ABD’nin Suriye’den çekilme kararýnýn ardýndan Ankara-Washington trafiði hareketlendi. Cumhurbaþkaný Erdoðan Pazartesi günü ABD Baþkaný Trump’la Suriye’nin kuzeyine kurulmasý planlanan güvenli bölgeyi görüþtü. Þimdi bu güvenli bölgenin nasýl olacaðý tartýþýlýyor. Konuyla ilgili edindiðim bazý bilgileri paylaþacaðým, ancak önce birkaç noktanýn altýný çizmem gerekiyor.
Suriye’nin kuzeyinde dengeler hýzlý bir þekilde Ankara lehine deðiþiyor. Baþladýðýmýz yerden bir hayli uzakta ve olumlu bir noktadayýz. Bu süreç Ankara’nýn Münbiç’te oyalandýðý hissine kapýlmasý ve Cumhurbaþkaný Erdoðan’ýn Fýrat’ýn doðusunun da terörden temizleneceðini açýklamasýyla baþlamýþtý. Akabinde Trump ABD askerlerini Suriye’den çekme kararýný açýkladý.
Daha önce ABD ile Münbiç müzakereleri yaparken bugün Suriye’nin kuzeyini, güvenli bölgeyi, Türkiye’nin oluþturmayý planladýðý istikrar gücünü, hem terör örgütü PKK hem de DEAÞ’la mücadeleyi konuþuyoruz. Trump’ýn iç baskýlardan kaçmak için yaptýðý, Türkiye’yi rahatsýz eden manevralarý bir kenara býrakýrsak, ABD ile Suriye müzakereleri belli bir rotaya oturdu. Türkiye’nin önünde terörü yenmek için stratejik bir alan açýldý. Bu yüzden Cumhurbaþkaný Erdoðan’ýn “diplomatik destan” vurgusu boþuna deðil.
Peki, mevcut durumda tablo nasýl? Kaynaklarýmla yaptýðým görüþmelerden aldýðým birkaç notu sizlerle paylaþayým:
BÝR. ABD Suriye’den çekilmeye baþladý. Ancak çekilme henüz personel düzeyinde deðil. Önce ekipmanlar Suriye sahasýndan çýkarýlýyor. DEAÞ’a çimento üreten La Farge fabrikasýnýn civarýndaki üs boþaltýldý. Batýdan doðuya, Irak sýnýrýna doðru çekiliyorlar.
ÝKÝ. Terör örgütünde, ABD’nin çekilme kararýnýn ardýndan ciddi bir panik yaþanýyor. Telsizde konuþurken aðlayan teröristler radara takýlýyor. Teröristler Amerikalýlara “Bizi yarý yolda býraktýnýz” diyor. Alternatif hami arayýþýndalar. Bu sürecin örgütün Türkiye’deki erime hýzýný da artýracaðý söyleniyor. Örgüt adam kazanmakta güçlük çekiyor. 2018 yýlý boyunca Türkiye içinde örgüte katýlan sayýsý sadece 80. Bu sayýnýn 2019’da daha fazla düþeceði belirtiliyor.
ÜÇ. Peki bu güvenli bölge nasýl oluþturulacak? ABD ile uzlaþma tamamen saðlandýðýnda Amerikan askerinin boþalttýðý yerleri, M4 karayolunu sýnýr alarak, 30-32 kilometre derinliðinde, TSK ve müzahir gruplar kontrol altýna alacak. Bu süreç aþama aþama yürüyecek. TSK’nýn desteklediði gruplar istikrar gücünü oluþturacak. Ýstikrar gücünde ÖSO’nun yaný sýra SDG içindeki teröre bulaþmamýþ Arap aþiretler de olabilecek. Bu aþiretlerin Türkiye ile temasa geçtiðini ve sözkonusu istikrar gücüne dahil olmak istediklerini belirtelim. Terör örgütü YPG/PKK’nýn zorla silah altýna aldýðý belirlenen genç yaþtaki kiþiler de masum olduklarýna kanaat getirilirse bu istikrar gücünde görev alabilecek.
DÖRT. Erdoðan-Trump anlaþmasýyla DEAÞ’la mücadele de gündemin öncelikli maddesi haline geldi. TSK’nýn DEAÞ’a nasýl müdahale edeceði tartýþýlýyor. Amerikalýlar Türk askerinin Irak üzerinden Suriye’ye girmesini teklif etmiþti. Ankara ise Suriye’nin kuzeyinden operasyonun baþlamasý gerektiðini, geri bölge güvenliðinin saðlanmasý, yani terör örgütü PKK’nýn etkisiz kýlýnmasýyla güneye inilmesi gerektiðini söylüyordu. Güvenli bölge önerisi ile Ankara’nýn planý aðýrlýk kazandý.
