EYT konusunda önemli mesafeler alýndý.
Çalýþma ve Sosyal Güvenlik Bakanýmýz Vedat Bilgin hoca tarafýndan da yapýlan açýklama ile þartlar belli olmaya baþladý.
Mevcut bilgiler ýþýðýnda 8.9.1999 öncesi ilk defa sigortalý olanlarýn faydalanacaðý, 4/a (SSK) sigortalýlarý için kadýnlarda 20 yýl ve erkeklerde ise 25 yýl sigortalýlýk süresi ile 5000 gün sayýsýný tamamlayanlarýn EYT'den emekli olabileceði görülüyor.
Memur ve Bað-Kur'lularda ise kapsamdaki kadýnlarýn 7200 gün, erkeklerin 9000 gün sayýlarýný doldurmasý gerekiyor.
Elbette yeterli gün sayýsý olmayanlar yönünden geçmiþ yýllardaki gün boþluklarýnýn tamamlanýp tamamlanmayacaðýna iliþkindir.
Gün boþluklarýnýn ödenebilmesi için mevzuatta yer alan borçlanmalardan birisinden yararlanýlmasý gerekmektedir. Kanunda belirtilen borçlanmalar haricindeki geçmiþ yýllardaki gün boþluklarýnýn ödenmesi ve prim gününün arttýrýlmasý mümkün deðildir.
5510 sayýlý Kanunda yer alan sürelerin bulunmasý halinde hizmet borçlanmasý türleri aþaðýdaki gibidir.
Buna göre;
● Ücretsiz doðum ya da analýk izni süreleri, üç defaya mahsus olmak üzere doðum tarihinden sonra iki yýllýk süreyi geçmemek kaydýyla,
● Er veya erbaþ olarak silâh altýnda veya yedek subay, yedek astsubay okulunda geçen süreleri,
● Eski Emekli Sandýðý kapsamýnda olanlarýn, personel mevzuatýna göre aylýksýz izin süreleri,
● Sigortalý olmaksýzýn doktora öðrenimi veya týpta uzmanlýk için yurt içinde veya yurt dýþýnda geçirdikleri normal doktora veya uzmanlýk öðrenim süreleri,
● Sigortalý olmaksýzýn avukatlýk stajýný yapanlarýn normal staj süreleri,
● Sigortalý iken herhangi bir suçtan tutuklanan veya gözaltýna alýnanlardan bu suçtan dolayý beraat edenlerin tutuklulukta veya gözaltýnda geçen süreleri,
● Grev ve lokavtta geçen süreleri
● Hekimlerin fahrî asistanlýkta geçen süreleri,
● Seçim kanunlarý gereðince görevlerinden istifa edenlerin, istifa ettikleri tarih ile seçimin yapýldýðý tarihi takip eden ay baþýna kadar açýkta geçirdikleri süreleri,
● 1 Ekim 2008 tarihinden sonra olmak üzere 4857 sayýlý Kanuna göre kýsmi süreli iþ sözleþmesi ile çalýþan sigortalýlarýn, kýsmi süreli çalýþtýklarý aylara ait eksik süreleri,
● Sigortalý olmaksýzýn, 8/4/1929 tarihli ve 1416 sayýlý Ecnebi Memleketlere Gönderilecek Talebe Hakkýnda Kanuna göre yurt dýþýna gönderilen ve öðrenimini baþarýyla tamamlayarak yurda dönenlerden yükümlü bulunduðu mecburi hizmet süresini tamamlamýþ olanlarýn, yurt dýþýnda resmî öðrenci olarak geçirmiþ olduklarý öðrenim sürelerinin 18 yaþýnýn tamamlanmasýndan sonraki döneme ait olan kýsmý,
Borçlanýlabilmektedir.
Ayný zamanda sigortalýlar yaþlýlýk toptan ödemesi ve yaþlýlýk toptan ödemesinin ihyasý ile de prim günü kazanabilmektedir.
5510 sayýlý Kanun kapsamýnda borçlanma yapacak olan kimselerin 01.07.2022 – 31.12.2022 Tarihleri arasýnda asgari ücret üzerinden günlük 215,70 TL üzerinden borçlanma tutarlarý hesaplanmakta olup, bir günlük borçlanma tutarý en düþük 69,02 TL olarak belirlenmiþtir. Borçlanma yapýlýrken SGK tavan tutardan (Üst sýnýr) 1.617,75 TL x %32 =517,68 TL günlük prim ödenmesi gerekmektedir.
5510 sayýlý Kanunun 41 inci maddesinin birinci fýkrasýnýn (i) bendi kapsamýnda kýsmi süreli çalýþtýklarý aylara ait eksik kalan sürelerinin borçlandýrýlmasýnda 1/1/2012 tarihinden itibaren kalan sürelerinde genel saðlýk sigortalýsý sayýldýklarýndan bu kiþilerin genel saðlýk sigortasý prim borcu olmasý halinde % 32 oraný üzerinden, borç bulunmamasý halinde % 20 oraný üzerinden hesaplama yapýlacaktýr.
1/7/2022 ila 31/12/2022 dönemi için belirlenen asgari ücret tutarlarý karþýsýnda yurt dýþýnda geçen sürelerin borçlanýlmasýnda ise 1/7/2022 ila 31/12/2022 tarihleri arasýnda borçlanýlacak her bir gün için tahakkuk ettirilecek borç tutarýnýn;
-Alt sýnýrý : 215,70 TL x %45 =97,07 TL
-Üst sýnýrý : 1.617,75 TL x %45 = 727,99 TL
Esas alýnacaktýr.
2022 Aralýk ayý sonuna kadar borçlanma yapýlmasý halinde düþük tutardan borçlanma mümkündür. 2023 Ocak ayýndan itibarense asgari ücret artýþýna baðlý olarak bir artýþ yapýlacaðýndan daha fazla ödenmesi gerekecektir.