Sosyal devlet ilkesinin gereklerinden biri olan engelliler için evde bakım aylığına başvuranların sayısının son yıllarda hızla arttığı görülmektedir.
Evde bakım aylığı, bir evde kişi başına düşen ortalama maaş gelir miktarının, asgari ücretin aylık net miktarının üçte ikisinden daha az olan kişilere Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'nca ödenen destek parasıdır.
Bakıma muhtaç olan hasta ya da yaşlı kişilerin evde bakımlarının yapılması, ihtiyaçlarını asgari düzeyde karşılayabilmesi için Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından evde bakım aylığı veriliyor.
Elbette ki engelliler için ne yapılsa azdır. Onlar toplumun vicdanı ve duygusudur. Evde bakım parası ile de engellilerin bir nebze de olsa yakınları tarafından bakılması ve yaşam kalitelerinin arttırılması amaçlanmaktadır.
Evde bakım desteği engelli bireylerin kendisine değil, bakımını üstlenen akrabası, vasisi gibi üçüncü kişilere verilmektedir.
Evde bakım desteği parası başkasının yardımı ve bakımı olmadan, gündelik hayatını devam ettirmesi mümkün olmayan, yeme-içme, insani ihtiyaçlarını tek başına gideremeyen, engellilere verilecek engelli sağlık kurulu raporlarında ‘Ağır Engelli’ raporu bulunanlar için ödenmektedir.
Devlet, evde bakıma muhtaç yaşlı ve engelli yakınına bakanlara maaş desteği sağlamaktadır. Evde bakım maaşının artışı devlet memurları zammına, gelir kriteri de asgari ücrete endekslidir. Her yıl ocak ve temmuz aylarında artış yapılmaktadır.
Engelli bakımını üstlenen yakınlarının evde bakım parası almak için;
1) Gelir kriterlerinin uygun olması,
2) Bakıma muhtaçlık kriteri,
3) Ağır engelli olduğunu belirten sağlık kurulu raporu,
şartları bulunmaktadır.
Evde bakım parası almak isteyenler, evde bakım aylığı alma şartlarını araştırmaya başladı. Evde bakım parası verilecek kişilerin ailesindeki herkesin (engelliler de dahil) toplam net gelirine bakılıyor.
Daha sonra evde bakım parası almak isteyen kişinin ikametgahının bulunduğu yerdeki Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı İl veya varsa ‘İlçe Müdürlüklerine’ başvuru yapılması ve değerlendirme sonuçlarına aylık bağlanıp bağlanmayacağının kararlaştırılması gerekiyor.
Asgari Ücretin AGİ hariç net tutarının 3’te 2’sinin altında geliri olan kişiler evde bakım maaşı alabilmektedir. 2020 yılı için kişi başına düşen gelir 2.104 TL’ nin 3’te 2’si olan 1.402 TL’nin altında olmalıdır.
Örneğin, dört kişilik bir ailenin evde bakım desteği hakkından yararlanabilmesi için hane gelirinin 1.402*4= 5.608 TL‘nin altında olması gerekmektedir.
SGK tarafından 2018 yılından itibaren Ramazan ve Kurban bayramlarında ikramiye verilmesi uygulaması nedeniyle gelir şartının aşılması söz konusu olabilmektedir. 7166 Sayılı Torba Kanun’la yapılan düzenleme bayram ikramiyelerinin hane içinde kişi başına düşen ortalama aylık gelir hesaplamasına dâhil edilmemesi suretiyle bakıma ihtiyacı olan engellilerin mevcut yardım ve hizmetlerden faydalanmaya devam edebilmesi sağlanmıştır.
Evde bakım aylığı 2020 yılı Temmuz ayından itibaren 1.544,60 TL'ye yükseldi. Şu an evde bakım aylığı 1.544,60 TL'dir.
Bakıma muhtaç engellinin vefat etmesi durumunda 15 gün içerisinde bildirmek gerektiğini hatırlatalım.