Hangi çalýþanlarýn bayram tatili uzayacak?

Kamu kurum ve kuruþlarýnda Ramazan Bayramý tatilinin 9 güne uzatýlmasýna iliþkin tartýþmalar bir süredir devam ediyor. Kamu kurum ve kuruluþlarýnda çalýþanlarýn idari izinli sayýlmalarý AK Parti Genel Baþkaný ve Baþbakanýmýz Sn. Binali Yýldýrým tarafýndan açýklandý.

Buna göre kamu kurum ve kuruluþlarýnda çalýþanlarýn 4 Temmuz Pazartesi günü yarým gün ve 8 Temmuz Cuma günü tam gün izinli olarak toplamda 1.5 gün idari izinli sayýlmalarýna karar verilmiþtir.

Söz konusu idari izinli sayýlmaya iliþkin uygulama kamu kurum ve kuruluþlarýnda çalýþan personeli ilgilendirir. Kamu kurumlarýndaki nöbetçi personel ile acil iþ ve iþlemler yürütülmekte, kamu çalýþanlarýnýn önemli bir kýsmý bu kapsamda idari izinli sayýlmaktadýr.

Söz konusu idari izin uygulamasý özel sektöre ait iþyerlerini kapsamamaktadýr. Ancak, dileyen özel sektör iþyerleri de bu kapsamda idari izinli sayabileceði gibi, bu günlerde personeline yýllýk izin kullandýrabilecek veya telafi çalýþmasý da yapýlabilecektir.

Özel sektör çalýþanlarý için bayram tatili 4 Temmuz Pazartesi günü saat 13.00’ten itibaren baþlayacak olup 7 Temmuz gecesi sona erecektir. Özel sektör iþyerleri 1.5 günlük idari izin kapsamýnda olmayacaklardýr. Dileyen özel sektör iþyerleri bu günlerde personelini yýllýk izne çýkarabilmeleri mümkün olduðu gibi, telafi çalýþmasý da yapýlabilecektir.

Telafi çalýþmasý yapýlmasýný mümkün kýlan durumlardan biri de ulusal bayram ve genel tatillerden önce veya sonra iþyerinin tatil edilmesidir. Takvim gereði ulusal bayram veya tatil günleri ile hafta tatili günleri arasýna bazen yarým, 1, 1.5 veya 2.5 iþgünü girebilmekte ve bu günlerde iþverenin kararýyla iþyeri tatil edilebilmektedir. 4857 Sayýlý Kanuna göre bu sürelerin sonradan çalýþýlarak telafisine olanak tanýmaktadýr. Ýþverenler, iki ay içinde çalýþýlmayan süreler için telafi çalýþmasý yap≠týrabilir. Yasada belirtilen koþullarýn varlýðý halinde telafi çalýþ≠masýna karar verme ve uygulama yetkisi iþverene aittir. Ancak, telafi çalýþma≠larý, günlük en çok çalýþma süresini yani onbir saati aþmamak koþuluyla gün de üç saatten fazla yaptýrýlamaz. Ayrýca yasal veya sözleþmeye dayalý tatil günlerinde telafi çalýþmasý yaptýrýlmasý mümkün deðildir. Yapýlan telafi çalýþmala≠rý fazla çalýþma veya fazla sürelerle çalýþma sayýlmaz. Buna karþýlýk kuþkusuz telafi çalýþmasýnda iþçiye çalýþmasý karþýlýðý normal ücreti ödenir.

Ýþ güvenliðinde cezalara dikkat!

Ýþ Saðlýðý ve Güvenliði Yasasý ile iþyerlerine bazý yükümlülükler getirilmiþti. Diðer iþyerlerinde daha önce baþlayan iþ güvenliði uzmaný ve iþyeri hekimi çalýþtýrma zorunluluðu 50 kiþiden az çalýþaný olan az tehlikeli sýnýftaki iþyerlerinde de 1 Temmuz 2016 sonrasýnda baþlayacak.

