Demokrasi paketinin ne anlama geldiði tartýþýlýyor ve genel kanaat bunun devletin verdiði bir bedel olduðu yönünde. Yani bundan önce devletin yaptýðý sýnýrlamalar bugün engel teþkil ediyor ve bu sýnýrlamalar siyasi engel olmasýný engellemek için kaldýrýlýyor. Yani devlet kendi çýkarlarý için bu paketi sunuyor.
Bunun doðru olduðu kanaatinde deðilim. Devlet yapýlan sýnýrlamalarýn kendi aleyhine olduðunu biliyor. Ama bunu engellemek için deðil, doðru olaný yapmak için bu paketi sunuyor. Yani yapýlan sýnýrlamalar halk için deðil, belli dönemdeki siyasi amaçlar içindi ve bu ülkemizin demokrat olarak kabul edilmesini engelliyordu. Aslýnda biz demokrasinin gerektirdiði þartlarýn önemli bir bölümüne tarihi bir miras olarak sahiptik.
Farklý topluluklarla veya bunlar adýna hareket ettiðini söyleyen partilerle pazarlýk yapýlmadý. Ýktidar onlarýn taleplerinden daha önemli ve ciddi olanlarýn farkýndaydý ve bildiði sorunlarý çözmek için herhangi birinin talebi etkili deðildi. Bildiði sorunlarýn, bu sorunlara sahip olduðunu söyleyen topluluklarca nasýl algýlandýðýný öðrenmek istiyordu. Þunu gördü: Bir topluluðu temsil ettiðini söyleyenler bu topluluk için deðil kendi güçlerini korumak ya da daha etkili hale getirmek istiyorlardý. Cumhuriyet kurulurken yapýlan hesap devletin büyük güçlerle çatýþmasýný engellemek, bu amaçla halký bazý anlamsýz düþünceler yoluyla kullanmalarýný engellemek istiyordu. Topraklarýnda çok farklý soydan gelen kimseler vardý ama birbirlerini hasým hatta farklý görmezler ve Osmanlý vatandaþlýðýnda birleþirlerdi. Bu dönemde ayrýþmayý engellemek ve birliði saðlamak için bazý tedbirler alýndý ama bu faydalý deðildi ve insanlarýn kimliklerine saygý göstererek bir arada yaþamalarý saðlanamadý. Bu farklýlýk tarihlerinde karþýtlýða neden olmadýðý için halk bir bütün gibi davrandý. Ama dýþ güçler bu farklýlýðýn belli bir kitlenin faydalanmasý için ortadan kaldýrýldýðýný söylediler. Ülke içindeki bazý güçler bu kitlelerin içinde birilerinin ön plana çýkarýlmasý gerektiðini söylediler ve ayrýþmaya katkýda bulundular.
Bu konuda iki yön vardýr: Öne çýkan bazý kitlelerin talepleridir. Eðer bir yanda bu talepler diðer yanda buna karþý çýkanlar varsa meselenin bir dýþ güç tarafýndan tahrik edildiði ve taraflarýn farkýna varmadan bu güce ya da güçlere hizmet ettiðidir.
Kürt sorununda Kürtlerin bireysel ve kitlesel taleplerinin ciddiye alýnmasý ve onlarýn doðuþtan sahip olduklarý ve büyüyünceye kadar yerine getirdikleri bazý özelliklerini savunmalarý ve sürdürmek istemeleri doðaldýr. Bunun yanlýþ olduðunu düþünüyorsanýz düzeltilmesini zamana ve çevre þartlarýnýn deðiþmesine býrakmak yeterlidir. Bizde bu deðiþmeler dýþarýdakilerin örnek alýnmasýna baðlýdýr. Birey beðendiðine benzemek ister. Biz çok önemsediðimiz Avrupa’ya benzemek istiyoruz. Bireylerdeki deðiþmelerin hangi yönde olacaðýný oraya bakarak kestirebilirsiniz. Geçmiþte pantolon giyen kadýn çok azdý ve yadýrganýrdý. Bugün etek giyeni bulmak zordur. Kimse bu deðiþim için kanun çýkarmamýþtýr. Biz giyimdeki deðiþmeleri Batý ülkelerini taklide borçluyuz. Birçok kiþi AB’ye girersek medeni olacaðýmýzý düþünüyor. Ben onlarda biraz farklý olarak yaþam biçimimizdeki þekillenmenin; atalarýmýzýn, zaman içinde geliþtirilmesi gereken davranýþlarýnýn daha deðerli olacaðýný düþünüyorum.
