Hangi çalýþanlar gelir vergisi beyannamesi verecek?

Her yýl mart ayýnda, kapsama giren mükelleflerin beyanname vermesi gerekmektedir. Buna göre; tek iþverenden elde ettiði ücret geliri toplamý dördüncü vergi dilimini (2021 yýlý için 650.000 TL) aþan, iki iþverenden elde ettiði ücret geliri toplamý ise ikinci vergi dilimini 2021 yýlý için (53.000 TL) aþan çalýþanlarýn gelir vergisi beyannamesi vermesi gerekmektedir.

Yýl içerisinde iþveren deðiþtiren hizmet erbabý, ücret gelirine iliþkin gelir vergisi matrahýný yeni iþverenine bildirmek suretiyle ücretinin gelir vergisi tarifesine göre kümülatif olarak vergilendirilmesini talep edebilir. Bu durumda yeni iþveren kümülatif matrahý dikkate alarak tevkifat yapar. Yýl içinde birden fazla iþverenden elde ettiði ücret gelirleri kümülatif matrah dikkate alýnarak vergilenen hizmet erbabýnýn bu gelirlerini yýllýk beyannameyle beyan etme yükümlülüðü bulunmasý durumunda, yýllýk beyannamede bildirilen matrah üzerinden hesaplanan gelir vergisinden kümülatif matrah dikkate alýnmak suretiyle tevkif suretiyle ödenen vergiler mahsup edilebilecektir.

Tek iþverenden ücret geliri elde eden mükelleflerin, ücret gelirleri toplamýnýn 2021 yýlý için 650.000 TL aþmasý halinde ücret gelirlerinin yýllýk beyanname ile beyan edilmesi gerekmektedir.

Diðer yandan birden fazla iþverenden ücret geliri elde eden mükelleflerin, birinci iþverenden aldýklarý ücret gelirleri de dâhil olmak üzere ücretleri toplamýnýn gelir vergisi tarifesinin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarý (2021 yýlý için 650.000 TL) aþmasý ve birden fazla iþverenden ücret geliri elde eden mükelleflerin, birden sonraki iþverenden alýnan ücretleri toplamýnýn gelir vergisi tarifesinin ikinci gelir diliminde yer alan tutarý 2021 yýlý için 53.000 TL aþmasý halinde yýllýk beyanname ile ücret kazancýný beyan etmesi gerekecektir.

Baþka bir ifadeyle, iki iþverenden elde edilen kazanç 650.000 TL'yi geçmediði, ikinci iþverenden elde edilen ücret kazancý 53.000 TL'yi geçmediði müddetçe beyanname düzenlenmesine gerek bulunmayacaktýr.

Birden fazla iþverenden ücret alýnmasý halinde, birinci iþverenden alýnan ücretin hangisi olacaðý ücretli tarafýndan serbestçe belirlenebilecektir.

Çalýþanlar birden fazla iþveren bünyesinde çalýþtýðý durumda ikinci iþvereni kendileri tercih edebilmektedir. Dolayýsýyla 53.000 TL sýnýrýnýn uygulanabilmesi için iki iþverenden elde edilen ücret kazançlarý ikinci vergi dilimine ulaþmalýdýr.

Tek iþverenden elde edilen ücret gelirinin 650.000 TL'yi, birden fazla iþverenden ücret geliri elde ederken 650.000 TL'ye ulaþan gelirin incelenmesinde ise ikinci iþveren ayrýmý olmayýp, ücret gelirinin 650.000 TL'ye ulaþmasý halinde beyanname verme yükümlülüðü doðacaktýr.

Ücret gelirlerinin beyan edilip edilmeyeceði kendi içinde deðerlendirilecek olup, diðer gelirlerin bulunmasý halinde bu gelirler hesaplamaya dâhil edilmeyecektir. Yine, diðer gelirlerin beyan edilip edilmeyeceðinin tespitinde de ücret gelirleri hesaplamaya dâhil edilmeyecektir. Bu anlamda ücret kazançlarýnýn toplamý kendi içinde deðerlendirilecekken, menkul ve gayrimenkul sermaye iratlarý gibi diðer kazanç kalemleri kendi içlerinde deðerlendirilecektir.

Yýllýk beyanname verilmesi durumunda, 193 sayýlý Kanunun 89'uncu maddesinde eðitim ve saðlýk harcamalarý ile baðýþ ve yardýmlar gibi bazý harcamalarýn da beyan edilen gelirden indirim konusu yapýlmasý mümkün olacaktýr. Ücret gelirine iliþkin verilecek gelir vergisi beyannamesinde vergi matrahýnýn tespitinde bildirilecek gelirlerden aþaðýdaki indirimler yapýlabilir:

1. Hayat/þahýs sigorta primleri,

2. Eðitim ve saðlýk harcamalarý,

3. Engellilik indirimi (Bu indirimden bakmakla yükümlü olduðu engelli kiþi bulunan hizmet erbabý da yararlanýr.),

4. Beyan edilecek gelirden sýnýrlý olarak indirilebilecek baðýþ ve yardýmlar ile tamamý indirilebilecek baðýþ ve yardýmlar,

5. Sponsorluk harcamalarý,

6. Cumhurbaþkanýnca baþlatýlan yardým kampanyalarýna yapýlan ayni ve nakdi baðýþlar,

7. Ýktisadi iþletmeleri hariç, Türkiye Kýzýlay Derneðine ve Türkiye Yeþilay Cemiyetine makbuz karþýlýðý yapýlan nakdi baðýþ ve yardýmlar,

8. Bireysel katýlým yatýrýmcýsý indirimi,

9. Diðer kanunlara göre tamamý indirilecek baðýþ ve yardýmlar.

Yýllýk beyanname üzerinden hesaplanan gelir vergisinden 193 sayýlý Kanunun 94'üncü maddesine göre yýl içinde tevkif suretiyle ödenen vergiler mahsup edilebilecektir. Bu anlamda çalýþan adýna iþverenler tarafýndan ödenen vergi kalemleri beyanname ile tespit edilen vergi tutarýndan mahsup edilebilecektir. Tevkifata tabi tutulmamýþ ücret gelirleri (193 sayýlý Kanunun 64'üncü maddesinde yer alan diðer ücretler hariç), tutarý ne olursa olsun ayný Kanunun 95'inci maddesi hükmüne istinaden yýllýk beyannameyle beyan edilecektir.

2021 yýlýnda elde edilen beyana tabi ücret gelirlerinin, Yýllýk Gelir Vergisi Beyannamesi ile 1-31 Mart 2022 tarihleri arasýnda beyan edilmesi gerekmektedir.

Beyannameler;

-Hazýr Beyan Sistemi aracýlýðýyla internet ortamýnda,

-Baðlý bulunulan (ikametgâhýn bulunduðu yer vergi dairesi) vergi dairesine kâðýt ortamýnda,

-3568 sayýlý Kanun gereði elektronik beyanname gönderme aracýlýk yetkisi almýþ meslek mensuplarý ile elektronik beyanname aracýlýk sözleþmesi imzalanarak e-Beyanname sisteminden, verilebilecektir.