Ýstanbul Film Festivali’nde izleyici karþýsýna çýkan ‘Midnight Special’ bu hafta vizyona giriyor. Film bilim kurgu türünün son dönemlerde ne kadar çaptan düþtüðüne iyi bir örnek.
Günümüzde artýk her þey fast food, sinema niye olmasýn ki. Zaten izleyici de gittikçe daha kolay tüketilen yapýmlara raðbet göstermiyor mu? Bu söylediklerim Türk sinemasý için geçerli olduðu gibi dünya genelinde de ayný þekilde iþliyor. Bu çabuk tüketim en çok bilim kurgularda gözüme çarpýyor. Mesela çizgi roman uyurlamalarýnda DC ve Marvel rekabeti abartýp bütün süper kahramanlarý bir torbaya doldurup çarpýþtýrýyor. Ortada ne senaryo var, ne öykü. Bu popüler tüketim çýlgýnlýðý sadece çizgi roman uyarlamalarýnda deðil. Sanat içerikli, içinde güya devrimsel mesajlar barýndýrmasý gereken bilim kurgularda da yaþanýyor. ‘Gereken’ derken aslýnda o ceketi üzerine giyen ama sadece öyleymiþ gibi yapan filmler bunlar. Bu hafta vizyona giren ‘Midnight Special’ bunlara bir örnek. Yönetmen Jeff Nichols’ýn dördüncü filmi. Genç yönetmen sýrasýyla 2007 ‘Shotgun Stories’, 2011 ‘Sýðýnak’, 2012 ‘Mud ve Midnight Special’i çekti.
Kendi sinema dili yok!
Özellikle Türk izleyicisinin ‘Sýðýnak’ filmiyle hatýrlayacaðý yönetmen dünya genelinde festivallere göz kýrpan ve festival dünyasý tarafýndan da desteklenen bir isim. Bütün bu görünürdeki baþarýsýna raðmen ben hala kendi sinema dilini oluþturamadýðýný düþünüyorum. Hatta onun sanatkardan daha çok zanaatkar olduðunu bile iddia edebilirim. Ýyi bir sinemacý gözü var ama bu göz yaratýcýlýk eksikliði yüzünden taklite kaymýþ durumda. Bu taklit meselesi ise enetelektüel kesim tarafýndan ‘gönderme’ yaptýðý söylenerek geçiþtiriliyor. Özellikle ‘Sýðýnak ve Midnight Special’ filmini seyrettiðinizde sinema dilinin ve filmlerin atmosferinin Night Shyamalan tarzýna ne kadar yakýn olduðunu görüyoruz. Bu arada Shyamalan sever olmadýðýmý da belirtmeliyim. Ama en azýndan onun filmlerinde bir öykü, çatýþma, baþlangýç, sonuç olur. Halbuki Jeff Nichols Midnight Special’da öykü üzerinden gitmemiþ. Sürekli kliþelere dayanan, öyküden çok atmosfer peþinde koþan bir yapýsý var filmin. Yani bütün o aksiyonu, gerilimi ve kliþeleri kaldýrsak geriye senaryo adýna bir satýrlýk anlatýmlar kalýr. Mesela ‘Midnight Special’ýn asýl öyküsü þu kadar: Uzaylý bir çocuðun kendini keþfetmesi sýrasýnda yaþanan gariplikler ve evine dönüþ hikayesi.
“Bilim kurgu tarihine bakýldýðý zaman kriz dönemlerinde ayaða kalktýðýný görüyoruz. Birinci ve Ýkinci Dünya Savaþý döneminde en önemli filmler üretilmiþtir.”
Sinema çöküþ evresinde
Film tam olarak bu kadarýný anlatýyor. Bu çocuk neden uzaylý, neden dünyalý bir anne babadan doðmuþ, neden kendi gezegenine dönüyor, bu sorularýn hiçbiri yönetmeni ilgilendirmiyor. Çünkü izleyiciyi çocuðun gözlerinden çýkardýðý radyosyanik ýþýnlar ve onu kullanmaya çalýþan bir tarikat, peþine düþen FBI ajanlarýyla baðlýyor. Siz tarikata ne oluyor, aman gözlerinden çýkan ýþýnlarla uydularý düþürüyor falan derken film bitiyor zaten. Yönetmen Jeff Nichols dediðim gibi iyi bir zanaatkar ama bence senaryo yazmasýn. Zaten iyi bilim kurgulara dikkat edin çoðunlukla roman uyarlamalarýdýr. Yönetmen çaylaklýk seviyesini atlatamadan senaryo yazmaya çalýþýnca iþler böyle oluyor. Tabii politik ve muhalif olamamak da bunun asýl sebeplerinden biri. Bilim kurgu tarihine biraz dikkat ederseniz kriz dönemlerinde ayaða kalktýðýný görürsünüz. Birinci ve Ýkinci Dünya Savaþý döneminde en önemli filmler üretilmiþtir. Çünkü toplum bir kaostadýr. Umutsuzluk hayalgücü olanlarý baský altýna almýþ ve üretmeye zorlamýþtýr. Bu noktada düþünüyorum günümüzde de bir kriz ve týkanmýþlýk dönemi yaþýyoruz dünya genelinde. Peki sinema ayný tepkiyi niye veremiyor? Acaba bu sefer yaþanan umutsuzluk daha mý derin? Artýk bilim kurgular bile pýlýyý pýrtýyý toplayýp diðer bir dünyaya kaçmak dýþýnda çözüm üretemiyor mu? Denenen bütün ideolojilerin çöktüðü günümüzde ‘Midnight Special’ýn sonunda gördüðümüz Venüs Project çakmasý þehir modelleri dýþýnda çýkýþ kalmadý mý? Bilemiyorum ama içten içe sinemanýn bile bir çöküþ evresine girdiðini düþünüyorum.