Ancak özellikle 10 kiþiden az iþçisi olan küçük iþletmelerin bu yükümlülüklerin yerine getirilmesinde sýkýntý yaþanmamasý için  2014 yýlýnda 6552 sayýlý Kanunla yapýlan deðiþiklik sonrasýnda 9 kiþi ve daha az çalýþaný bulunan ve az tehlikeli sýnýfta yer alan iþyeri iþverenleri veya iþveren vekili tarafýndan Çalýþma ve Sosyal Güvenlik Bakanlýðý tarafýndan ilan edilen eðitimleri tamamlamasý þartý ile Ýþyeri Hekimi ve Ýþ Güvenliði Uzmaný tarafýndan verilecek hizmetleri verme hakký getirilmiþti. Bu iþverenler ‘iþe giriþ, periyodik muayeneler ve tetkikleri’ yapamayacaktýr. Ayrýca, 9 kiþi ve daha az çalýþan bulunup bulunmadýðýný tespit ederken çýrak ve stajyerler çalýþan sayýsýna dâhil edilmeyecektir.

Kanunda yapýlan düzenleme ile bu iþyeri sahipleri Anadolu Üniversitesi’nden e-sertifika alarak, kendi iþyerlerinde bu hizmeti verebilecek. Ancak sertifika programýna yeni baþvuracak olan kiþiler, sertifikalarýný en erken 2017 yýlýnýn Þubat ayýnda alabilecek. Eðer bu iþletmeler iþ güvenliði uzmaný ve iþyeri hekimi bulundurmadýklarý takdirde iþyeri baþýna aylýk 6.511 TL idari para cezasý idari para cezasýyla karþý karþýya kalacaklar.

Yukarýda yer alan idari para cezalarý, aykýrýlýðýn devam ettiði her ay için uygulanacaktýr. 10-49 kiþi arasýnda çalýþaný olan ve az tehlikeli sýnýfta yer alan iþletmeler de, 1 Temmuz 2016 itibariyle iþ güvenliði uzmaný ve iþyeri hekimi bulundurmak zorunda olacak olup, bu yükümlülüðe aykýrýlýk halinde iþyerlerini tehlike sýnýfý ve çalýþan sayýsýna göre 6.511 TL’den 19.553 TL’ye kadar her ay için idari para cezasý riski beklemektedir.

Özellikle iþ güvenliði hizmetlerinin çok þubeli iþyerlerinde çok sayýda OSGB ile yürütülmesi büyük sorunlara yol açacak.

Devletin iþ güvenliði hizmetlerinin yaygýnlaþmasýný ve hizmet standardýný yükseltebilmesi için mutlaka OSGB’lerin tüm Türkiye’de hizmet verebilmesinin önü açýlmalý ve beþ yýlda bir alýnan yetki belgesi vize ücreti kaldýrýlmalýdýr. Az tehlikeli iþyerlerinde çalýþanlara e-eðitim/uzaktan iþ saðlýðý ve güvenliði eðitimi imkaný tanýnmalýdýr.

Ýþ Saðlýðý ve Güvenliði Hizmetleri Yönetmeliði’nin 13. maddesine göre OSGB’ler, iþ saðlýðý ve güvenliði hizmetlerinin tamamýný veya bir kýsmýný baþka bir kiþi veya kuruma devredemezler. Bu maddeye göre OSGB’ler arasýnda (her sektörde var olan ve esasýnda olmasý da gereken) yardýmlaþma ve destek yasaklanmýþtýr. OSGB’ler iþ güvenliðine iliþkin birikim ve tecrübelerini diðer kurumlara aktarabilmeli, yardýmlaþmalýdýr.

Ayrýca ÝSG-Katip sisteminde iþveren onayýný saðlamaya yönelik kullanýcý olarak bankalar, maðazalar, marketler gibi Türkiye genelinde çok þubeli kurumlarda genel müdürlüðün veya iþletme merkezinin e-bildirge yetkilisine tüm þubelerin de e-bildirge yetkisi açýlmasý sorunlarý azaltacaktýr.