ABD büyükelçiliðine yapýlan saldýrýyý gerçekleþtiren kiþinin kimliði biliniyor ama amacýn ne olduðu ve kim tarafýndan planlandýðý bilinmiyor. Burada yabancý güçlerin deðiþtirmek istediði iki durum vardýr. Birincisi birileri tarafýndan etkilenen CHP’nin dýþ politikasý, ikincisi doðrudan Türkiye’nin dýþ politikasýndaki deðiþme eðilimlerini durdurmak. Bunun dýþýnda ülkemizi de içine almasý muhtemel olan bölgesel savaþta tarafýmýzý belirgin hale getirmek.
CHP, ABD karþýtý dýþ politikayý benimsiyor ve yerimizin Þanghay beþlisinde olmasýna olumsuz bakmýyor. Bu durum bazý siyasi partilerce uygun görülebilir. Mesela MHP’nin kiminle müttefik olmamýzý istediði belli deðil. Ama ona destek olan yayýnlarda ABD’ye yakýnlýðý kölelik saydýklarý intibý yaratýlýyor. BDP’nin dýþ politikasý belirli deðil ama Avrupa’ya yakýn birçok kiþiyi barýndýrýyor. Kuzey Irak ise ABD’ye yakýn gözüküyor ve gücünü onlarýn desteðinden saðlayacaðýný düþünüyor. Diðer yandan geleceðinde Türkiye ile çok yakýnlaþmayý, ekonomik bütünlük saðlamayý düþünüyor. Bu da ABD politikasý ile uyumlu gözüküyor.Hatta bana göre ABD’nin Irak’a müdahalesi Avrupa’nýn Kürtler üzerindeki etkisini ve bölgenin Avrupa’nýn kontrolüne girmesini engellemek için yapýldý. Irak’ýn demokrasi ile idare edilmesi ABD’yi ilgilendirmez.
***
Önümüzdeki dönem Türkiye’nin iç politikasýnda önemli karýþýklýklar yaratacak gibi görünüyor. Milliyetçilik ve ulusalcýlýk üzerindeki münakaþalar siyasi bölünmeye sebep olabilir. MHP’nin dýþ politikasýnýn ne olacaðý bilinmiyor ama içerde Erdoðan karþýtý olmayý her þart altýnda sürdüreceði anlaþýlýyor. Bu onun dýþ politikasýnýn Erdoðan’ýnkinin tersi olacaðý anlamýna gelir.
Eðer son eylemde Ýran, Suriye gibi ülkelerin izine rastlanýrsa eylemin önümüzdeki günlerde bölgede çýkmasý muhtemel savaþta ülkemizin yerinin belirlenmesini etkilemek amacý taþýdýðý söylenebilir. Mesela eylemciyi destekleyenin Ýran ya da Suriye gibi bir ülke olduðu söylenirse Türkiye, ABD ile birlikte bu ülkelerin karþýsýnda yer alacaktýr.
Eylemcinin adýnýn Ecevit gibi CHP’yi çaðrýþtýran birinin seçilmesi olayýn iç boyutunun daha yüksek olduðunu gösterir. Ýntihar bombacýlarý için ben iki ihtimal görüyorum. Birincisi bombayý taþýyanýn olayýn bütün boyutlarýný bilmesi ve ölmeye razý olmasýdýr. Ýkinci ihtimal bombacýnýn olayý bilmemesi ve baðlý olduðu örgütün ondan bir paketi taþýmasý istemesi ve bu paketin uzaktan kumanda ile patlatýlmasýdýr. Özellikle kamyonlarýn patlatýlmasýnda bu ihtimal daha yüksektir. Kamyon kiralanýr ve üzerine konan malzemeyi bir yere götürmesi istenir. Kamyon þoförü açýsýndan bu iþ para kazanmaktýr. Ama onu kullananlar uzaktan kumanda ile patlayýcý madde dolu olan yükü patlatýrlar.
Bir ülkenin bir çatýþmada yeri belirlenecekse, ya da iç politikada dýþ politikayý belirleyecek deðiþiklikler yapýlacaksa böyle eylemlerin yapýlmasýný beklemek gerekir. Mesela CHP daha ziyade entelektüellerin olduðu bir parti olmasýna raðmen, lider deðiþikliðinde dýþ politika üzerinde hiç tartýþýlmamýþ ve dýþ politikasý eskisinin tamamen zýddý olan birisi genel baþkanlýða getirilmiþtir. Þimdi acaba tam tersi bir operasyon mu yapýlýyor? Düþünmek gerek.