Cumhurbaþkanlýðý Hükümet Sistemi’yle birlikte eski tarz siyaset dönemi de kapandý.
Artýk siyasette bloklaþma dönemi baþladý. Bir baþka deyiþle, ittifaklarýn zorunlu hale geldiði yeni bir tarz-ý siyaset dönemine girildi.
Artýk bu bir mecburiyet…
Blok siyaseti kaçýnýlmaz olarak beraberinde yeni bir alan açýyor. O da ittifak yapan partilerin hassasiyetlerinin ortaklaþtýrýldýðý bir alan...
Þunu demek istiyorum özcesi:
Bir: Partiler, kendi tabelalarýný muhafaza etmekle beraber kazanmak için mutlaka bir araya gelmek zorunda olduklarýný görüyorlar.
Ýki: Ýttifak yapan partiler, ortak hassasiyetler temelinde yeni bir siyasi alan açarak hem baðýmsýz varlýklarýný sürdürüyorlar hem de ittifakýn ruhuna uygun davranma zorunluluðunu siyasetlerinin merkezine yerleþtiriyorlar. Çünkü ittifak artýk siyasetin zorunlu bir alaný haline dönüþtü. O halde bu alaný muhafaza etmek için de yeni bir ortak hassasiyet alaný oluþturmak þart!
***
AK Parti ve MHP’nin, Samsun il baþkanlarýný ittifakýn ruhunu zedeleyici tutumlar sergiledikleri gerekçesiyle görevden almalarý bunun çarpýcý bir örneði. Hatta MHP’nin bir adým daha ileri giderek eski grup baþkanvekillerini bu gerekçeyle partiden ihraç talebiyle disiplin kuruluna sevk etmesi, yeni tarz-ý siyasetin emsal niteliðindeki bir göstergesidir.
Teþkilatlar bu yeni sürece hazýrlýksýz yakalandýklarý için rahatsýzlýk duymuyor deðiller. Çünkü buna alýþkýn deðiller. Bir bakýyorlar, sayýsal olarak güçlü olduklarý yerlerde belediye baþkan adaylýðý ittifakýn diðer partisine býrakýlmýþ. Eskiden herkes kendi partisiyle seçime giderdi. Kendi gücüne güvenirdi. Ama þimdiki sistemde bir diðerinin gücü olmadan iktidara taþýnamýyorsunuz. Bu, Cumhurbaþkanlýðý seçiminde olduðu gibi yerel seçimde de böyle. Karþýnýzdaki partiler bir araya gelip iktidarýnýzý sonlandýrmak istiyorsa kaçýnýlmaz olarak siz de ittifak yapmak durumunda kalýyorsunuz.
Diyelim ki Cumhurbaþkaný adayýsýnýz. Ýlk turda seçilmek için mutlaka ittifak yapmak zorundasýnýz. Ýlk turda seçilmek sizi siyaseten daha güçlü kýlar zira. Diyelim ki ikinci tura kaldýnýz, bu durumda daha bir mecbursunuz.
Diyelim ki herhangi bir ilde, karþýnýzdaki partilerin ittifak yapmalarý halinde kaybetmeniz kesin ise o zaman zorunlu olarak siz de ittifak yapma yoluna gidiyorsunuz. Ýþte bu durumda artýk partinizin adayý deðil ittifakýn adayý belirleyici olmaya baþlýyor.
Bazen çok olduðunuz halde fedakârlýk yapýyorsunuz, bazen de az olduðunuz halde baþý çekiyorsunuz. Bu ittifakýn ruhunu korumakla alakalý bir durumdur. Azlýk-çokluk kriteri üzerinden deðerlendirilecek bir konu deðildir. Burada siyaseten stratejik düþünmek elzem hale geliyor. Zira yeni siyasetin bir anlamda bekasý bu stratejik düþünmeyi zorunlu kýlýyor.
***
Bu blok siyasetinin yararlarý kadar zararlarý da var elbet.
Demokratik siyaset adýna yararý þu: Ýktidarýn paylaþýlmasý.
Bu uzlaþý adýna takdir edilecek bir yeni olgu.
Bunu kalýcý kýlacak mekanizmalar oluþturulabilirse, sözgelimi birlikte yönetim modeli geliþtirilebilirse yeni tarz-ý siyasetin kalýcýlýðý saðlanabilir. Aksi takdirde bu iktidar bölüþümü beraberinde ciddi gerilimleri, çatýþmalarý ve kopmalarý getirebilir.
Zararýna gelince, blok siyaseti doðasý gereði “biz” ve “öteki” eksenine oturur. Bu da haliyle içinde din, etnik, mezhep vb. kimlik siyasetini içeren çok sert tartýþmalarý taþýr.
“Ortak düþman Erdoðan’ý devirmek!” eksenine oturan bir blok siyasetine karþý haliyle ayný sertliði içeren bir baþka ittifak siyaseti dikiliverir.
Yerel yöneticilerimizi seçmek için sandýða gittiðimiz bir dönemde siyasetin bu blokçu anlayýþa hapsedilmesi demokratik siyasete ve uzlaþýya zarar verir.
Yeni dönemin siyaset tarzý eðer iyi konumlandýrýlabilirse hem iktidarýn paylaþýlmasý hem de demokratik uzlaþýnýn gerçekleþmesi adýna bir güzel modele dönüþebilir.