Güçlendirilmiþ parlamenter sistem ya da havanda su dövmek!

Millet Ýttifaký 4 benzemezlerin birlikteliði olarak ortaya çýktý.

Ýttifak ettikleri tek nokta var o da Erdoðan nefretiyle eski sisteme dönme arzusu.

Güçlendirilmiþ veya iyileþtirilmiþ kelimeleriyle süsledikleri sistemin ne olduðunu da henüz vekilleri bile bilmiyor.

Geçenlerde bir CHP vekili aklýmýzla alay edercesine eski sistemi yeni diye anlatmaya çalýþtý da Engin Ardýç onunla öyle bir dalga geçti ki kimse o vekilin yerinde olmak istemezdi.

Makul bir siyasetçi olan CHP’li Ýlhan Kesici de katýldýðý bir tv programýnda kendilerine henüz bir çalýþmanýn iletilmediðini söyleyerek gerçeði kamuoyuyla paylaþmýþ oldu.

ÝYÝ Partililer bu konuda çok iddialýlar, çalýþmalarýný ay sonunda açýklayacaklarýný söylüyorlar. Göreceðiz.

Birlik Vakfý 2012 yýlýnda Ýsmail Kahraman beyin baþkanlýðýnda bir anayasa teklifi hazýrlamýþtý. Bu çalýþmanýn sekretaryasýný yürütmüþ ve 30 Nisan 2012 tarihinde TBMM Anayasa Uzlaþma Komisyonuna sunma görevini de üstlenmiþ biri olarak baþkanlýk yarý baþkanlýk ve parlamenter sistemler arasýndaki farklýlýklarý derinlemesine inceleme fýrsatý bulmuþtum.

Bugüne kadar tartýþtýðým muhataplarým henüz güçlendirilmiþ veya iyileþtirilmiþ parlamenter sistem hakkýnda sadra þifa bir cevap veremediler. Genel geçer ifadelerle demokrasi, kuvvetler ayrýlýðý, yasama organýnýn güçlendirilmesi gibi baþkanlýk sisteminde de yapýlacak iyileþtirmeleri söyleyerek geçiþtirdiler.

Hakkýný teslim edelim, GP Tam Demokrasi Ýçin Güçlendirilmiþ Parlamenter Sistem baþlýðýyla 53 sayfalýk bir çalýþmayý internet sitesinde yayýnladý.

Üþenmedim okudum.

53 sayfanýn 37 sayfasý Cumhurbaþkanlýðý Hükümet Sistemi’nin eleþtirisine ayrýlmýþ. Bence dikkate alýnýp deðerlendirilmesi gerekir.

37. sayfada Güçlendirilmiþ Parlamenter Sistem Önerimiz diye baþlayan bölümde eski sistemden farklý olarak sadece üç hususta güçlendirme teklif edildiði görülüyor.

Birincisi, yumuþak ve dengeli kuvvetler ayrýlýðý gerekçesiyle, meclisin gensoru yetkisine mukabil hükümete de meclisi feshetme yetkisi tanýnmýþ.

Ýkincisi, cumhurbaþkanýnýn kararlarýna baþbakan ve ilgili bakanýn onayý getirilmiþ.

Üçüncü olarak da, güvenoyunda basit çoðunluk gensoruda nitelikli çoðunluk ilkesi getirilmiþ.

Evet, güçlendirilmiþ parlamenter sistem olarak takdim edilen sistemin eski sistemden farký sadece bu üç husus. Bunlarýn faydasý da tartýþýlýr!

Diðer iddialarýn tamamý, kuvvetler ayrýlýðý, meclisin denetim gücü, komisyonlar, seçim ve siyasi partiler yasasý, parti içi demokrasi, seçim barajý gibi tekliflerin tamamý baþkanlýk sisteminde de gerçekleþtirilmesi mümkün olan tekliflerdir.

GP’yi kutlamak lazým, güçlendirilmiþ parlamenter sistem diye sunulan teklifin eskisinden çok da farklý olmadýðýný böylece açýklýða kavuþturmuþ oldu.

Hülasa, mevcut sistem yani baþkanlýk sistemi de demokratiktir ve referandum ile kabul edilmiþ bir sistemdir.

Sistemi mecliste deðiþtirmek için 400, referanduma götürebilmek için 360 milletvekilinin oyuna ihtiyaç vardýr.

Millet Ýttifaký’ný oluþturan partilerin (CHP 138, ÝP 36, HDP 56, SP 1) toplam 231 milletvekili vardýr. 2023 seçimlerinde bu sayýnýn en az 360’a çýkmasý lazým ki referanduma götürecek bir güce kavuþsunlar.

Bütün anketler Millet Ýttifaký’nýn 360 sandalye kazanmasýna en ufak bir ihtimal vermiyor. Kaldý ki millet ittifakýnýn geleceði de meçhul.

Mevcut sistem, 2 yýllýk bir sistem. Çýkarýlmamýþ uyum yasalarý var. Oturmasý zaman alacak. Baþkan Erdoðan, eksiliðin var olduðunu ve düzeltmeye çalýþtýklarýný, sistemi güçlendirecek tekliflere de açýk olduðunu ikinci yýl konuþmasýnda gayet net bir þekilde söyledi.

Muhalefet partileri, parlamenter sistem retoriðiyle havanda su dövmek yerine mevcut sistemi güçlendirecek tekliflerde bulunsalar daha tutarlý olacaklar.

Yoksa güçlendirilmiþ ya da iyileþtirilmiþ parlamenter sistem iddiasý bir seraptýr ve evet havanda su dövmekten farksýzdýr.