Bu hafta þehirlerin sultaný, sultanlarýn þehri, destanlarýn þehri, kadim þehrimiz Edirne’deydim. Fatih Sultan Mehmet Han’ýn doðup büyüdüðü Edirne’den Ýstanbul’un fethi için Urbain Usta’ya döktürdüðü büyük top ‘Þahi topu’ diðer toplarla beraber 1452 yýlý ocak ayý sonunda Edirne’den yola çýkmýþtý. Bugün ise doðumunun 585’inci yýldönümünde, törenlerle anýldý Edirneliler’in “Selimiye’nin dört minaresini görmezsek yaþayamayýz” diyerek ifade ettikleri Selimiye Camii’nin ön kýsmýnda Sera Park’ta birebir yapýlan Þahi Toplarý ve Fatih Sultan Mehmet anýtý yerini aldý.
Edirne Valisi Günay Özdemir’i makamýnda ziyaret ederek kendisinden önemli bilgiler edindim. Vali Özdemir, turizm sektörünün birleþenleriyle ayrý ayrý toplantýlar yaparak Edirne turizminin geliþimi için çalýþma ve faaliyetlerini sürdürdüklerini ifade etti. Medeniyetlerin zirvesi olmuþ, hoþgörünün ötesinde þehirlerin sultaný Edirnemizde görev yapmak, yaþamak, tanýmak, tanýtmak, bu þehri yaþamak apayrý bir mutluluk diyen Vali Özdemir, Edirne’nin ortak yaþama biçimiyle dünyanýn ihtiyacý olan bir anlayýþý tarihte yaþatan bir þehir olduðunu ifade etti.
Edirne’nin Medeniyet, Fetih ve Þehir olgularýný geçmiþi, günümüzü ve hangi deðerlere göre geleceði planlamamýz gerektiði sorularýnýn en güzel cevaplarýný yaþatan, yol gösteren bir þehir. Edirne’nin dünya tarihinde, insanlýk tarihinde ve insanlýða barýþ ve huzurun gelmesinde ne kadar önemli bir yeri olduðunu bilmek gerekir.
Edirne ; Peygamber Efendimiz’in (S.A.V) “Ýstanbul fetih olunacaktýr, onu fetheden komutan ne güzel komutan, onu fetheden asker ne güzel askerdir” hadisi bu önemden ayrý bir önem arz eder. Çünkü Ýstanbul’u fetheden medeniyet, 100 yýl boyunca Osmanlý’ya baþkentlik yapan Edirne’de hayat bulmuþtur.
Edirne’de kurulan medeniyetin Ýslam ve Doðu kültürünün temel alýnmasýnýn yanýnda, kesinlikle Batý kültürünün de Roma kültürünün de, Yunan kültürünün de, Avrupa kültürünün de þekil verdiði yeni bir medeniyet anlayýþý, dünyaya yeni bir barýþ ve huzur getirerek anlayýþ ve yaþam biçimi olduðunu görürüz. Bunu bize açýklayan olaylardan biride Fatih Sultan Mehmet Han sefere çýkmadan önce Ulu Camii (eski camii) de fetih namazýný kýlar (günümüzde Ulu camii de her cuma namazý hutbesinde camii imamý mimbere kýlýç kuþanarak çýkar) sonra bedestan çarþýna gider, çarþýda alýþveriþ yapacaktýr. Girdiði ilk dükkandan bazý istediklerini aldýktan sonra diðer istediklerini alacaðý sýrada dükkan sahibi derki ben þimdi Siftahýmý yaptým daha komþum siftahýný yapmadý, diðer isteklerinizi oradan alýnýz. Ýþte; daha sonraki yýllarda Ýstanbul’da Kardinal külahý görmektense Osmanlý sarýðý görmeyi tercih ederiz denmesinin sebebi bu medeniyettir.
Geçmiþimizin bu deðerli hazinelerini aslýnda anlamýz, günümüzde yaþatmamýzýn ne kadar anlamlý olduðunu gözler önüne sermek adýna tarihi geçmiþimizle köklerimizle, özümüzle manevi bir bað bir köprü kurmasý açýsýndan da Edirne çok önemlidir.
Selimiye
Selimlerden kalma muhteþem miras,
Sinanlardan kalma þanlý hediye,
Kuvvetin Turasý,
Sanatýn mührü,
Kubbeler kubbesi bir Selimiye
Ýþte tarih, iþte batýyla doðu…
Görenler göstersin böyle bir kuðu!
