Sonbahar yüzünü gösterdi, Kurban Bayramý da yaklaþtý. Her zamankinden daha çok et yeme fýrsatýmýz olacak. Ancak þunu unutmamak gerekir ki yanlýþ tüketirsen iþin ucu küresel iklim deðiþikliðine kadar gidiyor. Üstelik israf haram! Tüketici olarak biz ne yapabiliriz, dilerseniz üç kýsa baþlýkta bakalým.
KIÞ HAZIRLIÐI ÝÇÝN EYLÜL SON DURAK!
Kýþ hazýrlýðý yapmanýn evin bereketini arttýrdýðýný düþünüyorum. Böylelikle mevsiminde bol olan malzemeler deðerlenip kýþýn da mevsim dýþý üretimleri engellenmiþ oluyor. Mesela turþu yapmak, domatesleri hazýrlamak veya biberi, patlýcaný poþetlemek. Doðanýn doðal döngüsünde sonbaharýn tadýný çýkarmaktan bahsediyorum. Salça ve reçel için güneþin en sýcak zamanýný kaçýrdýnýz. Birkaç hafta içinde yapabilecekleriniz bunlar. Kýþýn domatessiz yapamayanlar, bibersiz olmaz diyen ve patlýcansýz sofraya oturmayanlar mevsim dýþý sebze almaktansa þimdi biraz çalýþabilir. Bugün en pratik saklama yöntemlerini paylaþacaðým: Domatesin ucuna artý þeklinde çizik atýn, sýcak suda 3 dakika tutun. Kabuklarýný soyup buzdolabý poþetlerinde derin dondurucuya atýn. Biberi ve patlýcaný közleyin veya kýzartýn poþetlere alýp doðru derin dondurucuya.
AZ ET YE SAÐLIÐINI VE DOÐANIN DENGESÝNÝ KORU!
Basit bir dille anlatmaya çalýþacaðým. Et tüketimi dünyada aðýrlýklý olarak büyük baþ hayvanlardan saðlanýyor. Hamburgeri, hazýr yemeði, pizzasý, sulu yemeðinde bol kepçe et kullanýlýyor. Tabii bunu bulabilen, ulaþabilen insanlar için söylüyorum. Peki büyük baþ hayvanlarýn sayýsý bu akýl almaz ölçekte pompalanan et tüketimine yetiyor mu? Hayýr yetmiyor. Bu sebeple hayvan çiftlikleri kuruluyor. Zaten amaç daha fazla tüketim. Bu sebeple orada hayvanlar gram et kaybetmesin diye, kýpýrdamadan, daha fazla kilo almasý diye de özel beslenip insanlýk/hayvanlýk dýþý þartlarda büyütülerek kesiliyor. Yüz binlerce büyük baþ hayvanýn, gazý, dýþkýsý ve kanýndan çýkan gazlardan atmosferin ozon tabakasýnda bir delik oluþtu. Biliyor musunuz? Küresel ýsýnmanýn bir numaralý nedeni bu hayvan çiftlikleri. Þimdi O deliði kapatamýyoruz... Peki tüm bunlara deðiyor mu? Mutfakta sebzeye bakliyata daha fazla yer açmalýyýz. Üstelik bunu yapabilirsek saðlýðýmýz için de doðru olaný yapmýþ olacaðýz. Uzmanlar ne diyor? Haftada 2 veya 3 kez et yiyin diyor.
SONBAHAR GELÝRKEN HANGÝ SEBZELERÝ ALMALI?
Sonbahar meyvesi olan inciri ne kadar yerseniz kýþa o kadar hazýr olursunuz. Baðýþýklýk sisteminiz güçlenir ve kýþýn hastalýklarla rahat savaþýrsýnýz. Doðanýn bize sunduklarý ve sonuçlarý kuþkusuz akýl almaz bir denklem. Ýncir neden bunu yapýyor koca bir soru. Bu soruyu cevaplamak biz insanoðlu için belki þu an mümkün deðil ama bu dengeyi bozmamak mümkün. Hala mevsiminde tüketmeye karar vermediyseniz bu gün tekrar düþünün. Mevsiminde tüketirseniz doða ile uyumlu yaþayan, doða ne verdiyse onu tüketip fazlasýný istemeyenlerden olacaksýnýz. Doðanýn þifasýný huzur içinde alacaksýnýz. Bu mesele hafife alýnacak bir konu deðil. Tüketici olarak en çok sorumlu olduðumuz konu bu. Biz neyi talep edersek üretici onu eker. Ýklim dýþý tarým doðanýn dengesini bozar. Patlýcan, yeþil kabak ve yaz meyveleri ile gelecek sezona kadar vedalaþýn. Sonbaharýn mantarýný, otlarýný, balýklarýnýn tadýna varýn.
TURÞUSU ÇIKMASIN!
Gelelim turþuya! Kavanozlar ve su temiz, malzemeler ham olsun yeter. Küçük kavanozlara istediðiniz sebzeleri sýk aralýklarla dizin. Üzerine üçte biri kadar su koyup kavanozun boþ oyan kýsmýna sirke ve limon suyunu ekleyin. Biraz kaya tuzu serpip, içine bir iki adet nohut, sarýmsak tanesi ekleyin. Dileyenler bir iki dal maydanoz, kereviz sapý veya kiþniþ tohumu da ekleyebilir. Kapaðýný sýkýca kapatýn. Ýkinci gün su eksilirse tamamlayýn tekrar aðýzýný sýkýca kapatýn. Ýlk bir hafta kavanozlarý her gün bir kez ters yüz edin. Üç hafta sonra da afiyetle yiyin!
