Tansiyon kavramý bireyler için kullanýlýr. Kan damar basýncýmýzý gösterir. Kan basýncýnýn yüksek seyretmesi saðlýðýmýzý olumsuz etkiler. Evlerimizin de bir “psikolojik tansiyonu” olabilir. Evin tansiyonu, evdeki stres düzeyini gösterir. Diðer bir deyiþle, evde anne-baba ve çocuklar arasýndaki psikolojik etkileþimlerin toplam çýktýsýný ifade eder. Aynen damar tansiyonun yükselmesi saðlýðýmýzý olumsuz etkiliyorsa, evlerimizdeki psikolojik tansiyonun yüksek kalmasý hem bedenlerimizi hem de psikolojimizi olumsuz etkiler.
***
Evde yüksek tansiyon havanýn kirli olmasýna benzer: Evde psikolojik tansiyonu yüksek olmasýnýn ana nedeni, aile üyeleri arasýnda yaþanan olumsuz etkileþimler örüntüsüdür. Anne-baba ve çocuklar arasýnda aþýrý eleþtiri, aþaðýlama,
kavga veya küslük hallerinin olmasý bu negatif örüntünün göstergeleridir. Bu hallerin ev ortamýnda sýklýðý, þiddeti ve sürekliliði arttýkça evin psikolojik tansiyonu da yükselir. Evin psikolojik ortamýnýn tansiyonu yükseldikçe de psikolojik zararlar açýða çýkar. Evin psikolojik tansiyonunun yüksek olmasý evdeki solunan havanýn kirli olmasýna benzer. Kirli hava solunumumuzu etkiler, psikolojik hava ise ruhsal halimizi etkiler.
***
Ailede yüksek tansiyonun göstergeleri: Bedenimizdeki tansiyonu ölçmek kolay... Tansiyon aletleri bu iþi kolaylýkla yapýyor. Üstelik tansiyonun normal sýnýrlarý, düþüklüðü ve yüksekliði de tanýmlanmýþ durumda. Benzetme yaparak ifade ettiðimiz “evdeki psikolojik tansiyonu” da keþke ölçebilseydik. Evdeki stres düzeyini bir aletle ölçmek pek mümkün deðil ama evdeki stresi, olumsuzluðu, yüksek tansiyonun göstergelerini tanýyabiliriz.
Kanaatimce ailedeki yüksek tansiyonun üç güçlü göstergesi var. Bunlardan ilki aile üyeleri arasýnda eleþtiri, aþaðýlama, laf sokma, alay etme gibi söz ve davranýþ hallerini tanýmlar. Ýkinci gösterge, aile üyeleri arasýndaki kavga veya þiddet halidir. Üçüncü gösterge ise, aile üyeleri arasýnda küsme ve uzaklaþma halinin var olmasýdýr.
***
Aile içi stres bulaþýcýdýr: Ailenin kapalý bir sistem olduðu, ailede birinin halinin diðerlerini etkilediði uzun zamandýr bilinir. Ailede psikolojik tansiyonun yükselmesi durumunda, evdeki bir virüsün tüm aile üyelerine bulaþmasý gibi streste tüm aile üyelerine yayýlýr.
Anne ve baba olmak nasýl eve ekmek getirmeyi ve evde çorbanýn kaynamasýný gerektiriyorsa, ayný zamanda evin psikolojik tansiyonunu da optimal düzeyde tutma çabasýný gerektiriyor. Eðer bu baþarýlamaz ve evin psikolojik tansiyonu uzun süre yüksek kalýrsa, bir dizi psikolojik sonuçlar açýða çýkar. Örneðin çocuklarda asilik içeren davraným bozukluklarýna neden olabilir. Ayrýca hem eriþkinlerde hem de çocuklarda her türlü ruhsal rahatsýzlýklar tetiklenebilir. Bir psikiyatrist olarak, evdeki huzursuz ortamýn yatkýn çocuklarda zihinsel bölünmeye sebep olmasýnýn örneklerini neredeyse her gün görüyorum.
Sonuç olarak, nasýl zaman zaman tansiyonumuzu ölçüyorsak, evimizin psikolojik tansiyonunu da ölçmeye çalýþmakta fayda var.
