Gastroözefajeal reflü hastalýðý ya da halk arasýndaki adýyla reflü, kadýn, erkek her yaþtan insanda görülebilen baþlýca mide ekþimesi ve yanma hissi ile karakteristik bir sorun, ancak en sýk olarak da hamilelerde görülüyor. Yaþam þekli, beslenme þekli deðiþikliklerinin yaný sýra mide asidini gidermek üzere ranitidin gibi H2 reseptör antagonistleri ya da omeprazol gibi proton pompa inhibitörleri yaygýn bir þekilde reçeteleniyor. Ancak bu tip ilaçlarýn hamilelikte kullanýmýnýn ne derecede güvenilir olabileceði tartýþma konusu.
Ünlü Türk hekimi Ýbn-i Sina (980-1037)’nýn kayýtlarýnda ayva meyvesinin mideyi güçlendirdiði, iþtahý açtýðý, bulantý-kusma ve epigastrik aðrý gibi þikayetlerde yararlý olabildiði bilgisi yer alýyor. Diðer taraftan, bazý geleneksel týp sistemi kayýtlarýnda da ayvanýn cenin üzerinde de yararlý, koruyucu etkisi bulunduðu bildiriliyor.
Ýran’da yapýlan bir klinik çalýþmanýn (iki fazlý, randomize, açýk-etiketli, paralel) birinci fazýnda 18-35 yaþlarý arasýnda reflü tanýsý konulan hamileðin 12 ile 34 haftalarý arasýnda 229 hamilenin önce yaþam ve beslenme þekillerinde düzenleme yapýlmýþ ve iki hafta uygulamadan sonra bu önerilerin ne derecede þikayetlerin giderilmesinde yararlý olduðu uluslararasý indekslerden yararlanýlarak (Genel Semptom Skoru; Baþlýca Semptom Skoru) deðerlendirilmiþ.
Çalýþmanýn ikinci fazýnda ilk fazda olumsuz sonuç alýnan hamilelerden bir gruba (68 hamile) günde 2 defa 150 miligram reflü ilacý ranitidin verilirken, diðer gruba (69 hamile) her yemekten sonra yoðunlaþtýrýlmýþ ayva meyvesi usaresi (1 gram) dört hafta süreyle uygulanmýþ. Çalýþmada ikinci hafta ve dördüncü hafta sonuçlarý deðerlendirildiðinde, her iki grupta da þikayetlerde azalma görülmüþ. Genel Semptom Skorunda ikinci hafta ayva meyvesinin belirgin olarak daha etkili olduðu tespit edilirken, dördüncü hafta bu fark azalmýþ. Baþlýca Semptom Skoru deðerlendirildiðinde ise hem ikinci hem de dördü hafta ranitidin biraz daha etkili bulunmuþ. Görüldüðü gibi her iki uygulamanýn baþarýsý arasýnda belirgin bir farklýlýk bulunmuyor, ancak uygulamalarýn hamilelerde güvenilirliði göz önüne alýndýðýnda hiç þüphesiz ayva meyvesi ekstresinin önemli avantajlara sahip þüphesiz.
Ayva meyvesi usaresi þu þekilde hazýrlanmýþ: taze meyve rendelenip ýsýtýldýktan sonra sýkýlýp suyu sýkýlmýþ ve içeriði polifenol içeriði üzerinden standardize edilmiþ (gramýnda 3,16 miligram gallik asit eþdeðeri).
Yine Ýranlý araþtýrma grubu tarafýndan daha önce yürütülen bir klinik çalýþmada reflü tanýsý konulan 80 pediyatrik hastada proton pompa inhibitörü ilaç olan omeprazol (bebeðin kilo aðýrlýðý baþýna 10 mililitre) ile Ayva meyvesi usaresinin (bebeðin kilosu baþýna 6 mililitre) þikayetler üzerinde etkinliði karþýlaþtýrýlmýþ. Ýlk gün, 4 ve yedinci haftalarda sonuçlar (kümülatif þikâyet skoru) deðerlendirilmiþ. Yapýlan deðerlendirmede benzer þekilde her iki grubunda etkili olduðu, ayva usaresi ve ilaç arasýnda belirgin bir farklýlýk bulunmadýðý bildiriliyor.
Sonuç olarak, ayva meyvesi, bebek ya da hamile, saðlýklarýna önem verdiðimiz kiþiler için reflü þikayetlerinin hafifletilmesinde güvenilir bir seçenek gibi görünüyor.
