Bir haberi izleyip, o haberi yapan kiþi ya da medya grubunun ne istediðini anlamak mümkün olur mu? Evet olur, üstelik sandýðýnýzdan çok daha kolaydýr bunu anlamak.
Medya eðitimi falan almaya gerek yok bunun için okullarda öðretilen anlatým biçimlerini hatýrlamak yeterli olur. Eðer bir haberde okuyan ya da seyreden herkesi dehþete düþürecek görüntüler ve dil kullanýlýyorsa orada sýkýntý var demektir.
***
Önceki gün yaþananlar karþýsýnda yapýlanlara bir bakalým. Olmamasý gereken neydi, haberi okuyan ya da izleyenlerde “Benden olan insanlar saldýrýya uðruyor ben de sokaða çýkmalýyým” duygusunu uyandýrmamak. Peki ne oldu, özellikle belirli medya gruplarý tam aksi bir yayýn politikasý izlediler.
Sorsan objektif yayýncýlýk kaygýsýndan bahsedecekler ama yemezler, baþka vakalarda objektif olmayanlarýn aklýna þimdi mi objektif olma derdi geldi deme hakkýmýz doðar.
***
Olmasý gereken ve olmamasý gereken yayýncýlýk anlayýþýný açarak yazalým. Birincisi karartma, haberleri görmeme gibi bir tercih olmaz. Haberler kesinleþmiþ bilgilerle mutlaka verilmeli, burada bir sýkýntý yok. Ancak sýcaðý sýcaðýna, farklý ideolojilerden isimlere ayný anda olaylarý yorumlatmak yapýlabilecek en kötü tercih olur.
Ýkincisi aralýksýz canlý yayýn, aralýksýz ekranda yanýp sönen son dakika iþaretleri de yayýnlarda olmamalý. Bu tarz bir yayýncýlýk insanlarda alarm duygusu yaratýr. Üçüncüsü canlý baðlantýlarda muhabirlerin duracaðý yer ve muhabirin tecrübesi de önemli... Ýlk kez bu kadar önemli bir olayý izleyen muhabir bir müdahale ya da çatýþmayý 3. dünya savaþý çýkmýþ gibi anlatabilir. Soðukkanlý, tecrübeli bir muhabirin anlatýmýysa fark yaratýr.
Muhabir olaylarýn çok içinde olursa eylemcilerin müdahalesine maruz kalabilir ya da canlý yayýnda polis müdahalesine maruz kalýr ki ikisi de çok istenen durumlar deðildir kritik zamanlarda. Dördüncü ve son nokta, stüdyo programlarý taraftarla ateþli tartýþmalara olaylar yatýþmadan girmemeli...
***
Önceki gün gördük ki olaylarýn haberini yaparken ateþe benzin dökenler var. Sadece habercilik kaygýsý olsa bilgisizlik deriz. Ama bunlar bilinçli olarak yapýlýnca iþin adý yayýncýlýk deðil provakasyon oluyor...