Eşim hangi hayallere sahip?”, “Eşimin gündeminde neler var?” sorularının cevaplarını bilmenin ötesinde bunları beraber yaşamak gerekiyor. Eşler birbirlerinden haberdarlıkları az, duygusal ve zihinsel olarak birbirlerine eşlik etmiyorlarsa aralarında “duygusal mesafe” ve “kopukluk” var demektir.
Evliliklerde en önemli mesele eşlerin birbirlerinin duygularına uygun bir tarzda eşlik edip etmemesidir. İyi bir örnekte eşler birbirlerinin yaşadıkları duyguları hem anlarlar hem de o duyguyu dikkate alacak ve ihtiyacı giderecek şekilde davranırlar. İyi olmayan örneklerde ise eşler birbirlerinin duygularını yok sayabilirler, gereksiz bulabilirler. Duygudaş olma hali evliliklere büyük bir katkı sağlarken, duygudaş olamama hali ise evliliklere büyük zarar verir.
Evliliklerin seyrini etkileyen temel unsurlardan biri de eşlerin cinsel olarak karşılıklı birbirlerini gözetip gözetmemesidir. Eşin cinsel isteğini ve cinsellik yaşama tarzını gözeten ve karşılıklı uyum sağlayan eşlerin evliliği olumlu etkilenir. Bazı eşler ise eşin cinsel isteğine ve cinsellik yaşama tarzına isteksiz davranırlar hatta eşi reddederek rencide ederler. Şu türden öyküler sık duyuyorum: “Eşim hep cinsel olarak kaçtı. Hep onu zorluyormuşum gibi hissettim. Hiçbir zaman cinsellik için kendisi adım atmadı.” Diğer bir öykü şöyle: “Evliliğimin ilk zamanlarında süslendim, giyindim, eşimin karşısına çıktım. Bana ilgisiz davrandı. Hatta bana hafif kadın muamelesi yaptı. İncindim. O zamandan sonra kendimi cinsel açıdan uzak tuttum. Zamanla da cinsel açıdan soğudum.”
Evliliklerin seyrini etkileyen unsurlardan biri de eşin hayallerine destek olup olmamak. Eşlerden biri mesleki olarak gelişmek, kendini bir yerlere getirmek için tutkulu hayaller kurabilir. Diğer eş bu hayallerin farkına varıp eşinin bu hayallerini bastırabilir veya destekleyebilir. Hayalleri baskılanan kişi “Kendini gerçekleştirme” ihtiyacı karşılanmadığı için huysuz ve huzursuz olur. Hatta eşin kendisini kontrol etmek için bunu yaptığını düşündüğünde eşine öfkeli hale gelebilir.
Evliliğin seyrini etkileyen unsurlardan biri de eşlerin gündemlerinden ne kadar haberdar oldukları veya ne kadar gündemlerini iç içe geçirdikleri meselesidir. Normalde eşlerin birbirlerinin zihinsel gündemlerinden, gündelik hayat akışlarından, işlerinin seyirlerinden bir düzeyde haberdar ve paylaşım içinde olması beklenir. Eğer eşler birbirlerinin gündemlerinden ve gündelik hayatlarının akışlarının farkında olmazlarsa, zihinsel kopukluk yaşamış olurlar. Gündem kopukluğu ise birbirlerini hissedemez hale gelmelerine sebep olabilir. Halbuki eş olmak büyük oranda benzer bir zihinsel ve fiziksel akışa sahip olmaktır.
