Gazetecilik: Tencerelerin altý kapkara

Medya mensuplarý arasýndan, hangi düzeyde görev yapmýþ olursa olsun, anlatacaðý en azýndan bir yayýna müdahale öyküsü bulunmayan neredeyse hiç yoktur. Muhabire haber müdürü, ona yayýn yönetmeni, yönetmene de patron müdahale eder... Müdahalenin patron veya yayýn yönetmeni katýndan mý, yoksa siyasilerden mi geldiðini aþaðýdakiler bilmez.

Bugün oluyor da, dün veya evvelsi gün olmuyordu izlenimi verenler yalan söylüyorlar... Medyamýz müdahalelere ilk yýllarýndan itibaren açýktýr; bugünün dünden farký, teknolojinin getirdiði imkânlarý kullanabilen meraklý birilerinin, kavga ortamýnda, ellerindeki ses kayýtlarýný kamuoyunun dikkatine sunmalarý...

Geçmiþte yaþananlarýn bir bölümünü, ülkemizin öndegelen medya patronlarýnýn, nâdiren verdikleri mülâkatlarda açýk ettiklerini biliyoruz. Bir bölümü de o dönemde gazete ve televizyonlarda yönetim mevkiinde bulunan ‘gazeteciler’ tarafýndan yeri geldiðinde fâþ edildi.

Þu günlerde birbiri peþi sýra çýkan anýlarýnda da, gazeteciler, yaþadýklarý çoðu etkili olmuþ müdahaleleri ortalýða saçýyorlar...

Kalemleri kýrýlan meslek büyüklerimiz olmuþtu basýn tarihinde; söz dinlemediði için Ýstiklâl Mahkemeleri önüne çýkarýlanlar da... Gazetecilerin son birkaç yýldýr iþsizler kervanýna katýlmalarýnýn sebebini tek baþýna günümüzün siyasi ortamýna baðlayanlar doðru söylemiyor; bugün dünyanýn her tarafýnda iþsizlik tehlikesine en fazla maruz kalan mesleklerin baþýnda geliyor gazetecilik...

Son bir ay içerisinde dünya medyasýndan üç önemli isim koltuðundan ayrýlmak zorunda býrakýldý. Önce Ýngiliz The Telegraph gazetesinin (Tony Gallagher), sonra Ýspanyol El Mundo’nun (Pedro Jose Ramirez) yayýn yönetmenleri kovuldu; en son da Fransýz Liberation’un yayýn yönetmeni Nicolas Deomand, çalýþanlarla patron arasýnda kalýnca, istifaya zorlandý.

‘’Neden acaba?’’ diye düþünmeye deðmez mi?

Yönetmenleri yerlerinden edildiðinde gazetelerde çalýþanlarýn fazla tepki verdikleri görülmüyor. Basýn mesleðinde ekmeðin aslanýn aðzýnda olduðunu düþündükleri için deðil herhalde bu; tepkisizlikte çok daha derin etkenler rol oynuyor. Daha çok da siyasi etkenler...

Günümüzün gerçeði bu. Bazýlarý hiçbir þey olmuyormuþcasýna yola devam etse de kolayýndan deðiþmeyecek bir gerçek hem de...

Mesleðin mensuplarý ancak farklý davranarak bu gidiþi tersine çevirebilirler: Zaman içerisinde kaybedilmiþ itibarý yeniden kazanarak...

Farkedilen, kimselerin böyle zorlu bir yola girmeye niyetinin olmadýðý... Hep sonuçlar üzerinde yoðunlaþarak, müdahaleler sergilenip kýnanarak yol alýnmaya çalýþýlýyor. Müdahaleye yol açan sebepleri ele almaya pek az kiþi hazýr; ondan da az meslek erbabý eskinin günah defterlerinin hatýrlatýlmasýna tahammül ediyor...

Soruna iþlevsel açýdan yaklaþýldýðý ve meslek itibarýný yeniden ihya için öz-eleþtiriyle iþe baþlayýp safralardan kurtulmaya çalýþýlmadýðý için, müdahale ortamý varlýðýný sürdürüyor. Ses kayýtlarý ile deþifre olan yöntemlerden ve kullanýlan araçlardan vazgeçilse bile, baþka yöntemler ve araçlar devreye sokularak müdahalelerin devam edeceðinden emin olabiliriz...

Eleþtiri için aðzýný açaný susturmak kolay; çünkü tencerelerin çoðunun dibi kara... Lâfý aðza týkýlmadan dinlenilmeye deðer o kadar az ‘gazeteci’ var ki ortalýkta...

Yine de bir yerden baþlamak þart.