Okurumuz Emrah Tüfenkci, “Ablam için bir soru sormak istiyorum. Annem-Babam sað ve babam SSK emeklisi. Sigortalý çalýþan ablam da evlilik ödeneði yada çeyiz parasý alabilir mi?” diyor.
Aslýnda sigortalý çalýþan kýz çocuklarýna halk arasýnda çeyiz parasý olarak bilinen evlenme yardýmý verilmemektedir. Yani sigortalý çalýþan kýz çocuðu çeyiz parasý alamaz.
Çeyiz parasý, anne-babasýndan yetim aylýðý alan kýz çocuklarýna ödenmektedir.
Gelir veya aylýklarýnýn bu nedenle kesilmesi gereken kýz çocuklarýna resmi olarak evlenmeleri ve yazýlý olarak talepte bulunmalarý halinde almakta olduklarý aylýk veya gelirlerinin iki yýllýk tutarý bir defaya mahsus olmak üzere evlenme ödeneði olarak peþin ödenmektedir. Evlenme ödeneðinin (çeyiz parasý) ilk evlilikte alýnmasý þartý yoktur. Ýlk evliliðinde almayanlar, eþinden ayrýldýktan sonra yetim aylýðý alýrken yeniden evlenmeleri halinde evlenme ödeneðinin (çeyiz parasý) alabilirler. Erkek çocuklarýn evlenme ödeneði (çeyiz parasý) alma hakký yoktur.
Evlenme ödeneði alan hak sahibinin aylýðýnýn kesildiði tarihten itibaren iki yýl içerisinde yeniden hak sahibi olmasý halinde, iki yýllýk sürenin sonuna kadar gelir veya aylýk baðlanmaz, bu durumda olanlar genel saðlýk sigortalýsý sayýlarak saðlýk yardýmlarýndan faydalanabilir.
Evlenme ödeneði (çeyiz parasý) alabilmek için “yetim aylýðý almakta olan” þartý bulunmaktadýr. Yani, çalýþmasý veya baþka bir nedenle yetim aylýðý almadýðýnda evlenen kýz çocuklarý hak sahibi olmadýklarý için evlenme yardýmý (çeyiz parasý) alamazlar. Ancak, iþten ayrýlýp yetim aylýðý almaya baþlayan ve yetim aylýðý alýrken evlenen kýz çocuðuna evlenme ödeneði (çeyiz parasý) verilmektedir. Evlenme ödeneði (çeyiz parasý) alacak yetim kýz çocuklarý 4/a (SSK) ve 4/b (Bað-Kur) kapsamýnda hak sahibi iseler, baðlý bulunduklarý Sosyal Güvenlik Ýl Müdürlüklerine veya Sosyal Güvenlik Merkez Müdürlüklerine baþvuru yapmalarý gerekir. Sonuç olarak okurumuzun ablasýna veya bu durumdaki sigortalý çalýþanlara çeyiz parasý verilmemektedir.
Ýsteðe baðlý emeklilik
Okurumuz Tanju Gönenç, “Ýlk defa 01.09.1983 tarihinde sigortalý oldum. Doðum tarihim 22.08.1965. Bugüne kadar SSK’lý olarak 600 gün, SSK isteðe baðlý sigortasýna 4139 gün ve askerlik borçlanmasý da 540 gün olmak üzere toplam 5.279 gün sigorta primim ödenmiþtir. Ne zaman emekli olurum? Hangi SSK’dan mý, yoksa Bað-Kur’dan mý emekli olurum?” diye soruyor.
Ýlk defa 01.09.1983 tarihinde sigortalý olan okurumuz 25 yýl sigortalýlýk süresi, 47 yaþýný ve 5150 günü doldurmak suretiyle emekli olabilecek. Gün sayýsý tamamlanmýþ olup, 22.08.2012 tarihinde SSK’lý olarak emekli olabilecek. Buradan tekrar hatýrlatmak gerekir ki, 01.10.2008 tarihinden itibaren SGK isteðe baðlý sigortasý Bað-Kur’lu gibi kabul edilmekte olup, bu tarihten önce SSK’ya ödenen isteðe baðlý sigorta primleri SSK’lý gibi deðerlendirilmektedir.
Emeklilerden Bakan’a mektup
Baþtacýmýz olan emeklilerden bir mektup geldi. Mail, twitter, facebook derken artýk pek kullanýlmýyor mektup. Emeklilerimiz diyor ki; “Bizler, ezilen horlanan ve artýk yaþamaktan ve hayattan ümitleri kesiliyor olan emeklileriz. Bankalardan emekli maaþlarýný alan bizlerin, söz konusu kurumlarda yýllardýr tutulan, bakiye paralarýna ödenmesi konu edilen promosyon haklarýnýn verilmesine tavassutunuzu; Bilvesile bu konuda bir yazý ile ilgilileri uyarmanýzý hassaten rica ediyoruz.” diyorlar. Biz de buradan Çalýþma ve Sosyal Güvenlik Bakaný sayýn Faruk Çelik’e ve SGK Baþkaný sayýn Fatih Acar’a konuyu tekrar hatýrlatýyoruz. Türkiye Emekliler Derneði Genel Baþkaný sayýn Kazým Ergün Bey’in de konunun takipçisi olacaðýný biliyorum.