(Arif Nihat Asya)
Edirne’yi yüreðinizde benimseyip mevsim geçiþleriyle sevmeli. Dünya üzerinde metrekareye en fazla tarihi eser barýndýran þehirlerin baþýnda gelen Edirne’yi gezip görmek, keþfetmek, yazmak, anlatmak eksik kalýr. Dolu dolu karakteriyle, ruhuyla sýnýrlarýn ötesinde iz býrakan unutulmazlarýn þehri. Ýster faytonla, ister bisikletle ya da benim gibi yürüyerek saraçlar caddesinden baþlayarak Tunca ve Meriç köprülerini adýmlayarak Arda nehri üzerindeki köprüden geçerek Karaaðaç’a kadar yürümelisiniz. Sarayiçi bölgesi, Trakya Üniversitesi Sultan II. Bayezit Külliyesi Saðlýk Müzesi mutlaka görmeniz gereken yerlerden. Þehrin neresinden bakarsanýz bakýn Selimiye Camii’nin minarelerini görürsünüz ama camiinin içine girdiðinizde mimarisinden en ufak detayýna varana dek adeta büyülenip baþýnýzý kaldýrdýðýnýzda Mimar Sinan’ýn muhteþem þaheseri bu camiye hayranlýkla bakakalýrsýnýz.
Türk Ýslam Eserleri Müzesi, Edirne Arkeoloji ve Etnografya Müzesi, Eski Camii, Ulu Camii, Hýdýr Aða Camii, Arasta Çarþýsý, Bedesten Çarþýsý, Rüstem Paþa Kervansarayý, Ali Paþa Çarþýsý, Tahtakale Hamamý, Deveci Han, Matbah-ý Amire, Fatih Köprüsü, II. Bayezit Köprüsü, Muradiye Camii, Þükrü Paþa Anýtý, Eski Edirne Evleri yazmakla bitmez Edirne’nin gezilip görülecek yerleri…
Büyük efsaneyi görür gibiyim
Tarih dehlizinde yürür gibiyim
Eyvah! Heyecandan ölür gibiyim
Edirne Kýrkpýnar Er Meydaný’nda (Beyazýt Sansý)
Edirne Kýrkpýnar yaðlý güreþleri; bu yýl 656’cýsý düzenlenecek olan ve UNESCO dünya miras listesinde yer alan Ata Sporumuz, çýnarýmýz geleneksel Edirne Kýrkpýnar Yaðlý Güreþlerimiz ülke turizmimizin tanýtýmýnda milli ve yerli, bize özgü oldukça ilgi çekici ve çok önemlidir.
Edirne’de 5-6 Mayýs tarihlerinde gerçekleþtirilen Kakava Hýdrellez Festivali de yoðun ilgi görmektedir.
Edirne’nin denizi de var
Saroz Körfezi, dünyanýn kendini kendisini temizleyen ender denizlerinden. Dalgýçlarýn vazgeçilmezi. Özellikle yaz aylarýnda deniz tatili için Keþan Enez civarýndaki Gökçetepe Tabiat Parký Plajý, Erikli Plajý, Mecidiye Ýtalyan Plajý, Sazlýdere Plajý, Enez Plajý Edirne’de dikkatleri çekiyor.
“Tavasý var Ciðeri var, yanýnda da biberi var; a be güzel Edirne’m sende daha neleri var”
Edirne tava ciðeri meþhurdur. Edirne’ye gelen mutlaka tadýna bakar. Ciðerci Niyazi Usta, Edirne’nin gönüllü turizm elçisi Tarihi Ciðerci Bahri Bey ve Ciðerci Aydýn Usta Edirne’de ciðer denilince akla ilk gelen isimlerin baþýnda geliyorlar. Edirne’ne toplam 38 tane ciðerci var, 22 tanesi en gözde olanlarý. Coðrafi iþaretli bu ürünün özelliði Trakya’da yetiþen 2 yaþýný geçmemiþ danalarýn karaciðerinden olmasý. Ciðerin el emeði, göz nuru doðranmasý büyük zahmet ve ustalýk gerektiriyor. Lezzetli bir ciðer için 4-5 günde tüketilmesi taze olmasý, piþirilmesi, yaðýnýn temiz olmasý ve deðiþtirilmesi önemli. Edirne’den dönerken Kavala Kurabiyesi, Badem Ezmesi ve Gül Kolonyasý alabilirsiniz.
Edirne turizminde gözlemlediðim ve geliþtirilmesi gereken Yunanistan, Bulgaristan ve Türkiye’den gelen ziyaretçilerin konaklamalý olarak Edirne’de kalmasý günübirlik ziyaretlerden çok daha verimli olacaðý kanýsýndayým. Bunun içinde gerek otellerin, gerek hizmet ve servis sektörünün daha iyi olmasý gerekliliði ve otel sayýlarýnýn bilinçli bir þekilde çoðalmasý önemlidir.
Unutmayýn ki bir þehir ne kadar güzel olursa olsun o güzellikleri sevdiren anlamlý kýlan hoþ bir seda býrakan insanlarýdýr. Her birimiz þehirlerimizin gönüllü turizm elçileri olmalýyýz týpký Edirne’deki Saraçlar Caddesi Zindanaltý’ndaki Berber Güray Özsaygýlý gibi…