Toplumda yaygýn bir þekilde eþini kendi iþyerinde sigortalý gösterenler bulunmaktadýr. Aslýnda ev hanýmlarý, çalýþmayanlar, iþsizler, öðrenciler gibi kesimler için emekliliklerini saðlamaya yönelik isteðe baðlý sigorta uygulamasý var. Ancak isteðe baðlý sigortanýn 4/b yani Bað-Kur’lu gibi sayýlmasý nedeniyle bir çok kiþi 4/a yani SSK sigortalýlýðýný devam ettirmek için eþinin dostunun yanýnda kendisini sigortalý gösteriyor.
Ýþte emeklilik hayali ile eksik prim gününü tamamlamak için eþine ait iþyerinde sigortalý gösterilenlerle ilgili Yargýtay emsal bir karar verdi.
Çalýþma hayatýnda sosyal güvenlik denetimlerini SGK müfettiþleri veya SGK denetmenleri yapýyor. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) denetmenleri, iþyerinde yaptýklarý kontrollerde, iþverenin eþinin iþyerinde sigortalý gösterildiðini ortaya çýkardý.
Esasen sigortalý olabilmek için mutlaka fiilen çalýþýlmasý gerekiyor. Fiilen çalýþmayan kiþilerin sigortalý olmasý yasal deðil. Ýþyeri denetiminde fiili çalýþmaya dayanmayan SGK primleri iptal edildi. Belirtilen dönemdeki prim gün sayýsýný geçersiz sayan SGK, saðlýk harcamalarýnýn iade edilmesini istedi. Eþinin yanýnda ücretsiz olarak çalýþtýðýný anlatan kadýn, saðlýk harcamalarýna iliþkin 1.500 lirayý SGK'ya ödedi.
SGK iþleminin iptali için Ýþ Mahkemesi'ne baþvuran sigortalý, eþinin PVC doðrama atölyesinde çalýþtýðý sürelerin iptali iþleminin iptali ile SGK’na borçlu olmadýðýnýn tespiti ve istirdat isteminde bulundu.
Sigortalý kadýn, eþinden ücret almadan çalýþtýðý belirtti.
Mahkeme, iþyerinin kapanmasýndan uzun süre sonra çalýþmanýn iptaline yönelik rapor düzenlenmesinin davalý kurumun, vatandaþlarýn temel sosyal güvenlik hakkýný koruma misyonuna uygun bir yaklaþým olarak deðerlendirilmesinin mümkün olmadýðýna hükmetti.
Mahkeme, davanýn kabulüne karar verdi. SGK mahkeme kararýný temyiz etti. Yargýtay 10. Hukuk Dairesi, sigortalý ile iþveren arasýndaki iþ iliþkisinin hizmet akdine dayanmasý gerektiðine vurgu yaptý.
Yargýtay bu kararýnda “Yasada, iþverenin ücretsiz çalýþan eþinin sigortalý sayýlamayacaðý belirtilmiþtir. Davacýnýn, kuruma verdiði imzalý beyanda, ücretsiz olarak eþinin yanýnda çalýþtýðýný dile getirmesi karþýsýnda davacýnýn sigortalý sayýlamayacaðý gözetilerek davanýn reddine karar verilmesi gerekirken yazýlý þekilde hüküm tesisi isabetsizdir. Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksýzýn, eksik inceleme ve hatalý deðerlendirme sonucu, yazýlý þekilde hüküm kurulmasý, usul ve yasaya aykýrý olup, bozma nedenidir. O hâlde, davalý vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazlarý kabul edilmeli ve hüküm bozulmalýdýr. Kararýn bozulmasýna oy birliði ile karar verilmiþtir." demek suretiyle eþinin yanýnda sigortalý olanlar için mutlaka ücrette ödenmesi gerektiðini hükme baðladý.
SGK mevzuatýna göre 5510 sayýlý Kanunun kýsa ve uzun vadeli sigorta kollarý hükümlerinin uygulanmasýnda iþverenin iþyerinde ücretsiz çalýþan eþi sigortalý sayýlmýyor.
Diðer bir deyiþle eþinin yanýnda sigortalý olanlar için mutlaka ücrette ödenmesi gerekiyor. Ücret ödenmeden sigortalý gösterildiðinin tespiti söz konusu olursa bu prim günleri iptal edilecek.
Yani, eþinizin iþyerinde sigortalý iseniz ücret almadan çalýþmayýn.
