Çocuklarýmýzýn aile sýcaklýðýnda büyümesi saðlýklý bir gelecek için çok önemli. Bunun için özellikle kimsesiz çocuklarýn aile ortamýnda büyümesini destekleyecek politikalarýn geliþtirilmesi gerekiyor. Bu konuda Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlýðý koruyucu ailelik ve evlat edinme üzerindeki çalýþmalarýný sürdürüyor, ihtiyacýmýz olan kültürün oluþturulmasý için önemli adýmlar atýyor. Yakýn bir zamana kadar evlat edinme insanlarýn aklýnda soru iþaretleri býrakan bir konuydu. “Evlatlýk alýnan çocuða miras verilir mi?”, “Kendi evladýn gibi olur mu? gibi yanlýþ algýlarýn nihayet kýrýldýðýný görebiliyoruz. Toplumdaki bireyler bu konuya daha olumlu ve ön yargýsýz bir yaklaþým gösteriyor.
Ýþ yaþamýnda da bu kýrýlganlýðýn olduðunu görmek memnuniyet verici. Daha önceleri evlat edinen çalýþanlarýn doðum yapan kadýnlar gibi analýk hakký bulunmuyordu. Evladý olan çalýþan kadýnlar arasýnda evlat edinen-doðum yapan ayrýmý bulunuyordu. Bu ayrým 2016 yýlýnýn baþýnda çýkarýlan 6663 Sayýlý yasayla kaldýrýldý.
Evlat edinenlerin de kadýn-erkek ayrýmý olmaksýzýn, analýk hakký bulunuyor. Üç yaþýný doldurmamýþ çocuðu evlat edinen eþlerden birine veya evlat edinene çocuðun aileye fiilen teslim edildiði tarihten itibaren sekiz hafta analýk hâli izni kullandýrýlmak zorunda.
Bu süre çocuk ile evlat edinen çalýþanýn birbirini tanýmasý ve birlikte yaþamaya çalýþmalarý için önemlidir. Evlat edinen eþlerden birinin analýk izni kullanmasý þart olup diðer eþin bu haktan faydalanmasý mümkün deðildir.
Ancak analýk izni kullanmayan eþin üç günlük ücretli mazeret izni hakký bulunuyor.
Sadece analýk izni deðil, ayrýca analýk izni bitiminden sonra yarým çalýþma, ücretsiz izin ve ilköðretim çaðýna kadar kýsmi çalýþma gibi haklardan da evlat edinenlerin yararlanmasý mümkündür. Ayrýca bu haklardan sadece 4857 Sayýlý Ýþ Kanunu’na tabi çalýþanlar deðil, bu iþ sözleþmesi ile çalýþan her türlü iþçinin yararlanmasý mümkündür.
Yarým çalýþma ve ücretsiz izin hakký mümkün
Ayrýca evlat edinenlerin de yarým çalýþma hakký bulunuyor. Analýk hâli izninin bitiminden itibaren çocuðunun bakýmý ve yetiþtirilmesi amacýyla üç yaþýný doldurmamýþ çocuðu evlat edinen kadýn veya erkek iþçilere istekleri hâlinde 60-90-120 gün süreyle haftalýk çalýþma süresinin yarýsý kadar çalýþma yapýlýp diðer haftanýn yarýsýnda ücretsiz izinli olunmasý mümkündür.
Ücretsiz izinli olunan dönemlerde gerekli þartlarýn (son üç yýlda en az 600 gün iþsizlik sigortasý priminin ödenmesi gibi) saðlanmasý halinde ÝÞKUR’dan yarým çalýþma ödeneði de alýnabilir.
Yine üç yaþýný doldurmamýþ çocuðu evlat edinme hâlinde eþlerden birine veya evlat edinene isteði halinde 6 aya kadar ücretsiz izin verilebiliyor.
Kýsmi çalýþma hakkýnda evlat edinen eþlerin çalýþmasý þart
Analýða baðlý tüm izinlerin bitiminden sonra mecburi ilköðretim çaðýnýn baþladýðý tarihi takip eden ay baþýna kadar ebeveynlerden biri iþverenden talep ederek kýsmi süreli çalýþmaya geçebilir. Bu talep geçerli fesih nedeni sayýlmaz.
Üç yaþýný doldurmamýþ bir çocuðu eþiyle birlikte veya münferiden evlat edinenler de çocuðun fiilen teslim edildiði tarihten itibaren bu haktan faydalanabilir.
Kýsmi çalýþma hakkýnýn kullanýlabilmesi için evlat edinen eþlerinin her ikisinin de çalýþmasý gerektiði gibi bu haktan çalýþan eþlerden sadece biri yararlanabiliyor. Eðer üç yaþýný doldurmamýþ bir çocuk münferiden yani tek bir ebeveyn tarafýndan evlat edinilmiþ ise çalýþan eþ þartý aranmýyor.
