Zaten -inanýlmaz ölçüde küçük- bir harekat olacaktý... Dýþiþleri Bakaný Kerry, ABD Kongresi’ni harekat tezkeresine ikna etmek için o kadar uðraþtý ki, uzun bir savaþa girilmediðini anlatmak için sonunda neredeyse -hiç acýtmayacak- demeye getirdi.
Zaten kara harekatý yoktu. Özel Kuvvetler’in bile acil durum halinde girmeyeceði taahhüt edildi. Rejim deðiþikliði yoktu... Gemilerden Cruise füzeleri atýlacaktý... Kimyasal için harekat yapýlýyor, ancak kimyasal depolarý vurulmuyordu. Curise füzesi depoyu vursa kimyasal göðe yayýlýrdý, bir iþe yaramazdý- diyen de var. Çok güçlü bomba vurursa, kimyasal buhar olurdu- diyen de. Ýlk bombardýman planýnýn Direniþçiler’e bir faydasý bile kuþkuluydu. Senato alt komitede Senatör McCain deðiþiklik önergesi ekledi de, -güç dengesinin deðiþmesi ve direniþçilerin harekat sonrasý desteklenmesi- ibaresi kondu...
Harekat sýrasýnda Beþar’ýn Türkiye, Ürdün ya da Ýsrail’e saldýrmasý beklenmiyordu. Saldýrýrsa bütün planlar deðiþecek, daha da yaygýnlaþacak uluslararasý destekle ve muhtemelen NATO katkýsýyla harekat Þam’da bitecekti.
Gerçi tezkerenin ilk aþamasýnýn ardýndan uçak filolarýyla bombardýman planlarý yapýldýðý da bildirildi. Hazýr baþlamýþken Þam rejimini yýkmasa da dizlerinin üstüne çökertecek ve bir plan ön almaya baþlamýþtý ki... Obama frene bastý.
Þu aþamada avantaj Rusya’da, Putin’de... Obama tezkereyi Kongre’den geçiremiyordu. -Tezkere geçmese de harekat emri- seçeneðinde tereddüt etmeye baþlamýþtý. Kongre’de tezkerenin reddinin Obama’ya siyaseten vereceði zararýn büyüklüðü sonradan fark edildi... Sonra Rusya’nýn -Suriye kimyasal silahlarýný toplayalým- önerisi Obama’yý çýkmazdan kurtardý... Ancak Putin’in jestiyle köþeden çýkan Obama -imajý, hayýrlý bir imaj deðil. Þam ve Ortadoðu zaten mesajý aldý: Kime güveneceðiz?
Þimdi insiyatif Rusya’da... ABD’yi baðlayýp köþeye oturttu. Moskova’nýn, Þam’ýn patronu olduðu tescillendi... Þam’a Moskova’ya güvenip dayýlanma fýrsatý verildi... Beþar’ýn BM tarafýndan muhatap alýnmasý, Þam’a meþruiyet bile verecek... Çok büyük bir marifetmiþ gibi BM ile kimyasal protokoller imzalanabilir, hatta tören bile düzenlenebilir.
100 bin kiþinin öldüðü savaþ unutuldu. Suriye’nin bütün bölgeyi tehdit eden istikrarsýzlýk adasý olduðu gözardý edildi... ABD bombardýman riski ortadan kalkýnca Þam’ýn Direniþçiler’e karþý kapsamlý saldýrýya geçtiði haberleri var. Beþar, kimyasal kullanmadýkça istediði kadar adam öldürebileceði- mesajýný aldý. Gereðini yerine getirecektir... ABD’nin Direniþçiler’e silah vermeye baþladýðý- haberleri de bu arada yayýldý ki -Direniþçiler’e ihanet edildi- havasý yayýlmasýn. Direniþçiler bombardýmana en baþýndan beri inanmamýþtý.
Halen ABD, BM Güvenlik Konseyi’nde saðlam bir karar ve -Beþar süreci raydan çýkarýrsa yaptýrým, bombardýman gelir- maddesi ile üstünlük kazanmayý umuyor. Ama zor... Rusya ince çalýþacak, ilk kararýn çýkmasýna izin verse de, yeni yaptýrým-harekat kararýnýn veto edilir olmasýna çaba harcayacaktýr. Böylece denetim Obama’dan çýkýp BM’ye, Rusya’ya geçiyor ve ABD’nin tek baþýna harekat yolu týkanýyor. Rusya ABD’ye yaptýrmadýðý harekatý BM þemsiyesiyle de yaptýrmaz. Sonra olur da -Kimyasal imha süreci- baþlarsa, bu süreç on yýllar alacak.
Ancak Beþar’ýn kokusu çabuk çýkar. Bu süreçte mutlaka bir hata, kopma olur... Sonra yine harekat gündeme gelir, süreç aslýna rücu eder. Suriye’nin bu halde ya da -inanýlmaz ölçüde küçük- bir harekatla düzelmeyeceði herkesin malumu. Suriye’de iç savaþ var, karýþmayalým- diyenlere Senatör McCain -Suriye’de iç savaþ deðil, uzaktan kumandalý, vekaleten savaþ var. Rusya ve Ýran kumandalý rejime karþý, umutsuz direniþçiler- diyor. Kovboylukta kuraldýr: Durum rahatsýz ediyorsa ya hiç sesini çýkarmayýp o kasabadan gideceksin ya da fazla konuþmadan silahý çekip ateþleyeceksin. Hem silah çekip, hem de oyalanýrsan ya da silah çekermiþ gibi yapýp, sonra durursan, vurmasalar bile katran ve tüye bulayýp kasabadan çýkarýrlar.
twitter.com/selimatalayn