Ülkemizde yeni yeni kullanılıyor. Evlere henüz giremedi, genellikle yenilikçi mutfakları olan restoranlar kullanıyor. Zaten yanlış bir başlangıçtı bizimkisi; ne hikmetse ona birileri “Mikro filiz” demişti. Halbuki literatürümüze “Mikro yeşillik” olarak girmesi gerekliydi. Ona neden mikro yeşillik demeliyiz, tohumu mu farklı, faydaları nedir? Türkiye’de sayılı üreticilerden biri olan Lal Micro Farm’ın ortaklarından Mert Abik’e tümünü sordum.
O minik yeşillikleri ilk gördüğüm günden beri pek severim. Yeşilliklerin en miniği, en parlak renklisi. Mikro yeşilleri yıllar önce yurt dışı seyahatlerimden birinde Michelin yıldızlı restoranlarda denemiştim. Çinlilerle başlayan oradan Asya’ya yayılan tohumların filizlerini tüketme geleneği bizlere pek ulaşamamıştı. Çocukken hatırlarım, filizlenen her şey atılırdı. Amerika kıtasına bu gelenek ulaşır ulaşmaz yeşillikler/filizler altın değerindeki sofistike tabakların fırça darbeleri oldu. Sonraları popüler bir hale geldi.
Yemeğin lezzeti kadar görüntüsüne de kafa patlatan bir yemek yazarı için tahmin edersiniz ki hazine değerinde bir malzeme mikro yeşillikler. Görüntüleri beni kalbimin en derininden yakalamıştı ama lezzeti de beklemediğim şekilde etkileyiciydi. Her biri birer lezzet kapsülü gibiydi. Çeşitlerini öğrendim sonraları. O çeşitler her yemeye ayrı lezzet katıyor, görüntüleri ile mucize tabaklara vesile oluyorlardı. O dönem Türkiye’de bulmak da mümkün değildi.
Sonraları Metro grubu tanıtımı konusunda ülkemizde baya bir yol aldı. Tadımlar yaptırdı ve yurt dışından onları en iyi anlatan şefleri getirdi. Yaygınlaştı mı? Evlere giremedi ama seçkin restoranların mutfağına girdi. Evlere girememesinin en önemli nedeni bence küçücük kutularda, yüksek fiyatlara satılmasıydı. Şimdilerde yeni girişimciler bu işi yapmaya başladı. Siparişe göre üretim yapıyorlar, kapının önüne kadar getiriyorlar. Taptaze, hacim olarak büyük ve makul fiyatlarda mikro yeşillikler yetiştiriyorlar. Lal Micro Farm bu işi yapanlardan biri. Peyzaj ve inşaat alanlarında faaliyet gösteren şirketler grubuna bağlı. Micro Farm’ı 2016 yılında kurmuşlar. Doğanın inkişaf ettirdiği saflıkta, temiz, rengarenk, sağlık ve lezzet dolu mikro yeşillikler yetiştirmeye kendini adadıklarını söylüyorlar.
Kentsel tarım olgusunu birebir tatbik eden dikey üretim çiftliği olarak tanımlıyorlar kendilerini. Üretimlerini Galata’da yapıyorlar. Şimdilik sadece İstanbul’un çeşitli yerlerine gönderebiliyorlar. Tüm sene boyunca, her mevsim, kaliteli, taptaze mikro yeşillikler satıyorlar. Sağlık odaklı bakış açıları ile insanlara, Avrupa ve Amerika gibi geleceğin tarım modelleri ile üretim yaparak da ülkeye katma değer olacağına inanıyorlar.
Tohumlarınız bildiğimiz tohumlar mı? Her yerde satılan?
Evet, biz de tohumları Türkiye’nin çeşitli yerlerindeki organik ve GDO’suz tarım yapan, standart tohum üreten çiftliklerden topluyoruz.
Hijyen gerektiren bir iş bu, tüketici neden size güvensin?
Tarım Bakanlığınca üretim alanımıza yapılan teftiş sonucu almış olduğumuz İşletme kayıt belgemizin, hijyenik üretim alanı olmaksızın alınamayacağından ve çalışmakta olduğumuz bireysel veya kurumsal müşterilerimizin, rahatlıkla bu konuda birbirlerine referans olduklarından ötürü, güven konusunda hem biz hem de müşterilerimiz çok rahatız.
Mikro yeşillikler geleneksel Türk yemeklerine uygun gelmiyor bana.
Belki daha çok yeni Anadolu mutfağına… Sizce bizim mutfağımız buna hazır mı?
