Gürcistan ile konfederasyon mümkün mü?

Rusya'nın çevresindeki savaş çemberi Moskova için siyasi revizyon kapısını açıyor. Rusya başkanı Putin, Batı'nın Rusya'yı parçalama planlarından sıkça bahseder. Son dönemde ise özellikle Sovyetler Birliği'nin çöktürülmesi sürecini, neden olan olayların aktörlerini anlatma konusunda ciddi bir iletişim siyaseti devrede.

Özellikle okullardan başlatılan yeni eğitim, anlatım politikalarını aktifleştiren Rusya, komşu ve eski ittifak ortakları ile yeni ilişkiler ve "yeni paradigmalar" geliştirmektedir. Etnik kimlikler üzerinden savaş stratejileri ile Sovyetler Birliği'nin çöküşü dizayn edildi. Küresel medya, başta Amerika'nın Sesi, BBC ve Radyo Liberty, bu sürecin pekişmesinde ciddi rol oynadı.

Rusya, eski ittifak ortakları ile "tank ve silah yolu" ile konuşmanın iyi sonuç vermeyeceğinin farkına özellikle Ukrayna ile savaş döneminde vardı. Putin'in Kafkasya politikasına şimdi "farklı bir paradigma" üzerinden bakıyor yorumları boşuna değil. Gürcistan ile gelişen yeni siyasi süreç, bu yorumları da pekiştiriyor.

Gürcistan'ın Batıcı hükûmetleri, Rusya karşıtı söylemleri ve eylemleri artırdıkça, Moskova'nın sert yöntemlere başvurduğu açıktır. Şimdi geldiğimiz noktada ise Putin, Batı'nın kullandığı argümanları tersine çevirme peşinde. Gürcistan'ın "toprak bütünlüğü" konusunda Batı'nın savunduğu siyasi retoriği şimdi Rusya dönüştürmeye çalışıyor.

Gürcistan içindeki tartışmalara baktığımızda şunu açık görebiliyoruz: Bir tarafta Batı ile gelecek planlayan başkan, diğer tarafta Rusya ile gelecek tasarlayan hükûmet. Kamuoyuna bakıyoruz; "siyasi bölünmüşlük" söz konusu.

Gürcistan, Abhazya ve Güney Osetya'nın Rusya işgalinde olduğunu belirtmektedir. Abhazyalılar duruma farklı bakıyor. Ve bağımsız taraf olarak, Sovyet Birliği kurulduğunda Gürcistan Cumhuriyeti'ne girdiklerini, birlik dağıldıktan sonra ise oradan çıktıklarını savunuyorlar. Güney Osetya konusu ise biraz farklı. Burada Kuzey Osetya'nın Rusya'ya bağlı özerk cumhuriyet olması, Güney tarafın ise Gürcistan içinde özerk bölge olarak kalması, sonradan acımasız savaşın temelini oluşturan durum idi.

Şimdi Rusya, Gürcistan politikalarını yeniden revize ediyor gibi duruyor. Abhazya ve Güney Osetya, tüm ekonomik gücünü Rusya'dan alıyor. Rusya, Gürcistan'ı geri kazanmak için Abhazya ve Güney Osetya'dan vazgeçer mi?

Putin'in nihai hedefi, Rusya'yı parçalamak isteyen Batı'yı ters köşe yapmaktır. Anlaşılan yeni bir "siyasi çözüm üretimi" yoluna girilecek. Bunu yaparken Abhazya ve Güney Osetya'dan vazgeçmeyecek. Ama dondurulmuş münakaşaların çözüme kavuşması Rusya'yı rahatlatır.

Bir taraftan kendisine dostça bakmayan komşular ile ilişkileri düzeltmeyi, diğer taraftan tanınmayan cumhuriyetlerin hukuki olarak hareket alanını açmayı ve böylelikle "sorunu çözen, savaş değil barış getiren Rusya" profilini zihinlere yerleştirme gayretinde olabilir. Bunu yaparken askeri gücünü de bölgeye yerleştirmeyi de hedeflemiş olabilir.

Bu durumda Gürcistan'ın özerk cumhuriyetlerle ilişkileri yeniden dizayn edeceğinin sinyalleri duyulmaktadır. Peki, nasıl?

Abhazya Cumhuriyeti ve Güney Osetya ile Gürcistan nasıl bir "gelecek modelinde" birleşir? Konfederasyon çözüm olabilir mi? Gürcistan, katı, aşırı milliyetçi politikalarından vazgeçer mi? Bunu tabii göreceğiz.

Ama kesin gözüken şudur ki, Rusya Gürcistan'ı geri kazanmak istiyor. Bunu yaparken "Kafkasya'ya bir bütün olarak baktığı" ise açıktır.