Bir süredir en çok sorulan sorularýn baþýnda EYT geliyor. Uzun bir süredir kamuoyunda dile getirilen EYT ile ilgili düzenlemeleri içeren Sosyal Sigortalar ve Genel Saðlýk Sigortasý Kanunu ile 375 sayýlý Kanun Hükmünde Kararnamede Deðiþiklik Yapýlmasýna Dair Kanun Teklifi, TBMM Genel Kurulunda kabul edilerek 7438 sayýlý Kanun yasalaþtý.
Cumhurbaþkanýmýz Sayýn Recep Tayyip Erdoðan'ýn onaylamasý ve Resmi Gazete'de yayýnlanmasýndan sonra yürürlüðe girecek. 7438 sayýlý Kanun'un Resmi Gazete'de yayýmlanýp yürürlüðe girmesinin ardýndan vatandaþlar, e-Devlet üzerinden veya SGK müdürlüklerine Emeklilik Tahsis Talep Formu ile baþvurarak emekli aylýðý baðlatma talebinde bulunabilecek.
Emeklilik için yaþ hariç diðer tüm þartlarý saðlayanlar EYT'li kabul ediliyor. Buna göre ilk sigortalýlýk baþlangýcý 8 Eylül 1999 ve öncesi olup kadýn sigortalýlarda 20 yýl, erkek sigortalýlarda 25 yýl sigortalýlýk süresi ile iþe giriþ tarihine göre deðiþen 5000-5975 prim günü þartýný saðlayanlar EYT kapsamýnda yapýlacak düzenlemeden faydalanabilecek.
EYT'de birçok kiþi staj sigortasýnýn dikkate alýnýp alýnmayacaðýný soruyor. Aday çýrak, çýrak veya stajyer sigortalýlýklarýnda sadece kýsa vadeli sigorta kollarý primi ödenmekte, uzun vadeli sigorta kollarý primi ise ödenmemektir. Dolayýsýyla, staj sigortasýnda geçen sürelerde uzun vadeli sigorta kollarý primi ödenmediðinden, staj sigorta baþlangýçlarý emeklilik þartlarýnýn belirlenmesinde kabul edilmemektedir. Ýlk defa uzun vadeli sigorta kollarýna prim ödenen çalýþmanýn baþlangýcý sigorta baþlangýcý kabul edilmektedir. 8 Eylül 1999 ve öncesi staj sigortasý baþlangýcý bulunan, ancak adýna uzun vadeli sigorta kollarýna ilk defa 8 Eylül 1999 tarihinden sonra prim ödenen sigortalýlar çýkacak düzenlemeden yararlanamayacak.
Askerlik borçlanmalarý askerlik hizmeti ilk sigorta baþlangýcýndan önce ise sigorta baþlangýcýný askerlik süresi kadar geri çekmektedir. Yani önce askere gidilip, sonra sigortalý olunmasý durumunda sigorta baþlangýcý askerlik süresi kadar geriye gitmektedir.
Yasal olarak kanunda belirtilen borçlanmalar haricindeki geçmiþ yýllardaki gün boþluklarýnýn ödenmesi ve prim gününün arttýrýlmasý mümkün deðildir.
7438 sayýlý Kanunla prim gün sayýsýný ve çalýþma süresini dolduran her sigortalý emeklilik hakký elde edecek, ancak yasa kapsamýnda taþerondan kadroya geçen iþçiler için zorunlu emeklilik de kaldýrýlýyor. Ayrýca önemle belirtmek gerekir ki, EYT kapsamýnda emeklilik hakký elde edenlerin zorla emekliliðe sevki hukuken mümkün deðildir, emeklilik talebi çalýþan tarafýndan yapýlabilmektedir.
Ýþverenlere de kýdem tazminatý için KGF kapsamýnda kredi desteði verilecek, yüzde 5'lik 5510 teþviki olarak bilinen sosyal güvenlik destek priminde beþ puanlýk indirim saðlanacak. Buna göre, EYT kapsamýnda yaþlýlýk veya emekli aylýðý talebinde bulunarak ilk defa yaþlýlýk veya emekli aylýðý baðlananlardan, yaþlýlýk veya emekli aylýðý talebi nedeniyle iþten ayrýlýþ bildirgesi verilenlerin iþten ayrýlýþ tarihini takip eden 30 gün içerisinde en son çalýþýlan özel sektör iþyerinde sosyal güvenlik destek primine tabi çalýþmaya baþlamalarý halinde, sosyal güvenlik destek primine tabi çalýþýlmaya baþlandýðý tarihten itibaren sosyal güvenlik destek primi iþveren hissesinin beþ puanlýk kýsmýna isabet eden tutar Hazinece karþýlanacak. Sosyal güvenlik destek primi iþveren hissesi indiriminden yararlanýlan sigortalýnýn iþten ayrýlmasý halinde, söz konusu sigortalýdan dolayý bu indirimden tekrar yararlanýlamayacak.
Emeklilik için gereken þartlarý tamamlayan SSK'lý çalýþan EYT'liler, SGK'dan "emekli olabilir" yazýsý alarak, iþverenlerine emeklilik dilekçesi vermeleri ve dilekçede emeklilik nedeniyle iþten ayrýldýklarýný belirtmeleri gerekecek. Ýþçilere kýdem tazminatlarý ve varsa kullanmadýklarý yýllýk izin ücreti gibi diðer iþçilik alacaklarýnýn ödenmesi gerekecektir.
Ýþverenler tarafýndan iþçinin emeklilik dilekçesinde belirtilen iþten ayrýlma tarihi itibariyle SGK çýkýþlarý yapýlacak olup, iþten çýkýþ iþlemi "08 Emeklilik (yaþlýlýk) veya toptan ödeme" koduyla yapýlacak.
Þartlarý tamamlamýþ olup, çalýþmayan EYT'liler ise doðrudan e-Devlet üzerinden ve SGK müdürlüklerinden Emeklilik Tahsis Talep Formu ile emeklilik için baþvuru yapabilecek.
Kendi nam ve hesabýna çalýþan Bað-Kur'lu sigortalýlardan 8.9.1999 öncesi sigortalý olan ve þartlarý saðlayanlardan kadýnlar 7.200, erkekler ise 9.000 prim günü þartlarýný tamamlamalarý durumunda emeklilik talebinde bulunabilecekler.
Devlet memurlarý ise son görev yaptýklarý kurumlarýna Emeklilik Tahsis Talep Formu doldurarak baþvuracak. Atamaya yetkili kurum amiri emekliliðe sevkini onaylamasýyla HÝTAP yetkisi verilmiþ personel de bunu HÝTAP üzerinden SGK'ya iletebilecek.
Bilindiði üzere, SGK tarafýndan emeklilere Ramazan ve Kurban Bayramýnda 1.100 TL ikramiye ödemesi yapýlýyor. 2023 yýlý Mart ayýnda emeklilik baþvurusu yapanlara 2023 yýlý 1 Nisandan geçerli emekli aylýðý baðlanacaðýndan dolayý Nisan ayýnda ödenecek ikramiyeden de yararlanma imkaný olacak.
