Ülkemizde yeni yeni kullanýlýyor. Evlere henüz giremedi, genellikle yenilikçi mutfaklarý olan restoranlar kullanýyor. Zaten yanlýþ bir baþlangýçtý bizimkisi; ne hikmetse ona birileri “Mikro filiz” demiþti. Halbuki literatürümüze “Mikro yeþillik” olarak girmesi gerekliydi. Ona neden mikro yeþillik demeliyiz, tohumu mu farklý, faydalarý nedir? Türkiye’de sayýlý üreticilerden biri olan Lal Micro Farm’ýn ortaklarýndan Mert Abik’e tümünü sordum.
O minik yeþillikleri ilk gördüðüm günden beri pek severim. Yeþilliklerin en miniði, en parlak renklisi. Mikro yeþilleri yýllar önce yurt dýþý seyahatlerimden birinde Michelin yýldýzlý restoranlarda denemiþtim. Çinlilerle baþlayan oradan Asya’ya yayýlan tohumlarýn filizlerini tüketme geleneði bizlere pek ulaþamamýþtý. Çocukken hatýrlarým, filizlenen her þey atýlýrdý. Amerika kýtasýna bu gelenek ulaþýr ulaþmaz yeþillikler/filizler altýn deðerindeki sofistike tabaklarýn fýrça darbeleri oldu. Sonralarý popüler bir hale geldi.
Yemeðin lezzeti kadar görüntüsüne de kafa patlatan bir yemek yazarý için tahmin edersiniz ki hazine deðerinde bir malzeme mikro yeþillikler. Görüntüleri beni kalbimin en derininden yakalamýþtý ama lezzeti de beklemediðim þekilde etkileyiciydi. Her biri birer lezzet kapsülü gibiydi. Çeþitlerini öðrendim sonralarý. O çeþitler her yemeye ayrý lezzet katýyor, görüntüleri ile mucize tabaklara vesile oluyorlardý. O dönem Türkiye’de bulmak da mümkün deðildi.
Sonralarý Metro grubu tanýtýmý konusunda ülkemizde baya bir yol aldý. Tadýmlar yaptýrdý ve yurt dýþýndan onlarý en iyi anlatan þefleri getirdi. Yaygýnlaþtý mý? Evlere giremedi ama seçkin restoranlarýn mutfaðýna girdi. Evlere girememesinin en önemli nedeni bence küçücük kutularda, yüksek fiyatlara satýlmasýydý. Þimdilerde yeni giriþimciler bu iþi yapmaya baþladý. Sipariþe göre üretim yapýyorlar, kapýnýn önüne kadar getiriyorlar. Taptaze, hacim olarak büyük ve makul fiyatlarda mikro yeþillikler yetiþtiriyorlar. Lal Micro Farm bu iþi yapanlardan biri. Peyzaj ve inþaat alanlarýnda faaliyet gösteren þirketler grubuna baðlý. Micro Farm’ý 2016 yýlýnda kurmuþlar. Doðanýn inkiþaf ettirdiði saflýkta, temiz, rengarenk, saðlýk ve lezzet dolu mikro yeþillikler yetiþtirmeye kendini adadýklarýný söylüyorlar.
Kentsel tarým olgusunu birebir tatbik eden dikey üretim çiftliði olarak tanýmlýyorlar kendilerini. Üretimlerini Galata’da yapýyorlar. Þimdilik sadece Ýstanbul’un çeþitli yerlerine gönderebiliyorlar. Tüm sene boyunca, her mevsim, kaliteli, taptaze mikro yeþillikler satýyorlar. Saðlýk odaklý bakýþ açýlarý ile insanlara, Avrupa ve Amerika gibi geleceðin tarým modelleri ile üretim yaparak da ülkeye katma deðer olacaðýna inanýyorlar.
Tohumlarýnýz bildiðimiz tohumlar mý? Her yerde satýlan?
Evet, biz de tohumlarý Türkiye’nin çeþitli yerlerindeki organik ve GDO’suz tarým yapan, standart tohum üreten çiftliklerden topluyoruz.
Hijyen gerektiren bir iþ bu, tüketici neden size güvensin?
Tarým Bakanlýðýnca üretim alanýmýza yapýlan teftiþ sonucu almýþ olduðumuz Ýþletme kayýt belgemizin, hijyenik üretim alaný olmaksýzýn alýnamayacaðýndan ve çalýþmakta olduðumuz bireysel veya kurumsal müþterilerimizin, rahatlýkla bu konuda birbirlerine referans olduklarýndan ötürü, güven konusunda hem biz hem de müþterilerimiz çok rahatýz.
Mikro yeþillikler geleneksel Türk yemeklerine uygun gelmiyor bana.
Belki daha çok yeni Anadolu mutfaðýna… Sizce bizim mutfaðýmýz buna hazýr mý?
