Karayollarýnda, demiryollarýnda ve deniz, göl ve akarsularda hareket halindeki taþýtlarda yapýlan ve 854 sayýlý Deniz Ýþ Kanununa tabi olmayan taþýma iþlerinde olduðu gibi iþ süresinin bir haftanýn çalýþma günlerine bölünmesi suretiyle yürütülmesine nitelikleri bakýmýndan imkan bulunmayan iþlerde çalýþma dönemine ve iþ sürelerine uygulanacak usul ve esaslar Haftalýk Ýþ Günlerine Bölünemeyen Çalýþma Süreleri Yönetmeliðinde düzenlenmiþtir. Haftalýk Ýþ Günlerine Bölünemeyen Çalýþma Süreleri Yönetmeliðinde 27.07.2021 tarihli Resmî Gazetede Yayýnlanan Yönetmelikle Deðiþiklik yapýlmýþtýr.
Karayollarý, demiryollarý ve deniz, göl ve akarsularda hareket halindeki taþýtlarda yapýlan taþýma iþleri ile Deniz Ýþ Kanuna tabi olmayan taþýma iþlerine giren faaliyetlerin yürütüleceði çalýþma dönemi, iþin niteliðine göre, en çok altý ayý geçmemek üzere, iþveren tarafýndan belirlenmekte ve bu çalýþanlar için denkleþtirme usulü uygulanmaktadýr.
Bir çalýþma dönemindeki çalýþma süresi, bu dönem içindeki hafta sayýsýnýn, haftalýk çalýþma süresi çarpýmý sonunda bulunan miktarý aþamaz. Çalýþma süresinin haftalara tam bölünemediði hallerde, çalýþma süresi iþ günü üzerinden ve her iþ günü 7,5 saatlik iþ süresi kabul olunmak suretiyle hesaplanýr. Bu Yönetmelik kapsamýna giren iþlerde bir çalýþma dönemi içindeki haftalýk iþ süresi 45 saatten az ya da çok olarak belirlenebilir.
Ancak kararlaþtýrýlan çalýþma dönemindeki çalýþma süresinin bir iþ haftasýna düþen ortalamasý 45 saati geçemez. Yoðunlaþtýrýlmýþ iþ haftasý veya haftalarýndan sonraki dönemde iþçinin daha az sürelerle çalýþtýrýlmasý suretiyle, toplam çalýþma süresi, çalýþmasý gereken toplam normal süreyi geçmeyecek þekilde denkleþtirilir. Günlük çalýþma sürelerin uygulanmasýnda;
a) Günlük iþ süresi 11 saati, gece çalýþma süresi 7,5 saati geçemez. Profesyonel ve aðýr vasýta ehliyeti ile taþýt kullananlarýn günlük çalýþma süresi 9 saati geçemez,
Ancak bu süre herhangi bir hafta içinde iki kez on saate çýkarýlabilir.
b) 4857 sayýlý Ýþ Kanununun 63 üncü maddesinin son fýkrasýnda öngörülen Yönetmeliðin, günlük çalýþma sürelerine iliþkin hükümlerine uyulmasý zorunludur.
Hareket halindeki taþýtlarda çalýþan iþçilerin ara dinlenmeleri, genel olarak duraklama yerlerinde verilmekte olup; kalkýþ, varýþ yerleri arasýnda duraklama yeri bulunmayan veya duraklama yerleri bulunmakla birlikte iþin niteliðinin gereði olarak bu yerlerde ara dinlenmesi verilemeyen durumlarda ara dinlenmesi taþýt içerisinde verilmektedir. Günlük dinlenme süresi ise 24 saatlik bir dilim içinde mutlaka 11 saat olarak düzenlenmelidir.
Uluslararasý Karayolu Taþýmacýlýðý Yapan Taþýtlarda Çalýþan Personelin Çalýþmalarýna Ýliþkin Avrupa Anlaþmasý (AETR), karayolu taþýmacýlýðý yapan personelin araç kullanma ve dinlenme sürelerini düzenleyen bir uluslararasý anlaþma olup,
AETR'ye göre, karayolu taþýmacýlýðý yapan personelin günlük çalýþma süresi 9 saat ile sýnýrlandýrýlmakla birlikte, bu süre herhangi bir hafta içinde iki kez 10 saate çýkarýlabilmektedir.
Karayolu taþýmacýlýðý yapanlarýn çalýþma süresi, Ýþ Kanununa dayanýlarak çýkarýlan Haftalýk Ýþ Günlerine Bölünemeyen Çalýþma Süreleri Yönetmeliði'nde düzenlenmektedir. Bu Yönetmeliðe göre, profesyonel ve aðýr vasýta ehliyeti ile taþýt kullananlarýn günlük çalýþma süresi 9 saat ile sýnýrlandýrýlmýþtý.
27 Temmuz tarihinde Resmi Gazete'de yayýmlanan düzenleme ile profesyonel ve aðýr vasýta ehliyeti ile taþýt kullananlarýn günlük çalýþma süresinin, herhangi bir hafta içinde iki kez 10 saate çýkarýlabileceði düzenlenmiþtir. Böylece, söz konusu uluslararasý anlaþmaya da uyum saðlanmýþtýr.
Profesyonel ve aðýr vasýta ehliyeti ile taþýt kullananlarýn günlük çalýþma süresinin de 9 saati geçemeyeceði hüküm altýna alýnmýþtýr. Bu anlamda taþýt kullanan personellerin çalýþma süreleri gece vakitlerinde 7,5 saat ile sýnýrlý iken, gündüz çalýþmalarý ise en fazla 9 saat olarak kurgulanmalýdýr. Profesyonel ve aðýr vasýta ehliyeti ile taþýt kullananlarýn günlük çalýþma süresinin, herhangi bir hafta içinde iki kez 10 saate çýkarýlabilecektir. Bu çalýþanlar hakkýnda yönetmeliðin bahse konu diðer hükümlerine göre en az iki en fazla 6 aylýk dönem içinde denkleþtirme çalýþmasý yapýlabilir, ancak haftalýk ortalamada çalýþma süresi 45 saati geçmemelidir.
