Geçtiðimiz günler Türk-Amerikan iliþkileri açýsýndan bir hayli dinamikti. Washington’dan iki heyet Ankara’ya geldi. Biri ABD Baþkaný Trump’ýn Ulusal Güvenlik Danýþmaný Bolton’ýn baþkanlýðýný yaptýðý heyetti. Genelkurmay Baþkaný Dunford’ýn da bulunduðu heyet Ankara’da temaslarda bulundu. Konu Fýrat’ýn doðusu ve ABD’nin Suriye’den çekilme konusunda aldýðý kararýn nasýl hayata geçirileceðiydi.
Ayný günlerde ABD’den ikinci bir heyet daha geldi. Bu heyetin gündemi FETÖ’ydü. Aralarýnda FBI’dan isimlerin de bulunduðu yetkililer Adalet ve Ýçiþleri Bakanlýklarýnda temaslarda bulundu. ABD’li heyet Kemal Batmaz gibi 15 Temmuz kanlý darbe giriþiminin kritik isimlerinin ifade alma iþlemine katýldý, sanýklara sorular yöneltti. Bu, ABD’nin bu güne kadar FETÖ soruþturmalarýyla ilgili attýðý en ileri adýmdý.
Bu ziyaret beraberinde birçok soru iþareti getirdi. Anlaþýlan ABD’de FETÖ ile ilgili bir çalýþma/soruþturma vardý ve ABD’li heyet bu kapsamda Türkiye’ye gelmiþti. Peki, soruþturmanýn mahiyeti neydi?
Kulis bilgilerine bakýlýrsa ABD heyeti mali konularda bir inceleme yapýyordu, bu yüzden Ankara’daydý. Peki, kanlý darbe giriþiminin sivil ayaðý Kemal Batmaz’ýn ifadesine neden katýlmýþlardý?
Bu sorunun peþine takýldým ve ilginç bilgilere ulaþtým. Alt alta sýralayayým..
ABD kanunlarýna göre dost bir ülkede darbe yapýlmasý, darbecilerin Amerikan mahkemelerinde yargýlanmasýna olanak saðlýyor. Bu konu cezasý çok yüksek olmasa da FETÖ’nün 15 Temmuz’un arkasýndaki yapý olduðunun ABD mahkemelerince tescili bakýmýndan önemli. Bu detay Batmaz’ýn sorgusuna neden girildiðini anlamamýza yardýmcý olabilir. Bunu bir kenarda tutalým.
Anlaþýlan incelemenin bir ayaðý da mali konularda. FETÖ’nün ABD içindeki para trafiði, charter okullar üzerinden kazanýlan paralar, bu paralarýn örgüte aktarýlmasý, FETÖ’nün ABD’de kara para aklamasý bu incelemenin mercek tuttuðu konular.
Bu bilgiler zaten kamuoyuna yansýdý. Ancak yansýmayan önemli bir detay var. Söylendiðine göre FETÖ, ABD’den para çýkarmaya baþladý ve Washington bunu tespit etti.
Bakýn bu çok önemli. FETÖ ABD’den kaçýyor. Peki, neden?
Trump baþkan olduktan sonra Washington’da FETÖ lehine hava deðiþmeye baþladý. ABD ile yaþanan FETÖ krizi Obama döneminden kalan kötü bir mirastý. Trump, Obama’nýn tüm mirasýný elinin tersiyle itiyor.
Daha önemlisi kimi zaman irrasyonel davransa da son tahlilde konulara pragmatik yaklaþýyor ve maliyetli sorunlarýn üzerine gidebiliyordu. FETÖ konusu Türk-Amerikan iliþkileri üzerinde ciddi bir maliyet üretiyordu. Trump gibi pragmatik bir ismin bu maliyetten kurtulmak istemesi normal.
Aslýna bakýlýrsa ABD’de FETÖ ile ilgili bir þeylerin piþtiði Kasým ayýnda NBC televizyonunda çýkan bir haberden belliydi. Habere göre Trump, FETÖ elebaþý Gülen’in sýnýr dýþý edilmesinin önünü açacak federal kanunlarýn incelenmesi talimatýný vermiþti. Bu sýzdýrma bir ön alma hamlesiydi. Haberin FETÖ’nün hamisi olan çevreler tarafýndan sýzdýrýldýðý biliniyordu.
O haberin üzerinden bir buçuk ay geçti ve bir ABD heyeti FETÖ ile ilgili inceleme yapmak, görüþmelerde bulunmak için Türkiye’ye geldi. O heyet Kemal Batmaz’ýn sorgusuna girdi. Bu tablo bizlere bir þeyler söylüyor.
Peki, ABD elebaþý Gülen’i iade eder mi? Türkiye’ye etmeyebilir. Ama Kanada’ya sýnýr dýþý edebileceði konuþuluyor. Üstüne bir de “ABD’de yaþayan bazý kritik isimleri verelim, Türkiye’ye bundan sonra verilecek zararlarý engelleyelim, bu dosya kapansýn” diyebilir.