VÝZYONDAKÝLER
Gökyüzüne kaçan kaçana
Filmin künyesi
Yönetmen: Jeff Nichols
Senarist: Jeff Nichols
Oyuncular: Michael Shannon,
Joel Edgerton, Kirsten Dunst,
Adam Driver
Yapým: 2016, ABD, 112 Dk.
Arýnma Gecesi: Seçim Yýlý
Tüm dünyada 200 milyon dolar giþe hasýlatý yaparak beklenmedik olaðanüstü bir baþarý elde eden, Universal Pictures’ýn Arýnma Gecesi serisi, üçüncü filmi Arýnma Gecesi: Seçim Yýlý (The Purge: Election Year) ile devam ediyor. Filmde, Amerika’nýn yeni kurucularýnýn her yýl hayata geçirdiði 12 saatlik anarþinin dehþet verici yeni bölümü gözler önüne seriliyor.
FÝLMÝN KÜNYESÝ
Filmin orijinal adý: The Purge: Election Year
Yönetmen: James DeMonaco Senarist: James
DeMonaco Oyuncular: Frank Grillo, Edwin Hodge, Betty Gabriel, Kyle Secor, Elizabeth Mitchell
Yapým: 2016, Fransa, ABD, 105 Dk.
Bir Kadýn + Bir Erkek
Antoine ünlü bir film müziði bestecisidir. Hindistan´da çekilecek bir Romeo ve Juliet filmi uyarlamasýnýn müziklerini yapmasý için davet alýr. Antoine aþka ve duygusal iliþkilere oldukça rahat bakmaktadýr ancak Antoine’nin hayatý Fransýz Büyükelçisinin eþi Anna ile tanýþýnca deðiþmeye baþlar.
FÝLMÝN KÜNYESÝ
Filmin orijinal adý: Un + Une
Yönetmen: Claude Lelouch
Senarist: Claude Lelouch
Oyuncular: Jean Dujardin, Elsa Zylberstein, Christophe Lambert,
Yapým: 2015, Fransa, 115 Dk.
The BFG
Roald Dahl’ýn sevilen çocuk kitabýndan beyazperdeye uyarlanan filmde insanlarý yememe kararý verdiði için kendi türü arasýnda dýþlanan sevimli bir devin yetimhanedeki Sophie isimli küçük bir kýzla arkadaþlýðýný iþleyen yapýmda fantastik dünyanýn sert kurallarý çocuk masumiyetine karþý duruyor!
FÝLMÝN KÜNYESÝ
Filmin orijinal adý:The BFG
Yönetmen: Steven Spielberg
Senarist: Melissa Mathison
Oyuncular: Ruby Barnhill, Mark Rylance, Rebecca Hall
Yapým: 2016, ABD, Ýngiltere, 117Dk.
Hitler’e Suikast
Nazi dönemi Almanya’sýnda geçen film, yerleþtirdiði bomba ile Adolf Hitler’i ve kurmaylarýný havaya uçurmayý sadece 13 dakikayla kaçýran Georg Elser’in hikâyesini anlatýyor. Yaklaþan Nazi tehlikesini herkesten önce fark eden, baþkalarý bilinçsizce emirlere itaat ederken ya da sus pus otururken harekete geçen bu esrarengiz adam kimdi? Diðer insanlarýn görmezden geldiði bir þeyi görmüþtü, ama neyi?
FÝLMÝN KÜNYESÝ
Filmin orijinal adý: Elser
Yönetmen: Oliver Hirschbiegel
Senarist: Léonie-Claire Breinersdorfer
Oyuncular:Christian Friedel, Katharina Schüttler, Burghart Klaubner, Felix Eitner
Yapým: 2015, Almanya, 114 Dk.
Babaannem
Mehmet varlýklý bir ailenin çocuðudur. Bir gece trafik kazasýnda annesini ve babasýný kaybeder. Bu olay onun için çok zor bir sürecin baþlangýcýdýr. Mehmet bir süre sonra annesinin ve babasýnýn yaptýðý dolandýrýcýlýklar yüzünden her þeyini kaybeder ve bir gece hayatýna son vermeyi dener. Hastanede gözlerini açtýðýnda ise karþýsýnda babaannesi Zehra Haným’ý bulur. Babaannesi, bundan sonraki tüm hayatýný onu iyileþtirmeye adayacaðýný söyler.
FÝLMÝN KÜNYESÝ
Yönetmen: Serkan Özarslan
Senarist: Serkan Özarslan
Oyuncular: Meral Çetinkaya, Mehmet Can Mincinozlu, Tuna Kiremitçi, Özgül Koþar, Sayým Çýnar
Yapým: 2016, Türkiye
Üç Harfliler 3: Karabüyü
Anne ve babasýný kaybettikten sonra çocukluðunun geçtiði evde oturmak istemeyen Alev, evini kiraya verir. Bu eve taþýnan tekinsiz ve tuhaf kiracýlar Alev’in kýzý Eda ve kocasý Erol’un hayatlarýný bir anda kâbusa çevirir. Eve taþýnanlarýn geçmiþinde ürkütücü olaylar vardýr ve Alev’in ailesine musallat olurlar.
FÝLMÝN KÜNYESÝ
Yönetmen: Alper Mestçi
Senarist: Alper Mestçi
Oyuncular: Seda Oðuz, Deniz Gündoðdu,
Metin Yýldýrým, Özay Fecht
Yapým: 2016, Türkiye