Bu konu aslýnda yanlýþ deðerlendiriliyor. Marketlerde, pazarlarda satýlmakta olan olgun boyutlarýndan aroma olarak daha yoðun olmakla beraber, tatlarýnda hiç bir fark yok. Bu nedenle tamamýný, alýþýlagelmiþ menülerde rahatça kullanmak mümkün. Mikro yeþillerin sadece boyutlarý farklý. Tatlarýnda bir farklýlýk yok. Olgun sebzeler 80-90 günde hasat edilmekte. Mantýk olarak mikro yeþillik demek, ayný sebzelerin kontrollü ortamda ortalama 10 günde hasat edilmesi anlamýna geliyor.
Sizin kutularda kaç gram mikro filiz var? Bunlar gördüðüm en büyük kutular. Bir kutu ile ne yapabilir, kaç gün dayanýyor dolapta?
Ürünlerimiz türlerine göre 30-60 gr arasýnda deðiþiyor. Satýþ fiyatlarýmýz sipariþ adedine göre 20-25 TL arasýnda. Ambalajlarýmýz muadillerimize kýyasla yaklaþýk 5-6 kat fazla gramaja sahip. Bir kutu ürünle minimum on tabak süslenebilir. Buzdolabýnda muhafaza edildiklerinde bir hafta dayanýyor.
Sadece süs olarak mý kullanýyorlar?
Genellikle tabak süsü olarak kullanýlýyor haklýsýnýz. Henüz faydalarýnýn farkýnda deðiller.
Mevsimi var mý mikro filizlerin?
Kontrollü ortamda, her türü dört mevsim üretebiliyor.
Kaç çeþit mikro filiz üretiyorsunuz?
Hardal, lahana, brokoli, amanarth, roka, fesleðen, terenin içinde olduðu yaklaþýk yirmi beþ çeþit mikro yeþilliðimiz var. Mevcut türlerimizi, dünya genelinde rahatça diðer üreticilerle yarýþacak standartlara getirdik. Çeþitlerimiz biraz da ülke insanýnýn damak zevkine uygun olarak belirlenmekte.
Üretmenin zorluklarý var mý?
Tabi ki var. Ürünlerimiz üretim ekibimizdeki gýda ve ziraat mühendisi arkadaþlarýmýzýn, bir buçuk yýllýk Arge sonucunda optimize ettikleri bir çalýþmanýn sonucu. Iþýðýn lüks deðerleri, ýsý, ýþýk mesafesi, sýcaklýk, nem gibi birimlerde en ufak bir kayma olmasý, ürünün hasat edilmesine direkt olumsuz etki etmekte.
Evlerinde yapamazlar mý insanlar?
Müþterilerimizin yüzde 80’i daha önce evlerinde yetiþtirmeyi deneyip baþarýlý olamamýþ kiþilerden oluþuyor.
KENDÝSÝ KÜÇÜK FAYDASI BÜYÜK
Yapýlan tüm bilimsel araþtýrmalar mikro filizlerdeki besin deðerinin çeþidine göre normal geliþmiþ bitkilerden 10 ile 50 kat daha fazla olduklarýný gösteriyor. Besin içeriði deðiþken olmakla birlikte, çoðu çeþidi demir, potasyum, çinko ve magnezyum bakýmýndan zengindir. Basit olarak açýklamak gerekirse tüm tohumlar oluþacak bitkilerin birer besin deposudur. Tohumlara uygun ortam ve su verildiðinde uyanmaya yani çimlenmeye baþlar. Tohumlarýn büyümesi ile çok miktarda enzim aktif hale geçer. Tohum filizlendikçe tohumdaki makro moleküller þekil deðiþtirerek filizlenen uzantýlarda daha basit mikro moleküllere dönüþür. Onlara süper besin denilmesinin yegane nedeni de iþte tam olarak budur: gövdeye tohumdan þekil deðiþtirerek geçen mikro moleküller daha iyi sindirilir. Mikro yeþiller, betakaroten, mineral lif ve vitamin bakýmýndan gerçek birer besin deposudur.
MÝKRO YEÞÝLLÝK NEDÝR?
Ülkemizde mikro filiz deniliyor. Ülkemizde üreticilerden biri olan Lal Micro Farm, paketlerinin üzerinde ‘filiz’ yerine ‘yeþil’ kelimesini kullanýyor. Bunu da þöyle açýklýyorlar “Bu yeþillikler Amerika’dan dünyaya yayýldý.Orijinal adý: Micro Green” tam çevirisi ve zaten doðrusu mikro yeþil. Bu yeþiller bitkinin filizle fide arasýndaki boyutu. Bitki olgunlaþmasýný tamamlamadan tüketildiðinden mikro tabiri oradan geliyor.
EVDE YAPMAK ÝSTEYENLERE
Yayvan þeffaf bir kaba hijyenik kapalý torbalarda satýlan topraktan alýp, ince bir tabaka yayýn. Üzerine tohumlarý aralýklý serpin ve sulayýn. Sulanan tohumlarý gün ýþýðý almayan gölge bir yerde hava alabilecekleri bir bez veya kapla kapatýn. Tamamen kapanmamalý. Tohumlarýn nemli kalmasýna dikkat ederek koruyun. Çimlenmeye baþlayýnca gün ýþýðýna çýkarýn. Yaklaþýk 10-12 gün içinde mikro filizlerin yetiþtiðini göreceksiniz.
