Boeing þirketi araþtýrmýþ, önümüzdeki 20 yýlýn gözde mesleði pilotlukmuþ. Þirketler büyüyormuþ, yarým milyon pilot açýðý varmýþ vs. vs. Dolayýsýyla gazetelerimiz de üniversite adaylarýmýza öneriyor: pilot olun.
Benzeri önerileri bilgisayar programcýlýðý için, genetik bilimi için ya da diðer yýldýzý yükselen popüler meslek dallarý için de yapýyorlar. Dolayýsýyla hayatlarýnýn en kritik tercihlerinden birisini yapmaya hazýrlanan yüzbinlerce gencin aklý karýþýyor: Acaba pilot mu olsam, yoksa genetik bilimci mi? Hukuk mu yazsam, iktisatçý mý olsam?
Üniversiteli olmayý sadece meslek sahibi olmak ve para kazanmak olarak gördüðünüzde böylesine garip sorularla karþý karþýya kalabiliyorsunuz. Oysa ki üniversite mezunu olmak sadece bir meslek sahibi olmak deðildir.
Üniversite nedir?
Üniversitede evrensel deðerler kazanýlýr, kiþilik geliþir ve olgunlaþýr. Üniversite mezunu hangi bölümde okursa okusun hayata ve mesleðine bakýþ açýsý geniþler. Olaylarý algýlayýþý, analiz ediþi ve bu analizlere göre ortaya çýkardýðý ürünler ve davranýþlar üniversite eðitimi almamýþ kiþilerden oldukça farklýdýr ya da olmalýdýr. Oysa bir mesleði üniversiteye gitmeden de öðrenebilirsiniz. Hatta pek çok insan el yordamýyla ilkokuldan sonra iþ dünyasýna atýlýp mesleklerinde yükselebilir de. Ancak onlar için açýðý kapatmak ve meslek sahibi olmanýn ötesine geçebilmek eðer doðuþtan bazý üstün özellikleri yok ise oldukça pahalýya ve uzun yýllara mal olabilir.
Üniversite mezunu, içine doðduðu ortamý aþarak dünya vatandaþý haline gelen kiþidir. Baþka bir deyiþle diplomasýný eline alan mezun için iþ ve hayat sahasý sadece doðduðu ülke olmamalýdýr. Eðer mezun, dünyanýn her yerinde iþ sahibi olabiliyor ve hayatýný baþka ülkelerde de kurabiliyor ise aldýðý eðitim nitelikli ve gerçek anlamda bir üniversite eðitimidir.
Peki, bu durumda adaylar bir üniversiteden ne beklemelidirler?
Ne beklemeli?
Ýlk beklenti onlarý bilgiye ve evrensel standartlara ulaþtýracak araçlar açýsýndan olmalýdýr. Bu araçlarýn baþýnda ise birikimini öðrencileri ile paylaþmakta cimri olmayan, yetenekli ve geliþmelere açýk öðretim elemanlarý gelir. Aslýna bakarsanýz iyi bir üniversite eðitimi büyük oranda iyi bir hoca ve iyi bir öðrenciden ibarettir.
Üniversite seçerken ikinci olarak üniversitelerin bilgi kaynaklarýna kolay ulaþým imkânlarý (kütüphane, veri tabanlarý, internet, diðer biliþim olanaklarý vs.) göz önünde bulundurulmalýdýr. Günümüz þartlarýnda kitapsýz, bilgisayarsýz, internetsiz vs. üniversite olmaz. Yazmayý düþündüðünüz üniversitenin kütüphanesi kaç yüz bin kitaptan oluþuyor, öðrenci baþýna kaç bilgisayar düþüyor gibi kriterler iyi üniversitenin ipuçlarýný da verir.
Dördüncüsü üniversitelerin yabancý dil öðretme ve geliþtirme altyapýlarý hayati önemdedir. Günümüzde Ýngilizce bilgisi olmayan bir üniversite mezununun baþarý þansý çok azdýr.
Bakmanýz gereken beþinci kriter seçeceðiniz üniversitenin eðitimde uygulamaya ne kadar önem verdiðidir. Üniversite eðitimi sadece kitaplar üzerinden verilemez. Hayattan kopuk üniversite eðitimi sizi iþ hayatýnýzda her þeye yeniden baþlamak zorunda býrakabilir.
Bu kriterlere öðretim teknik ve teknolojilerini takip, bulunduðu þehir gibi birçok yeni madde de eklenebilir. Ancak aslolan üniversitelerin sadece meslek sahibi yapmadýðýný bilmektir. Ve elbette seçtiðiniz dalý sevmek de olmazsa olmaz bir þarttýr. Eðer ideal bir üniversite eðitimini severek aldýysanýz hangi bölümden mezun olduðunuzun çok da bir önemi yoktur. Bu durumda siz iþi deðil, iþ sizi kovalar.