Gökyüzüne kaçan kaçana

İstanbul Film Festivali’nde izleyici karşısına çıkan ‘Midnight Special’ bu hafta vizyona giriyor. Film bilim kurgu türünün son dönemlerde ne kadar çaptan düştüğüne iyi bir örnek.

Günümüzde artık her şey fast food, sinema niye olmasın ki. Zaten izleyici de gittikçe daha kolay tüketilen yapımlara rağbet göstermiyor mu? Bu söylediklerim Türk sineması için geçerli olduğu gibi dünya genelinde de aynı şekilde işliyor. Bu çabuk tüketim en çok bilim kurgularda gözüme çarpıyor. Mesela çizgi roman uyurlamalarında DC ve Marvel rekabeti abartıp bütün süper kahramanları bir torbaya doldurup çarpıştırıyor. Ortada ne senaryo var, ne öykü. Bu popüler tüketim çılgınlığı sadece çizgi roman uyarlamalarında değil. Sanat içerikli, içinde güya devrimsel mesajlar barındırması gereken bilim kurgularda da yaşanıyor. ‘Gereken’ derken aslında o ceketi üzerine giyen ama sadece öyleymiş gibi yapan filmler bunlar. Bu hafta vizyona giren ‘Midnight Special’ bunlara bir örnek. Yönetmen Jeff Nichols’ın dördüncü filmi. Genç yönetmen sırasıyla 2007 ‘Shotgun Stories’, 2011 ‘Sığınak’, 2012 ‘Mud ve Midnight Special’i çekti.

Kendi sinema dili yok!

Özellikle Türk izleyicisinin ‘Sığınak’ filmiyle hatırlayacağı yönetmen dünya genelinde festivallere göz kırpan ve festival dünyası tarafından da desteklenen bir isim. Bütün bu görünürdeki başarısına rağmen ben hala kendi sinema dilini oluşturamadığını düşünüyorum. Hatta onun sanatkardan daha çok zanaatkar olduğunu bile iddia edebilirim. İyi bir sinemacı gözü var ama bu göz yaratıcılık eksikliği yüzünden taklite kaymış durumda. Bu taklit meselesi ise enetelektüel kesim tarafından ‘gönderme’ yaptığı söylenerek geçiştiriliyor. Özellikle ‘Sığınak ve Midnight Special’ filmini seyrettiğinizde sinema dilinin ve filmlerin atmosferinin Night Shyamalan tarzına ne kadar yakın olduğunu görüyoruz. Bu arada Shyamalan sever olmadığımı da belirtmeliyim. Ama en azından onun filmlerinde bir öykü, çatışma, başlangıç, sonuç olur. Halbuki Jeff Nichols Midnight Special’da öykü üzerinden gitmemiş. Sürekli klişelere dayanan, öyküden çok atmosfer peşinde koşan bir yapısı var filmin. Yani bütün o aksiyonu, gerilimi ve klişeleri kaldırsak geriye senaryo adına bir satırlık anlatımlar kalır. Mesela ‘Midnight Special’ın asıl öyküsü şu kadar: Uzaylı bir çocuğun kendini keşfetmesi sırasında yaşanan gariplikler ve evine dönüş hikayesi.

“Bilim kurgu tarihine bakıldığı zaman kriz dönemlerinde ayağa kalktığını görüyoruz. Birinci ve İkinci Dünya Savaşı döneminde en önemli filmler üretilmiştir.”

Sinema çöküş evresinde

Film tam olarak bu kadarını anlatıyor. Bu çocuk neden uzaylı, neden dünyalı bir anne babadan doğmuş, neden kendi gezegenine dönüyor, bu soruların hiçbiri yönetmeni ilgilendirmiyor. Çünkü izleyiciyi çocuğun gözlerinden çıkardığı radyosyanik ışınlar ve onu kullanmaya çalışan bir tarikat, peşine düşen FBI ajanlarıyla bağlıyor. Siz tarikata ne oluyor, aman gözlerinden çıkan ışınlarla uyduları düşürüyor falan derken film bitiyor zaten. Yönetmen Jeff Nichols dediğim gibi iyi bir zanaatkar ama bence senaryo yazmasın. Zaten iyi bilim kurgulara dikkat edin çoğunlukla roman uyarlamalarıdır. Yönetmen çaylaklık seviyesini atlatamadan senaryo yazmaya çalışınca işler böyle oluyor. Tabii politik ve muhalif olamamak da bunun asıl sebeplerinden biri. Bilim kurgu tarihine biraz dikkat ederseniz kriz dönemlerinde ayağa kalktığını görürsünüz. Birinci ve İkinci Dünya Savaşı döneminde en önemli filmler üretilmiştir. Çünkü toplum bir kaostadır. Umutsuzluk hayalgücü olanları baskı altına almış ve üretmeye zorlamıştır. Bu noktada düşünüyorum günümüzde de bir kriz ve tıkanmışlık dönemi yaşıyoruz dünya genelinde. Peki sinema aynı tepkiyi niye veremiyor? Acaba bu sefer yaşanan umutsuzluk daha mı derin? Artık bilim kurgular bile pılıyı pırtıyı toplayıp diğer bir dünyaya kaçmak dışında çözüm üretemiyor mu? Denenen bütün ideolojilerin çöktüğü günümüzde ‘Midnight Special’ın sonunda gördüğümüz Venüs Project çakması şehir modelleri dışında çıkış kalmadı mı? Bilemiyorum ama içten içe sinemanın bile bir çöküş evresine girdiğini düşünüyorum.