Bu konu aslında yanlış değerlendiriliyor. Marketlerde, pazarlarda satılmakta olan olgun boyutlarından aroma olarak daha yoğun olmakla beraber, tatlarında hiç bir fark yok. Bu nedenle tamamını, alışılagelmiş menülerde rahatça kullanmak mümkün. Mikro yeşillerin sadece boyutları farklı. Tatlarında bir farklılık yok. Olgun sebzeler 80-90 günde hasat edilmekte. Mantık olarak mikro yeşillik demek, aynı sebzelerin kontrollü ortamda ortalama 10 günde hasat edilmesi anlamına geliyor.
Sizin kutularda kaç gram mikro filiz var? Bunlar gördüğüm en büyük kutular. Bir kutu ile ne yapabilir, kaç gün dayanıyor dolapta?
Ürünlerimiz türlerine göre 30-60 gr arasında değişiyor. Satış fiyatlarımız sipariş adedine göre 20-25 TL arasında. Ambalajlarımız muadillerimize kıyasla yaklaşık 5-6 kat fazla gramaja sahip. Bir kutu ürünle minimum on tabak süslenebilir. Buzdolabında muhafaza edildiklerinde bir hafta dayanıyor.
Sadece süs olarak mı kullanıyorlar?
Genellikle tabak süsü olarak kullanılıyor haklısınız. Henüz faydalarının farkında değiller.
Mevsimi var mı mikro filizlerin?
Kontrollü ortamda, her türü dört mevsim üretebiliyor.
Kaç çeşit mikro filiz üretiyorsunuz?
Hardal, lahana, brokoli, amanarth, roka, fesleğen, terenin içinde olduğu yaklaşık yirmi beş çeşit mikro yeşilliğimiz var. Mevcut türlerimizi, dünya genelinde rahatça diğer üreticilerle yarışacak standartlara getirdik. Çeşitlerimiz biraz da ülke insanının damak zevkine uygun olarak belirlenmekte.
Üretmenin zorlukları var mı?
Tabi ki var. Ürünlerimiz üretim ekibimizdeki gıda ve ziraat mühendisi arkadaşlarımızın, bir buçuk yıllık Arge sonucunda optimize ettikleri bir çalışmanın sonucu. Işığın lüks değerleri, ısı, ışık mesafesi, sıcaklık, nem gibi birimlerde en ufak bir kayma olması, ürünün hasat edilmesine direkt olumsuz etki etmekte.
Evlerinde yapamazlar mı insanlar?
Müşterilerimizin yüzde 80’i daha önce evlerinde yetiştirmeyi deneyip başarılı olamamış kişilerden oluşuyor.
KENDİSİ KÜÇÜK FAYDASI BÜYÜK
Yapılan tüm bilimsel araştırmalar mikro filizlerdeki besin değerinin çeşidine göre normal gelişmiş bitkilerden 10 ile 50 kat daha fazla olduklarını gösteriyor. Besin içeriği değişken olmakla birlikte, çoğu çeşidi demir, potasyum, çinko ve magnezyum bakımından zengindir. Basit olarak açıklamak gerekirse tüm tohumlar oluşacak bitkilerin birer besin deposudur. Tohumlara uygun ortam ve su verildiğinde uyanmaya yani çimlenmeye başlar. Tohumların büyümesi ile çok miktarda enzim aktif hale geçer. Tohum filizlendikçe tohumdaki makro moleküller şekil değiştirerek filizlenen uzantılarda daha basit mikro moleküllere dönüşür. Onlara süper besin denilmesinin yegane nedeni de işte tam olarak budur: gövdeye tohumdan şekil değiştirerek geçen mikro moleküller daha iyi sindirilir. Mikro yeşiller, betakaroten, mineral lif ve vitamin bakımından gerçek birer besin deposudur.
MİKRO YEŞİLLİK NEDİR?
Ülkemizde mikro filiz deniliyor. Ülkemizde üreticilerden biri olan Lal Micro Farm, paketlerinin üzerinde ‘filiz’ yerine ‘yeşil’ kelimesini kullanıyor. Bunu da şöyle açıklıyorlar “Bu yeşillikler Amerika’dan dünyaya yayıldı.Orijinal adı: Micro Green” tam çevirisi ve zaten doğrusu mikro yeşil. Bu yeşiller bitkinin filizle fide arasındaki boyutu. Bitki olgunlaşmasını tamamlamadan tüketildiğinden mikro tabiri oradan geliyor.
EVDE YAPMAK İSTEYENLERE
Yayvan şeffaf bir kaba hijyenik kapalı torbalarda satılan topraktan alıp, ince bir tabaka yayın. Üzerine tohumları aralıklı serpin ve sulayın. Sulanan tohumları gün ışığı almayan gölge bir yerde hava alabilecekleri bir bez veya kapla kapatın. Tamamen kapanmamalı. Tohumların nemli kalmasına dikkat ederek koruyun. Çimlenmeye başlayınca gün ışığına çıkarın. Yaklaşık 10-12 gün içinde mikro filizlerin yetiştiğini göreceksiniz.
