Genel sağlık sigortası herhangi bir sigorta kolunda ya da bakmakla yükümlü olarak aktif sosyal güvencesi olmayanların dahil edildiği sigorta türüdür. Zorunlu olarak herkesin genel sağlık sigortası kapsamına alınması 1/1/2012 tarihinde başlamıştır.
Uygulamada kapsam dışı olarak adlandırılan banka sandıkları mensupları hükümlü tutuklular, yurt dışından sağlık hizmeti alma hakkı olanlar hariç olmak üzere Türkiye’de ikamet eden herkes genel sağlık sigortası kapsamındadır. Buna göre, sigortalı çalışanlar, Bağ-Kur’lular, Memurlar, İsteğe Bağlı Sigortalılar, SGK’dan Aylık-Gelir Alanlar/Emekliler, 65 yaş aylığı / şeref aylığı alanlar, stajyer avukatlar, işsizlik ve kısa çalışma ödeneği alan herkes genel sağlık sigortası kapsamındadır. Bu kişilerin yanı sıra, herhangi bir kapsamda olmayan ya da sigortalının bakmakla yükümlü olduğu kişi kapsamında olmayan yani işsiz, Kurumdan gelir ya da aylık almayan ya da bakmakla yükümlü olunan olmayan kişilerde genel sağlık sigortası kapsamındadır.
Herhangi bir kapsamda sosyal güvencesi olmayan vatandaşların prim ödeyip ödeyemeyeceklerini; ödeyeceklerse ne kadar prim ödeyeceğini belirleyen işlem gelir testidir. Prim ödenip ödenmeyeceğinin tespiti için genel sağlık sigortalısı oldukları tarihten itibaren ikametlerinin bulunduğu yerdeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarına müracaat ederek gelir testi yaptırmaları gerekmektedir.
Herhangi bir sosyal güvencesi olmaması nedeniyle GSS kapsamında resen tescil ettiğimiz kişilere durumlarını belirten bir tebligat gönderilmektedir. Gelirinin aynı hanede yaşayan aile içinde kişi başına düşen tutarı asgari ücretin 1/3’ünün altında olduğunu düşünenler bu tebliğden itibaren 1 ay içinde gelir testi için yerleşim yerinin bulunduğu SYDV’ye müracaat etmeleri gerekmektedir.
Gelirinin aynı hanede yaşayan aile içinde kişi başına düşen tutarı, asgari ücretin üçte birinin altında olanlar gelir testine girecek ve gelirlerinin düşük olduğu tescil edilirse GSS primlerini devlet karşılayacak.
Lise mezunu gençlere 20, üniversite mezunu gençlere 25 yaşına kadar anne ya da babasından iki yıl boyunca bakmakla yükümlü olarak, anne veya babasından yararlanamıyor ise gelir testi yaptırmaksızın primi devlet tarafından karşılanmak üzere genel sağlık sigortalısı olmaları sağlanmıştır.
Aynı hanede yaşayan aile içinde kişi başına düşen tutarı, asgari ücretin üçte birinin üstünde olanlar2020 yılı için bu kapsamdaki kişilerin ödeyeceği prim tutarı aylık 88,29 TL’dir.
GSS gelir testine girmeyen veya prim borçlarını ödemeyenler için 7256 Sayılı torba kanunla yeni bir hak getirilmiştir. 17 Kasım 2020 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan 7256 sayılı yasa kapsamında GSS prim borçları yapılandırılacak.
GSS kapsamında tescilli olan ve daha önce gelir testi yaptırmamış kişiler gelir testi yaptırmaları gerekmektedir. Gelir testinin sonucunda hanedeki kişi sayısına göre net asgari ücretin 3’te 1’inin altında geliri olanlar belirlenecek. Gelir testi başvuruları il ve ilçelerde bulunan Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarınca yapılacak.
Yapılandırmaya kapsamında anapara ödemeleri için son tarih 30 Nisan 2021 tarihi olarak belirlendi. GSS borçlarının yapılandırması veya taksitlendirmesi için herhangi bir başvuru yapılmayacak olup GSS borçları 30 Nisan 2021 tarihine kadar peşin veya İkişer aylık periyodlarla 6, 9, 12, 18 taksit seçeneği ile ödenebilecek. Borçlarını taksitle ödemek isteyen vatandaşlarımız Kanundaki vade farkını ödenmek suretiyle; 6, 9, 12, 18 taksit seçeneğinden birini tercih edebilecekler. 18 ay taksit seçeneğini tercih eden bir vatandaşımız borcunu 36 ayda ödeyecektir.
Ertelenen borçların ana para miktarları e-Devlet sisteminden görüntülenebilecek.
30 Nisan 2021 tarihine kadar ana para borcun tamamının ödenmesi halinde bu borca ilişkin gecikme cezası ve zammı silinecektir. 30 Nisan 2021 tarihine kadar ödenmesi istenen GSS prim borçlarını ödemeyen kişilere yeniden faiz ve gecikme zammı uygulanacak.
Ayrıca, gelir testi için aranan bir aylık süreyi kaçırmış ve bugüne kadar da hiç gelir testi yaptırmamış vatandaşlarımız borcunu ödeyemeyecek durumda ise 31 Mart 2021’e kadar gelir testi için başvuru yapması durumunda, geliri asgari ücretin üçte birinin altında çıkan vatandaşlarımızın borçları silinecek ve primleri devlet tarafından ödenecektir.
Vatandaşlarımız, otomatik olarak yapılandırılan GSS borçlarını e-devlet üzerinden veya bankalar aracılığıyla öğrenebilir ve takip edebilirler.
Bu kapsamda GSS borcu olanların 31 Mart 2021’e kadar gelir testi için başvurmaları gerekiyor.
