Halep’teki çatýþmalar yaklaþýk bir buçuk aydýr sürüyor ve her geçen gün durum daha da dramatik bir hal alýyor. Rusya’dan yapýlan açýklamaya göre, yýlsonuna kadar çatýþmalar bitecekmiþ. Yani Halep’te hayatta kalanlarýn, çatýþmalarýn ortasýnda sýkýþanlarýn diþlerini sýkmasý gerekiyor. Bugüne kadar hayatýný kaybeden en az bin sivil Halepli gibi, geri kalan siviller de bombardýmanlardan ya da açlýk veya salgýn hastalýklar nedeniyle ölürlerse zaten sorun tamamen bitmiþ olacak. Zira herkes ölürse, Halep’i pay etmek daha kolay olacak.
Basýnýn aktardýðýna göre, Halep’te muhalif güçler ve rejim güçleri mücadele ediyor. Böyle tarif edilebilecek taraflar olsaydý, muhtemelen konu daha kolay çözülürdü. Rejim güçleri denen güçler, üç ülkenin askeri ortaklýðýný ifade ediyor. Rusya, Ýran ve Esad yönetiminden oluþan bu koalisyonun en zayýf halkasý Esad yönetimi. Küresel oyuncu Rusya havadan yapýlan operasyonlarla, bölgesel oyuncu Ýran karadan yapýlan operasyonlarla bizzat rejim gücü içindeler.
Rejim güçleri, Halep’i kurtarmaya çalýþýyor; ama kimden kurtarýlacaðý konusu biraz karýþýk. Resmi amaç, DEAÞ’tan kurtarmak. Ancak DEAÞ’tan kurtarýlacak Halep’te esasen muhalif güçlerle mücadele ediliyor ve neticede savaþ nedeniyle Halep, Haleplilerden kurtarýlmýþ oluyor.
Devletler karþý karþýya geliyor
Muhalif güçler denen yapý da homojen deðil. Zaman zaman birbirleriyle ciddi görüþ ayrýlýðý yaþayan, hatta çatýþan taraflar Halep söz konusu olduðu için ortak mücadele veriyor gibiler. Yoksa ortada rejim koalisyonunu yenilgiye uðratacak kapasitede bir karþý güç yok. Öte yandan DEAÞ’la ettiðini savunan bir de “batýlý” koalisyon bulunuyor, ancak onlar Halep’in doðrudan kendileri tarafýndan kurtarýlmasýný tercih etmiyor, alandaki Türkiye gibi müttefiklerinin de fazla bulaþmamasýný istiyorlar. Bu tutum sonucunda muhalif güçler fiilen ikiye bölünmüþ hale geldi, dolayýsýyla rejimle mücadele edecek yapý güçsüzleþti. Rejim, muhalif güçleri ayrýþtýrýp zayýflatýnca Halep’in altýný üstüne getirecek operasyonlarda eli güçlendi.
Batýlý anti-DEAÞ koalisyonun aktif olarak Halep’i kurtarmaya kalkýþmamasýnýn en önemli nedeni, kurtarma iþine Rusya-Ýran ikilisinin daha erken baþlamasý ve bu aþamadan sonra yapýlacak her müdahalede Türkiye ile Ýran’ýn, Türkiye ile Suriye yönetiminin ya da en beteri ABD ile Rusya’nýn karþý karþýya kalma ihtimallerinin artmasý.
BM hiçbir þey yapamýyor
Anti-DEAÞ koalisyonu, Halep’te Rusya-Ýran-Suriye üçlüsü karþýsýnda gerileyince, bu sefer konuyu uluslararasý örgütlere taþýmayý seçmiþ görünüyorlar. Bu düzlemde konu katiyen DEAÞ deðil, alenen Halep’te Suriye’nin savaþ suçu ve insanlýða karþý suç iþlediði ima ediliyor.
Temel çeliþki, hem Rejim güçlerinin Halep’te insanlarý öldürdüðünü ve geri kalanýný açlýða terk ettiðini savunmak, hem de Rejimin ortadan kalkmamasýný istemekte. Ýkisi bir arada savunulunca, Rejim güçleri ve destekleyici koalisyonun durmak için bir gerekçesi olmuyor. Anti-DEAÞ koalisyonunun giderek anti-Rejim güçleri koalisyonuna dönüþtüðüne tanýk olunuyor, ancak bu konunun gündeme getirildiði yer BM Güvenlik Konseyi olunca, aslýnda herkesin sadece zaman kazanmaya uðraþtýðý anlaþýlýyor.
Halep’e insani yardým için bir araya gelen BM Güvenlik Konseyi, yine karar alamadan daðýldý. Ýnsani yardým gerektiren koþullar bir kez kabul edilirse, bu koþullara neden olanlarýn da gündeme gelmesi söz konusu. Dolayýsýyla konu devletlere dokunmadan çözülebiliyorsa çözülsün isteniyor. Sonuçta BM’de suçun tanýmýný suçlu yapsýn diye bekleniyor; beklerken de insanlar ölüyor.
