Bu aralar yüksek lisans öðrencilerine evlilik terapileri dersi anlatýyorum. Daha önce lisans öðrencileri için “eþ iliþkileri” dersini anlatmýþtým. Ayný zamanda her gün üç eþ görüyorum. Diðer taraftan da mutlu eþler bulup onlarla TRT adýna muhabbetler yapýyorum. Yakýnda bu program ekranlarda boy gösterecek. Eþ iliþkileri üzerine iki kitabým, evlilikleri geliþtirmeye yönelik bir atölye programým var. Üniversite de aile ve evliliklerle ilgili tezler yönetiyorum. Bu aralar da “evlilik terapileri” ile ilgili bir kitabýn taslaðý üzerine çalýþýyorum. Yani her tarafýmdan aile ve eþ iliþkileri içine dalmýþ durumdayým.
Artýk en büyük gündemim evlilikler üzerine çalýþan kiþilere yardýmcý olacak bir kitap ve eðitim programý hazýrlamak. Daha önce bunu zihin bölünmesi (Dissosiyatif Kimlik Bozukluðu) üzerine yaptým. Ayný þeyi evlilik terapileri üzerine yapmaya çalýþýyorum. Oldum olasý dýþarýda geliþtirilmiþ bir terapi yaklaþýmýnýn Türkiye acentesi konumuna düþmeyi sevmedim. Belki de daha önce kültürel psikiyatri alanýnda çalýþmamýn da bu duruma etkisi vardýr. Ama bir þekilde incelikli ve uzun yýllar çalýþarak özgün yaklaþýmlar ortaya koyabileceðimize inanýyorum.
Özgün bir model ortaya koymak hem araþtýrma yapmayý hem danýþan görmeyi hem de ders anlatmayý gerektiriyor. Ders anlatmak insanlýðýn bu alanýndaki birikiminden haberdar olmayý ve aktarabilmeyi saðlýyor. Klinik pratik eþler arasýnda evlilik sorunu olan eþlerin aralarýnda neler olup bittiðini anlamayý saðlýyor. Mutlu evlilikleri olan eþlerle muhabbet ise onlarýn iliþkiyi nasýl iyi yürüttüklerini görmeye yardýmcý oluyor. Araþtýrmalar ise sýrf düþünerek ulaþamayacaðýnýz kanýta dayalý bilgi imkâný veriyor. Tüm bu farklý bilgi kaynaklarýný bir araya getirerek üzerine düþünmek özgün bir yaklaþýmý mümkün kýlabiliyor.
1- Eþlerin birbirlerine ve evliliklerine yönelik bakýþ açýlarýný anlamaya çalýþýyorum. Yeniden anlamlandýrma (çerçeveleme) ile bakýþ açýlarýný olumluya çevirmeye çalýþýyorum.
2- Eþlerin mizaç ve sosyal kimliklerindeki farklýlýk ve benzerliklerinin iliþkilerine nasýl yansýdýðýný anlamaya çalýþýyorum. Eþlerin aralarýndaki farklýlýklarý kabullenme ve yönetme becerilerini arttýrmaya çalýþýyorum. Deðiþim ile kabul arasýnda bir denge oluþturmaya yardýmcý oluyorum.
3- Eþlerin sorunlarýný nasýl ele aldýklarý ve yaþantýladýklarýný anlamaya çalýþýp, yýkýcý kavgayý önleyecek beceriler kazandýrmaya çalýþýyorum. Duygu odaklý terapiler yaklaþýmýný kullanarak, kavgalarýnda tekrarlayýcý örüntüler varsa görmelerini ve kýsýrdöngüden çýkmalarýný saðlamaya çalýþýyorum. Özellikle birbirlerinin duygu ve ihtiyaçlarýný dikkate almadýklarýnda kavganýn nasýl kaçýnýlmaz olduðunu gösterip, duygusal cevap vermeyi teþvik ediyorum.
4- Aralarýndaki sorun ve uzlaþmazlýklardan sonra küsüp küsmediklerine bakarak, küsmeyi azaltmaya çalýþýyorum. Çünkü küsme duygusal, fiziksel ve cinsel uzaklaþmaya neden oluyor.
5- Cinsel hayatlarýnýn nasýl olduðunu anlamaya çalýþýp, cinsel yakýnlýðý arttýrmaya teþvik ediyorum.
6- Ortak yaþamdan kaynaklanan problemleri nasýl yaþantýladýklarýna bakýp ve bu konularda uzlaþma becerilerini davranýþçý yöntemlerle azaltmaya çalýþýyorum.
7- Eþler arasýnda arkadaþlýk boyutunu inceleyip ve pozitif psikoloji bakýþ açýsýyla iliþkileri geliþtirmeye çalýþýyorum.
8- Eþleri bireysel olarak da deðerlendirerek evliliði etkileyen ana unsurun bireysel bir rahatsýzlýk olduðunu düþünürsem (örneðin; mani, dissosiyatif kimlik bozukluðu, antisosyal kiþilik bozukluðu), önce bireysel tedavi/terapi sonra çift terapisi öneriyorum. Ýliþkiyi belirleyen düzeyde olmayan patolojiler dikkate almýyorum (örneðin; panik, obsesif kiþilik, sosyal kaygý)
9- Aldatma ve þiddet gibi durumlar için geliþtirdiðim protokolleri kullanýyorum.
10- Ýliþkilerdeki kültürel özellikleri hem anlamada hem terapi sürecinde dikkate alýyorum.