Ýþçinin en önemli yasal haklarýndan birisi olan yýllýk ücretli izinin ne zaman ve nasýl kullanýlacaðý çoðu iþyerinde sorun olabiliyor.
Esasen yýllýk ücretli izinin ne zaman ve nasýl kullanýlacaðý, iþçinin talebini dikkate alarak yönetim hakký çerçevesinde iþveren tarafýndan belirlenebiliyor.
Yýllýk Ücretli Ýzin Yönetmeliði’ne göre, iþçi sayýsý yüzden fazla olan iþyerlerinde izin kurulu oluþturulmalýdýr. Ýzin kurulu, iþveren veya iþveren vekilini temsilen bir, iþçileri temsilen iki kiþi olmak üzere toplam üç kiþiden oluþur. Kurula iþveren temsilcisi baþkanlýk eder. Kurulun baþkaný dýþýnda kalan iþçi üyeleri ve yedekleri iþyerinde varsa, iþyeri sendika temsilcileri tarafýndan seçilir.
Sendika temsilcilerinin seçilmemesi halinde söz konusu üyelerinin nasýl seçilecekleri ayný maddede düzenlenmiþtir. Buna göre, sendika temsilcileri seçilmemiþ iþyerinde izin kurulunun iþçi üyeleri ve yedekleri, o iþyerindeki iþçilerin yarýdan bir fazlasýnýn katýlacaðý bir toplantýda açýk oyla seçilir. Ýzin kurulu baþkaný ile üye ve yedekleri iþyerinde iþveren tarafýndan ilan edilir.
Asil üyelerin yokluðunda yedeklerin biri baþkanýn çaðrýsý üzerine toplantýya katýlýr. Herhangi bir nedenle eksilen üye ve yedekler ayný þekilde tamamlanýr.
Ýzin kurulu üyelerinin seçimi iki yýlda bir yapýlýr. Yeni izin kurulu üyeleri seçilinceye kadar eski kurul üyeleri görevine devam eder.
Ýzin kurulu bulunmasý zorunlu olmayan iþyerleri
Yýllýk Ýzin Yönetmeliði’nin 18. maddesi yýllýk izin kurulu bulunmasý zorunlu olmayan iþyerleri için benzeri bir düzenleme getirmiþtir. Buna göre iþçi sayýsý yüzden az olan iþyerlerinde; izin kurulunun görevleri, iþveren veya iþveren vekili veya bunlarýn görevlendireceði bir kiþi ile iþçilerin kendi aralarýnda seçecekleri bir temsilci tarafýndan yerine getirilir.
Yýllýk izin kurulunun görev ve yetkileri
Yýllýk Ýzin Yönetmeliði’nin 16. maddesinde izin kurulunun görev ve yetkileri sýralanmýþtýr. Buna göre, izin kurulunun görev ve yetkileri þunlardýr:
- Ýþçiler tarafýndan verilip iþveren veya iþveren vekili tarafýndan izin kuruluna iletilen izin isteklerine göre hazýrlayacaðý izin çizelgelerini iþverenin onayýna sunmak,
- Ýzin çizelgelerini; iþçilerin kýdemlerini, izini belirli bir dönemde kullanmak bakýmýndan içinde bulunduklarý zorunluluk veya engellerini, iþin aksamadan yürütülmesini ve iþçi sayýsýný göz önünde bulundurarak hazýrlamak,
- Ýþçilerin yýllýk izin haklarý ile ilgili dilek ve þikâyetlerini inceleyerek sonucunu iþverene ve ilgili iþçiye bildirmek,
- Her yýl ücretli izinlerin daha yararlý geçirilebilmesi için kamplar ve geziler düzenlemek, bu konuda alýnmasý mümkün olan tedbirleri araþtýrmak ve iþverene tekliflerde bulunmak.
- Ýzin kurulunun çalýþmalarý için gerekli yer, eleman, araç ve gereçler iþveren tarafýndan saðlanýr.
Ýzin kurulu kendisine yüklenen görevleri yerine getirmek üzere yýllýk izin çizelgelerinin hazýrlanmasý sýrasýnda ve gerektikçe baþkanýn çaðrýsý ile iþ saatleri içerisinde toplanýr (YÝY. m.17). Toplantýlarda alýnan kararlar ve yapýlan iþler izin kurulu karar defterine yazýlarak imzalanýr.
Yýllýk izin çizelgelerinin hazýrlanmasý ve ilaný
Yýllýk Ýzin Yönetmeliði’nin 19. maddesi yýllýk izin çizelgesinin hazýrlanmasý ve ilanýný düzenlemiþtir. Buna göre izin kurulunca hazýrlanýp ilan edilecek çizelgede iþçinin; adý soyadý, sicil numarasý, iþe giriþ tarihi, yýllýk izne hak kazandýðý tarih, iþyerindeki çalýþma süresi, izin günleri sayýsý, yol izini günleri sayýsý, izinin baþlama tarihi, izinin sona ereceði tarih belirtilmelidir.