Önceki yazýmda eþler arasýnda sorunla baþlayýp uzlaþmazlýk, tartýþma, kavga, yýkýcý kavga ve küslük/cinsellikten uzaklaþma/evden ayrýlma ile devam edebilen bir sürecin yaþanabileceðinden bahsetmiþ ve sýk yaþanan sorunlar, uzlaþmazlýk, tartýþma kýsýmlarýný yazmýþtým. Bugün sürecin diðer parçalarý olan kavga, yýkýcý kavga ve küslük/cinsellikten uzaklaþma/evden ayrýlma üzerine yazacaðým.
***
Kavga: Eþler arasý olumsuz etkileþim nefret, öfke gibi duygularý yaþayýp karþýya gösteriliyorsa; baðýrma, hakaret, suçlama, aþaðýlama yapýlýyorsa artýk tartýþma aþamasýndan kavga aþamasýna geçilmiþtir. Bu aþamada bedenin savaþ, kaç veya don tepkisine sebep olan adranalin ve noradranalin gibi stres hormonlarý devreye girmiþtir. Artýk derdini anlatma veya eþin derdini dinleme imkâný dolayýsýyla sorun çözen veya anlamaya sebep olan bir iletiþim imkâný kalmamýþtýr. Bu aþamada eþlerin yapabileceði tek þey “mola vererek” birbirlerinden uzaklaþmaktýr. Sakinleþene kadar ayrý kalmalýdýrlar. Aksi takdirde birbirlerini kýrmalarý ve kavganýn þiddet ve sonuçlarý açýsýndan daha fena olan yýkýcý kavga aþamasýna geçmeleri büyük olasýlýktýr.
Yýkýcý kavga: Yýkýcý kavgayý kavgadan ayýran temel özellik içeriðinde fiziksel þiddet içermesi veya sürece komþularýn, ailelerin, akrabalarýn, polisin girdiði sonuçlar üretebilecek düzete gelmesidir. Örneðin eþler o kadar þiddetli kavga etmiþtir ki çocuklar çýðlýk çýðlýða kalmýþalardýr. Komþular kapýya gelmiþtir. Kavgadan dolayý ailelere haber verilmiþtir ve aileler sürece katýlmýþtýr. Fiziksel þiddetten dolayý darp raporu alýnmýþ ve adli süreç baþlamýþtýr. Yýkýcý kavgalar evliliðin hikayesine iz býrakacak boyuttaki kavgalardýr.
Küsme / cinsellikten uzaklaþma / yatak ayýrma / evden ayrýlma: Küsme/cinsellikten uzaklaþma/yatak ayýrma/evden ayrýlma; uzlaþmazlýk, tartýþma, kavga ve yýkýcý kavga sonrasý görülebilir. Küsme en sýk görülen tepki iken evden ayrýlma daha çok yýkýcý kavgalardan sonra oluþur. Bu dört tepki de kýsa süreli olmasý kýsmen kabul edilebilirse de uzun ve þiddetli halleri evliliðe büyük zarar verebilir.
***
Tekrarlayýcý kavga paternini görmek: Eðer evlerde kamera olsaydý sorundan yýkýcý kavgaya giden süreçlerin videolarý kaydedilseydi ve eþler bu kayýtlarý izleseydi benzer süreçlerin tekrar tekrar yaþandýðýný görürlerdi. Bu açýdan eþler bir tiyatro gösterisini defalarca sahneleyen oyunculara benzerler. Bu tekrarlayýcý kavga paternini görmek eþlerin farkýndalýðýný arttýrýp, kavgalarýný durdurabilme imkâný verebilir. Çünkü zincirleme reaksiyonu bir parçasýný durdurursak devamýný engelleyebiliriz.
Eþ terapileri sürecinde eþlerin kendi paternlerini beraber bulup, bu paterni nasýl durdurabileceklerini öðretmeye çalýþýyorum. Süreci sorun düzeyinde durdurmak büyük kazanç saðlayýp az zarar görmeye sebep olurken; süreci kavgaya en azýndan yýkýcý kavgaya gidiþini durdurabilmek büyük zarardan kurtarabilir.