Gerçekleri tarih yazar

Osmanlý Subayý / ‘The Ottoman Lieutenant her ne kadar ortak bir yapým olsa da Türk sinemasýna kendi kimliðini hatýrlatmak açýsýndan önemli. Hollywood ile ortak çekilen filmin baþrollerinde Michiel Huisman ve Josh Hartnett oynarken, kadroda Haluk Bilginer ile Selçuk Yöntem gibi Türk aktörler de var. 

Türk filmi ortak yapým endüstrisinde varlýðý bir elin parmaklarýný geçmez. Hele Hollywood ile ortak çekilen filmler yok denecek kadar az. Türkiye’nin bir mekan olarak kullanýlmasýndan bile sevinç duyarýz. Halbuki bu filmlerin bize yararý yok. Hatta iþledikleri konulara bakýþ açýlarý sebebiyle zararlarý bile olur. Mesela ‘Geceyarýsý Ekspresi’, ‘The Cut’ gibi filmler tamamýyla negatif söylemlerle çekilmiþti.  Hele söz konusu Ermeni zorunlu göçü ise iþler daha da içinden çýkýlmaz hal alýr. Yahudilerin güdümündeki Hollywood, Ermeni diasporasýnýn da etkisiyle hep bize karþý filmler çeker. Uzun zaman sonra bir ortak yapým geldi.ABD’li yapýmcýlarla Türk yapýmcýlarýn ortak kotardýðý bu film Ermeni tehciri döneminde geçiyor. Bir aþk ve aksiyon filmi. Yani derdi tarihi gerçek olaylara açýklama getirmek deðil. Ama tabii hikayeyi anlatýrken bir bakýþ açýsý yakalýyor. Bu bakýþ açýsý asla tek yanlý deðil. Peki bu film üzerinde kopartýlan fýrtýna ne anlama geliyor? Bu konuyu daha önce de sayfalarýmýza taþýmýþtýk, ABD’deki gösterimleri çok büyük tepkilerle karþýlandý. Ermeni diasporasý filmin izleyiciler tarafýndan protesto edilmesini istedi. Bir çok sinema salonuna bildiriler gönderildi. Bilet giþelerinin önünde protesto eylemleri yapýldý. Protestolara Rum ve Yunan sivil toplum örgütleri ve Yahudi örgütleri destek verdi. Ben de bu filme bu kadar aþýrý tepki gösterilmesinin sebebini merak ettim. Aslýnda demin de dediðimiz gibi film asla yanlý deðil. Ermenilerle ilgili yaþananlar aslýnda filmde yan öykü. Film bir aþk hikayesi. Lillie (Hera Hilmar) Jude (Josh Hartnett) ile tanýþtýktan sonra, 60 gün süren yolculuk ile önce Ýstanbul’a ardýndan Doðu Anadolu’ya gider. Melih Paþa (Selçuk Yöntem) onu Ýstanbul’dan yanýnda Osmanlý Subayý Ýsmail (Michiel Huisman) ile birlikte Doðu’ya yollar. Yardým götürdüðü hastanenin Baþhekimi Woodruff (Ben Kingsley) hastanenin de, bulunduklarý coðrafyanýn da Amerikalý bir kadýna uygun olmadýðýný ve geri dönmesini söyler. Komutan Halil Bey’in de (Haluk Bilginer) farklý bir gerekçeyle Lillie’nin kalmasýna itirazý vardýr. Ancak kadýn savaþýn eþiðindeki bölgede ve iki aþk arasýnda kalacaktýr. Ruslarýn bölgeyi iþgale baþlamasý ve Ermeni çetelerin ayaklanmalarý ile herkesin hayatý alt üst olacaktýr. Ýþte filmde Rus iþgaliyle Ermeni çetelerinin tarihi gerçekler ýþýðý altýnda iliþkilendirilmesi tepkilerin nedeni. Bir ülke düþünün yüz yýllarca kardeþ dediði, beraber yediði, içtiði, her türlü sosyal hakka sahip olan bir azýnlýk tarafýndan arkadan vurulsun. Bu azýnlýk ve düþman ordularý yörenin halkýný katletsin, sonra rüzgar ters dönünce yaptýklarýnýn bedelini ödesin, 100 yýl sonra hâlâ öcü alýnmaya çalýþýlsýn. Ermeni sorununun iç yüzü budur. Van’a gidin, eski þehrin bulunduðu topraklarda Türk köylülerinin kemikleri var. Bu film bütün o aþk meþk içinde Ruslarla Ermeniler arasýndaki iliþkiyi içinde barýndýrdýðýndan tepkilere maruz kaldý. Kýsacasý bu filme gitmek boynumuzun borcu. Ne böyle bir iþe kalkýþtýklarýndan tebrik ettiðim yapýmcýlar için, ne de baþka bir þey adýna; sadece kanýmýzýn üstünden politika yapan Batý’nýn iki yüzlülüðüne bir tepki olsun diye gidin bu filme.

FÝLMÝN KÜNYESÝ