VİZYONDAKİLER

Gökyüzüne kaçan kaçana

Filmin künyesi

Yönetmen: Jeff Nichols

Senarist: Jeff Nichols

Oyuncular: Michael Shannon,

Joel Edgerton, Kirsten Dunst,

Adam Driver

Yapım: 2016, ABD, 112 Dk.

Arınma Gecesi: Seçim Yılı

Tüm dünyada 200 milyon dolar gişe hasılatı yaparak beklenmedik olağanüstü bir başarı elde eden, Universal Pictures’ın Arınma Gecesi serisi, üçüncü filmi Arınma Gecesi: Seçim Yılı (The Purge: Election Year) ile devam ediyor. Filmde, Amerika’nın yeni kurucularının her yıl hayata geçirdiği 12 saatlik anarşinin dehşet verici yeni bölümü gözler önüne seriliyor.

FİLMİN KÜNYESİ

Filmin orijinal adı: The Purge: Election Year

Yönetmen: James DeMonaco Senarist: James

DeMonaco Oyuncular:  Frank Grillo, Edwin Hodge, Betty Gabriel, Kyle Secor, Elizabeth Mitchell

Yapım: 2016, Fransa, ABD, 105 Dk.

Bir Kadın + Bir Erkek

Antoine ünlü bir film müziği bestecisidir. Hindistan´da çekilecek bir Romeo ve Juliet filmi uyarlamasının müziklerini yapması için davet alır. Antoine aşka ve duygusal ilişkilere oldukça rahat bakmaktadır ancak Antoine’nin hayatı Fransız Büyükelçisinin eşi Anna ile tanışınca değişmeye başlar.

FİLMİN KÜNYESİ

Filmin orijinal adı: Un + Une

Yönetmen:  Claude Lelouch

Senarist: Claude Lelouch

Oyuncular: Jean Dujardin, Elsa Zylberstein, Christophe Lambert,

 Yapım: 2015, Fransa, 115 Dk.

The BFG

Roald Dahl’ın sevilen çocuk kitabından beyazperdeye uyarlanan filmde insanları yememe kararı verdiği için kendi türü arasında dışlanan sevimli bir devin yetimhanedeki Sophie isimli küçük bir kızla arkadaşlığını işleyen yapımda fantastik dünyanın sert kuralları çocuk masumiyetine karşı duruyor!

FİLMİN KÜNYESİ

Filmin orijinal adı:The BFG

Yönetmen: Steven Spielberg

Senarist: Melissa Mathison

Oyuncular: Ruby Barnhill, Mark Rylance, Rebecca Hall 

Yapım:  2016, ABD, İngiltere, 117Dk.

Hitler’e Suikast

Nazi dönemi Almanya’sında geçen film, yerleştirdiği bomba ile Adolf Hitler’i ve kurmaylarını havaya uçurmayı sadece 13 dakikayla kaçıran Georg Elser’in hikâyesini anlatıyor. Yaklaşan Nazi tehlikesini herkesten önce fark eden, başkaları bilinçsizce emirlere itaat ederken ya da sus pus otururken harekete geçen bu esrarengiz adam kimdi? Diğer insanların görmezden geldiği bir şeyi görmüştü, ama neyi?

FİLMİN KÜNYESİ

Filmin orijinal adı: Elser

Yönetmen: Oliver Hirschbiegel

Senarist: Léonie-Claire Breinersdorfer

Oyuncular:Christian Friedel, Katharina Schüttler, Burghart Klaubner, Felix Eitner

Yapım: 2015, Almanya, 114 Dk.

Babaannem

Mehmet varlıklı bir ailenin çocuğudur. Bir gece trafik kazasında annesini ve babasını kaybeder. Bu olay onun için çok zor bir sürecin başlangıcıdır. Mehmet bir süre sonra annesinin ve babasının yaptığı dolandırıcılıklar yüzünden her şeyini kaybeder ve bir gece hayatına son vermeyi dener. Hastanede gözlerini açtığında ise karşısında babaannesi Zehra Hanım’ı bulur. Babaannesi, bundan sonraki tüm hayatını onu iyileştirmeye adayacağını söyler.

FİLMİN KÜNYESİ

Yönetmen: Serkan Özarslan

Senarist: Serkan Özarslan

Oyuncular: Meral Çetinkaya, Mehmet Can Mincinozlu, Tuna Kiremitçi, Özgül Koşar, Sayım Çınar

Yapım: 2016, Türkiye

Üç Harfliler 3: Karabüyü

Anne ve babasını kaybettikten sonra çocukluğunun geçtiği evde oturmak istemeyen Alev, evini kiraya verir. Bu eve taşınan tekinsiz ve tuhaf kiracılar Alev’in kızı Eda ve kocası Erol’un hayatlarını bir anda kâbusa çevirir. Eve taşınanların geçmişinde ürkütücü olaylar vardır ve Alev’in ailesine musallat olurlar.

FİLMİN KÜNYESİ

Yönetmen: Alper Mestçi

Senarist: Alper Mestçi

Oyuncular: Seda Oğuz, Deniz Gündoğdu,

Metin Yıldırım, Özay Fecht

Yapım: 2016, Türkiye