Ýletiþim fakültelerinden her yýl yüzlerce genç mezun oluyor; hepsinin de gözü haklý olarak bir gazeteye veya televizyon kanalýna kapaðý atmakta. Talih pek azýna yardým ediyor. Medya çalýþaný olmak da rahatlatýcý bir þey deðil; rekabetçi bir ortamda kapý önüne konulabiliyorsunuz... Yýllarýn emekçilerinden kovulma âkýbetine düçar olanlar var.
“Yazar olmak istiyorum, ne yapmalýyým?” sorusunu yöneltenlere, yýllardan beri, “Þansýný internet sitelerinde dene, dikkat çekersen gazetelere geçmen zor olmaz” cevabýný verip duruyorum. Tavsiyemi tutup sanal ortamda kendini ispat eden ve orada kalan da, yazýlý basýna geçen de oldu. Baþkalarýndan farklý olarak, taa en baþtan beri, istikbalin dijital medyada olduðuna inanýyorum.
Bu inancýmý pekiþtiren bir geliþme yaþandý geçen hafta: Yazý hayatýna internet ortamýnda baþlamýþ, oradan bazý dergilere atladýktan sonra Daily Beast sitesi ve onun kýzkardeþi Newsweek’te köþe tutmuþ Andrew Sullivan baðýmsýzlýðýný ilân etti; bundan böyle kendisine ait bir sitede okurlarýyla buluþacak...
Sevindirici nokta, Andrew Sullivan’ýn okurlarýnýn tepkisi... Sullivan kendi sitesine reklâm almayacaðýný, yazýlarýný okumak isteyenlerden yýllýk abone bedeli olarak 20 dolar beklediðini açýklar açýklamaz, 1 milyon dolara yakýn bir meblâð hesabýna yatýrýldý. Kendisiyle birlikte sekiz gazetecinin görev yapacaðý site için yýlda 900 bin dolarlýk bir bütçe gerektiðini bildirmiþti yazar; bütçeyi aþan bir miktar toplanýverdi.
Andrew Sullivan ilginç bir gazeteci. Aslýnda Ýngiliz asýllý. Ýyi bir eðitimi var. Muhafazakâr. Galiba eþcinsel de. Yýllardýr ABD’de yaþýyor ve yalnýzca kalemiyle geçiniyor. Yazýlarýnýn ilgiyle izlendiðini herhalde anlamýþsýnýzdýr. Baðlantýlý olduðu sitede, bazý günler, 10-15 parça yorumla okur önüne çýktýðý oluyordu.
“Kýymetim bilinmiyor” diye yakýnan, ya da siyasi sebeplerle iþine son verildiðine inanan meslektaþlar için, en kestirme yol, kendisini sevenler ve vefalý okurlarý ile internet ortamýnda buluþmak olmalý... Ýyi takipçisi bulunan yazarlar, reklâm geliri veya abone bedeli olarak, görevlerini sürdürebilecek bir desteði internette elde edebilirler.
Justin Raimondo adlý gazetecinin ABD’nin Irak’a savaþ açma hazýrlýðý sýrasýnda takýldýðým ‘anti-war’sitesi de tamamen okur yardýmýyla varlýðýný sürdürüyor. Birkaç ayda bir destek kampanyasý açýyor Raimondo ve okurlardan kendisi ile sitesini hazýrlayan kadro için gerekli miktara kavuþmayý saðlayacak yardým beklediðini ilân ediyor. Kampanya döneminde taahhüt edilen miktarý da gün-be-gün sitede açýklýyor...
Þimdiye kadar kendisini hiç hayal kýrýklýðýna uðratmadý okurlarý...
Yepyeni bir anlayýþý da medya alanýna taþýyor bu yeni geliþme: Her gazetenin en az bir patronu ve yüzlerce çalýþaný bulunuyor. Bir merkezi ve çeþitli yerlerde bürolarý oluyor. Herbiri büyük mali operasyonlar... Ayakta tutulmalarý için yüksek meblâðlar gerektiði gibi satýþýn ve reklâm gelirinin de belli bir miktarýn üzerinde gerçekleþmesi þart. Patrondan aþaðýya bir rasyonel örgütlenme söz konusu gazetelerde... Oysa internet bu yapýyý bütünüyle deðiþtiriyor.
Gazeteler gibi bir merkez ihtiyacý yok; çalýþanlar katkýlarýný evlerinden yapýyor ve yayýn toplantýsý görüntülü telefonla gerçekleþiyor. Bir gazeteyi çýkarmak için gerekli masraflarýn hiçbiri söz konusu deðil; yalnýzca çalýþanlarýn geçimini saðlamak yeterli oluyor. Bu durum da internet üzerinden okura ulaþan gazetecilere müthiþ bir özgüven ve baðýmsýzlýk hissi veriyor.
Medya ekonomik krizin en çok etkilediði alanlardan biri ABD’de; bu yüzden pek çok yerel gazete kapandý, kapanma furyasý artarak devam ediyor. Kendine güvenen iþsiz gazeteciler mesajlarýný vermek üzere internete sýðýnýyor orada. Andrew Sullivan’ýn okurlarýyla kurduðu abone iliþkisi, Justin Raimondo’nun destek kampanyalarý baþarýsý, yeni bir umut gazeteciler için...
Fazla düþünecek bir þey yok: Hakkýnýn yendiðine inanan doðru internete...